Foto: Peter Boer
[Door Floor Bakhuys Roozeboom]
Twee communicatieprofessionals op één kussen, daar slaapt de duivel tussen? Of is het delen van het vak én het leven juist een zegen? Communicatiekoppels klappen uit de school. Deel 1 uit een serie van 3.
Ken je dat? Je ontmoet iemand en komt erachter dat je elkaar al heel vaak bíjna bent tegengekomen. Zo ging het voor Jan-Willem Wits en Merit Boersma, ruim tien jaar geleden. Merit: ‘We bleken al jaren in dezelfde cirkels om elkaar heen te draaien. Nu zeggen we wel eens tegen elkaar: waarom hebben we niet eerder even elkaars kant op gekeken?’ Jan-Willem: ‘We hadden gedeelde vrienden, hadden op dezelfde feestjes gestaan. Het is een wonder dat het zo lang geduurd heeft voordat we elkaar eindelijk ontmoetten.’
Muze
Twintig jaar te laat of precies op tijd, hoe het ook zij, ze vonden elkaar uiteindelijk toch. In de liefde voor elkaar en voor het vak. Hij noemt haar zijn muze, zij noemt hem haar goeroe, al vinden ze dat laatste eigenlijk een eng woord. ‘Dat we elkaar optillen en inspireren, daar gaat het om.’ Hij is zelfstandig communicatieadviseur en sinds 2015 vooral bekend als ‘de man achter het pausinterview’, zij hoofd communicatie van de brancheorganisatie van de farmaceutische sector. Samen alweer een decennium jaar gelukkig, na een lange latrelatie nu in Leiderdorp, in een pittoresk koetshuis uit 1644, met Het Groene Hart als achtertuin.
99 procent
Waar het succes van sommige stellen rust op de kracht van tegenpolen, is er volgens Jan-Willem en Merit bij hen meer sprake van een ‘volledig samenvallen’.
Jan-Willem: ‘Dat hele opposites attract is bij ons totaal niet aan de orde. Merit en ik denken echt voor 99 procent hetzelfde. En dan zitten we nog in hetzelfde vak ook.’
Al is dat laatste niet altijd zo geweest. Merit: ‘Toen ik Jan-Willem ontmoette zat ik nog niet in de communicatie. Ik werkte toen als re-integratie-adviseur en coach bij het HagaZiekenhuis.’
Jan-Willem: ‘ Ik had net de overstap gemaakt als woordvoerder van de bisschoppen naar Actiz.’
Merit: ‘Met Jan-Willem praatte ik veel over zijn vak en ik vond die gesprekken ontzettend inspirerend. Ergens sluimerde bij mij al langer het verlangen om zelf iets met communicatie te doen en het vermoeden dat ik er talent voor had. Toen bij het Hagaziekenhuis een kans voordeed om een communicatierol te gaan vervullen, heb ik die meteen gegrepen.’
Onderdompelen
Jan-Willem: ‘De nieuwsgierigheid, de ambitie en gedrevenheid die ik zelf heb, herkende ik meteen in Merit.’
Merit: ‘We vinden het allebei fantastisch om ons helemaal in een onderwerp vast te bijten. Om ons in verschillende werelden onder te dompelen. Met communicatie kan dat.’
Jan-Willem: ‘Razendsnel leren meedraaien in een nieuw werkveld. Vaak op hoog niveau. In dit vak kan het zomaar dat je net bij een bedrijf werkt, maar wel al met de raad van bestuur aan tafel zit. Ik vind dat elke keer weer een voorrecht. Een oprecht gevoel van: wat bijzonder dat ik hier mag zijn.’
Merit: ‘Jan-Willem kan dat schakelen ook heel goed. Hij kan het ene moment een mooi, verstild interview met een monnik maken en het andere moment voor een accountant een keiharde opiniebijdrage schrijven. Hij schakelt moeiteloos van god naar geld, om het maar zo te zeggen. Legt ook continu verbindingen tussen al die verschillende werelden. Maar wel op een manier die klopt.’
Is het pausinterview daar een voorbeeld van?
Merit: ‘Ja. Totaal. Jan-Willem gaat zitten met de daklozenkrant. Zij zeggen: het gaat niet goed, bedenk een plan. En dan komt hij met zo’n idee. En met een goed idee kun je een keer geluk hebben. Maar het vervolgens op poten zetten, de juiste mensen bij elkaar brengen en in de uitvoering precies de juiste toon weten te raken. Dat is echt iets anders. Dat is vakmanschap.’
