Premium

Hoe ga je om met idioten, narcisten, psychopaten en energievreters?

Gedragsdeskundige Thomas Erikson geeft advies in zijn hulpboekenserie 'Omringd door ... '

Thomas Erikson

Thomas Erikson is een Zweedse auteur en gedragsdeskundige, vooral bekend om zijn reeks 'Omringd door ...' - boeken die gaan over het beïnvloeden van menselijk gedrag. Zo schreef hij Omringd door Psychopaten, Narcisten, Slechte Bazen, Tegenslag en Idioten. Die laatste stond op de vierde plek in de lijst van de 100 Bestverkochte Boeken in 2023. Onlangs verscheen zijn nieuwste, Omringd door Energievreters, een gids om energiezuigers in je leven te herkennen en aan te pakken, waar ze ook zijn: op het werk, in je vriendenkring of thuis. 

LS: Hoe kwam je zo bij het idee om deze Omringd door ... - serie te maken?
TE:

Ik werkte al een tijdje met het DISC-gedragsstijlen-model, het model met die vier kleuren, een veelgebruikte tool in menig organisatie. Ik zag ook dat mensen er in hun professionele leven heel veel aan kunnen hebben. Door inzicht te krijgen in je eigen gedragsstijl - welke kleur ben jij? -  en die van de mensen waarmee je werkt, wordt het makkelijker samen te werken. Ik dacht: als dat in je werk zo goed werkt, dan uiteraard ook in het dagelijks leven en als dat zo is, moeten meer mensen hier van weten. Waarom zou ik hier dan geen boeken over schrijven? Inmiddels worden mijn boeken vertaald in 56 talen.

Kun je iets meer vertellen over die gedragsstijlen?

DISC is een kleurenmodel dat inzicht biedt in het gedrag van mensen. Het laat zien hoe iemand zich gedraagt en hoe hij/zij overkomt in communicatie, zowel verbaal als non-verbaal. Er worden vier gedragsstijlen geefinieerd: dominantie, invloed, stabiliteit en conformisme. Deze tabel geeft een goed overzicht. 

4 x gedragsstijl
Voor wie schrijf je de boeken?

Vooral voor mensen die geïnteresseerd zijn in persoonlijke ontwikkeling. Dat zijn mensen in leidinggevende posities, maar ook 'gewone' mensen die het belangrijk vinden zichzelf en vooral ook anderen te begrijpen. We zijn allemaal regelmatig aan het strugglen in onze communicatie met mensen om ons heen. Met mijn boeken, die handvatten geven om op praktische en eenvoudige wijze het kleurenschema van de DISC-methode toe te passen op jezelf en op anderen, wil ik inzicht geven in je eigen gedrag en dat van anderen met als doel dat dat  leidt tot een betere samenwerking en communicatie met collega's, vrienden en familie. Wat mij gelukkig maakt is dat ook jonge mensen mijn boeken lezen en mij laten weten dat zij er echt wat aan hebben.  

Wat gaf jou inspiratie om deze specifieke karakters en situaties te belichten?

Da’s makkelijk.Ik hoefde alleen maar om me heen te kijken. Mensen zijn zo fascinerend. Ik heb wel lang nagedacht over de titels, maar als je kijkt naar de uitdagingen die we ondervinden in de menselijke communicatie, als je ziet hoe vaak dat misgaat, dat we elkaar niet begrijpen, omdat we elkaars verschillen en gedrag niet begrijpen, dan is het vrij makkelijk om steeds weer een nieuw onderwerp te vinden. 

Omringd door Idioten gaat natuurlijk niet over idioten, maar als we mensen niet begrijpen, dat vinden we de ander al snel een idioot. Verdiep je je in het gedragstype van die 'idioot', zou je nog wel eens heel anders over die persoon kunnen denken. Het boek over de slechte bazen gaat heel erg over leiderschapsstijl. Het boek over psychopaten focust op manipulatie. Het boek Omringd door Narcisten gaat over een zorgwekkend fenomeen: egocentrisme. Niet in het minst getriggerd door social media.  

Omringd door ... - serie
Wat typeert een slechte baas?

Dat kan zitten in van alles. Niet ieder type leiderschap werkt overal en altijd – dat is een uitdaging. Als een team vrijheid nodig heeft om zelf na te denken, is de micromanager een ramp. Maar als het team vrij onervaren is, is een laissez-faire-houding meestal niet wenselijk. Een slechte baas is de baas die niet kijkt naar zijn/haar team. Leidinggeven is niet makkelijk en lang niet weggelegd voor iedereen.

In het boek Omringd door Slechte Bazen beschrijf ik  hoe je de verantwoordelijkheid kunt nemen voor je eigen ontwikkeling binnen je werk en hoe je om moet gaan met een baas die op een compleet andere planeet lijkt te leven. Maar, het mes snijdt aan twee kanten, en daarom is er voor alle managers een bonus aan het boek toegevoegd: Omringd door Luilakken, een handleiding voor het managen van onderpresteerders.

Hoe ga je in je professionele leven om met een leidinggevende met een enorm ego?

Er zijn veel typen ego’s. De rode ego’s zijn dominant. Gele ego’s vinden het lastig om hun mond te houden. Maar je hebt ook de individualistische ego’s die beslissingen nemen zonder overleg. Dan heb je de drama kings en queens, die altijd alle aandacht opeisen. Kijk naar mij! En zo heb je nog veel meer grote ego’s.

De truc is om uit te vinden met wat voor een type jij te maken hebt en om daar dan een strategie op toe te passen. Heb je te maken met een 100 procent-narcist die niet luistert en alle aandacht opeist, moet je je afvragen of je wel moet blijven. Narcisme is niet te genezen of te behandelen. Wanneer je als medewerker te maken hebt met een narcist als direct leidinggevende, is er eigenlijk maar een ding dat je te doen staat: maken dat je wegkomt.
 
Aan een geel persoon die nogal vol is van zijn/haar eigen verhaal, zou je kunnen zeggen dat mensen hem/haar nog veel meer waarderen als deze persoon eens wat meer zou luisteren naar anderen. Het is overigens een mythe dat dit altijd zou werken, het blijft mensenwerk.

Wat is de meest memorable feedback die je ooit kreeg op je boeken?

Vorig jaar kwam ik na mijn theatervoorstelling in Noorwegen een stel tegen dat mij bedankte. De man was rood, de vrouw was groen van type. Ze hadden een knipperlichtrelatie, hadden veel ruzie, maar ze hielden wel van elkaar. Toen lazen ze Omringd door Idioten. Ze zagen dat zij, omdat ze elkaar niet begrepen, elkaar regelmatig bestempelden als een idioot. Toen ze meer inzicht kregen in de gedragsstijl van de ander, realiseerden ze zich dat ze geen van beiden idioot waren. Door dat inzicht konden ze hun manier van communiceren beter op de ander afstemmen. Nu gaan ze trouwen. Geweldig toch?

Iedereen liegt
Nog plannen voor een nieuwe Omringd door … ?

Zeker. De ideeenlijst telt alweer dertig titels. Het volgende boek wordt in ieder geval: Omringd door Leugenaars. Ik kan je vertellen dat de researchfase waarin ik nu zit, echt heel vermakelijk is. Iedereen liegt. Ik heb onderzocht dat als twee mensen elkaar voor het eerst ontmoeten, ze beiden binnen vijf minuten, al drie keer hebben gelogen. Ongelofelijk.

premium

Word lid van Adformatie

Om dit artikel te kunnen lezen, moet je lid zijn van Adformatie. 15.000 vakgenoten gingen jou al voor! Meld je ook aan met een persoonlijk of teamabonnement.

Ja, ik wil een persoonlijk abonnement Ja, ik wil een teamabonnement
Advertentie