Die actie voor de daklozenkrant had een heel grote sympathiefactor. Merit is nu woordvoerder van de farmasector, waar de sympathiefactor op z’n zachtst gezegd wat minder is. Een ondankbare functie?
Merit: ‘Ik vind het juist interessant dat ik niet in een gespreid bedje val, maar in een sector terechtkom waar op dit moment van alles gebeurt. En er worden nu echt stappen gezet. De farmaceutische sector heeft nu de hand uitgestoken naar de overheid en andere zorgpartijen. Ze willen meepraten over een zorgakkoord. Dat is een big deal. Op zulke dingen ben ik echt trots.’
Jan-Willem: Als communicatieprof moet je tegen weerstand kunnen. Merit kan dat als geen ander. Ze zorgt voor open lijnen tussen de sector en de media. Dat vraagt om tact en begrip voor alle belangen. Ik bewonder de manier waarop zij op tien borden tegelijk kan schaken.’
Merit: ‘Je moet dat ook echt leuk vinden, denk ik. Anders heb je het verkeerde vak gekozen. If you can’t stand the heat, stay out of the kitchen. Je moet wel in je vak geloven. Dat hebben wij allebei heel sterk. Waar anderen liever duiken, stormen wij met plezier de frontlinies in.’
Wanneer werden jullie als levenspartners en vakgenoten het meest op de proef gesteld?
Merit: ‘Dat was in de laatste tijd van Jan-Willem bij KPMG, een paar jaar geleden. We houden allebei best van een goede crisis op z’n tijd, maar dit was op een gegeven moment gewoon too much.’
Jan-Willem: ‘KPMG was toen echt een organisatie in vrije val. Het was elke dag wachten op het volgende lijk in de kast. Er was wantrouwen. Er werd zoveel gelekt dat journalisten het bedrijf vergeleken met een lekkende kerncentrale. Hoe goed ik m’n werk ook probeerde te doen, het deed er niet meer toe.’
Merit: ‘Jan-Willem kan best wat tegenwind hebben, maar ik zag toen hoe hij steeds meer energie in z’n werk stopte en daar steeds minder energie voor terugkreeg. Het was echt niet goed voor zijn ziel.’
Jan-Willem: ‘Dat heeft Merit ook precies zo tegen mij gezegd: het is niet goed voor je ziel. Dat heeft veel indruk gemaakt. Want het klink misschien dramatisch, maar zo voelde het precies.’
Is allebei in hetzelfde vak zitten op zo’n moment een vloek of een zegen?
Jan-Willem: ‘Absoluut een zegen. Welk probleem je ook voor je voeten krijgt, je kunt altijd even sparren of klankborden aan de keukentafel.’
Merit: ‘Dat is dan ook meteen onze valkuil.’
Jan-Willem: ‘Ja. Dat het nooit ophoudt. Het geleuter over het vak gaat bij ons de hele dag door. Eigenlijk zijn we gewoon een onbezoldigd familiebedrijf. Onze werkdag begint als we ons bed uit stappen, eindigt pas als we er weer induiken.’
Merit: ‘En soms dromen we er ook nog over.’
Wie zijn Merit en Jan-Willem?
Merit Boersma (49)
Is: Hoofd communicatie en pa van de Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen
Was: Woordvoerder van de Nederlandse Zorgautoriteit, communicatiemanager bij DBC Onderhoud en projectmanager communicatie bij het HagaZiekenhuis
Motto: ‘Learn the rules like a pro, so you can break them like an artist’ (Pablo Picasso)
Beste advies: ‘Van mijn wijze (Friese) vader, die veel te jong overleden is: Doch dyn plicht en lit de lju mar rabje’
Jan-Willem Wits (48)
Is: Zelfstandig communicatieadviseur (‘Words Are Deeds’) en verantwoordelijk voor het interview met paus Franciscus voor de Utrechtse daklozenkrant ‘Straatnieuws’ in 2015
Was: Manager pa/pr bij KPMG, woordvoerder bij Verbond van Verzekeraars en ActiZ, hoofd communicatie Nederlandse Bisschoppenconferentie, pr-manager EY en perschef Aartsbisdom Utrecht
Motto: ‘Het leven kan slechts voorwaarts geleefd en achterwaarts begrepen worden’ (Soren Kierkegaard)
Beste advies: ‘Het gebruiken van bijvoeglijke naamwoorden is vrijwel altijd een zwaktebod’ (van oud-Trouw verslaggever Pieter van der Ven, ook voor persberichtenschrijvers!)
