De TrendRede wordt dit jaar alweer voor de vierde maal uitgeproken, op 10 september aanstaande. De TrendRede is een cadeau voor burgers, bedrijven en bestuurders in Nederland en wordt belangeloos samengesteld door een groep van twaalf vooraanstaande trendwatchers. Door hun kennis te bundelen, willen zij een bijdrage leveren aan de toekomst van de samenleving waar ze zelf deel van uitmaken. In aanloop naar de TrendRede kijken zij terug en vooruit en geven zij in een wekelijkse blogserie hun visie op deze toekomst.
In dit blog Hilde Roothart, trendonderzoeker en oprichter van Trendslator, over de basiskrachten van verandering.
We leven in een onrustige tijd waarin er een radicale en onomkeerbare verschuiving van machtsverhoudingen plaatsvindt. De transitie is van een zelfde orde als de industriële revolutie van de negentiende eeuw en heeft zowel invloed op burgers als op bestuurders en bedrijven. Opmerkelijk is dat nu zelfs binnen de eigen geledingen van de overheid onderzoekers en adviseurs aangeven dat de bestaande systemen zijn vastgelopen. Nationale Ombudsman Alex Brenninkmeier stelt in het jaarverslag 2012 #039;Mijn onbegrijpelijke overheid' ">'Mijn onbegrijpelijke overheid' dat die overheid veel te ingewikkeld is geworden. Burgers begrijpen de overheid niet meer; en erger nog, de overheid begrijpt de burger niet meer. De Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli) geeft in het #039;Onbeperkt Houdbaar'">rapport 'Onbeperkt Houdbaar' aan dat het natuurbeleid te ingewikkeld en te technocratisch is geworden.
Platte wereld
De omwenteling beperkt zich niet tot de grenzen van ons eigen land. In Zweden, Turkije en Brazilië gaan duizenden, en soms zelfs miljoenen mensen de straat op om te protesteren. Een nieuwe tijd heeft nieuwe vormen van bestuur, nieuwe wetten en regels nodig, vinden ze. De oude, verticaal georganiseerde maatschappij van wereldvreemde dictators, leiders die de weg niet meer weten en het eigen belang nastrevende topbestuurders moet plaats maken voor een platte, horizontaal georganiseerde wereld. De tijd vraagt om mensen die staan voor het algemene belang, die recht willen doen door dwars te liggen. Het absurdistische 'planking' wordt vergezeld van het revolutionaire 'standing'. Zoals de staande man #standingman en choreograaf Erdem Gündüz urenlang bij wijze van stil protest en staand verzet zwijgend stilstond op het Taksimplein in Istanbul.
Dwars denken
We leven niet in een tijdperk van veranderingen, maar in een verandering van tijdperken, vindt sociaal-geograaf Herman Verhagen. Als we vorm willen geven aan dat nieuwe tijdperk moeten we de oude waarheden en de oude wereld los durven laten en op willen geven. Helaas zijn er veel mensen die nadenken over de problemen van vandaag, maar veel minder mensen die nadenken over de oplossingen voor morgen. Opmerkelijk is dat we te rade gaan bij filosofen die nadenken over de wijze waarop we invulling kunnen geven aan een nieuw tijdperk. Filosoof Ad Verbrugge denkt na over de liefde en over nieuwe (machts)verhoudingen in 'Staat van verwarring - Het offer van liefde'. Alain de Botton denkt bij de sociale onderneming #039;The School of Life' ">'The School of Life' na over deugdzaamheid in een nieuwe tijd: 'Ten Virtues for the Modern Age'. Sommige horizontale denkers zijn ook dwarse doeners. Rob Wijnberg denkt bij Filosofie op de Zuidas na en doet dwars met De Correspondent. Henk Oosterling doet aan ecosofie (een samentrekking van ecologie en filosofie) en geeft dat en meer vorm bij Rotterdam Vakmanstad (Skillcity).
Verkeerd denken en dwars doen
De belangrijkste basiskracht van verandering is creativiteit, creatief denken en creatief doen. 'Think different', zoals de legendarische campagne van Apple het uitdrukte. Keer het om: denk niet in termen van schaarste maar van overvloed, niet in problemen maar in oplossingen, denk niet lineair maar circulair, niet verticaal maar horizontaal. 'Think wrong', legde maatschappelijke en uitvoerend producent John Bielenberg uit bij #039;What Design Can Do'">'What Design Can Do'. Of liever, doing right by thinking wrong. Als je op een orthodoxe manier problemen op wilt lossen, krijg je voorspelbare antwoorden. Alleen door het bekende pad van best practices naar strategic plan en return on investment te verlaten, kunnen we de goede dingen doen. Zijn aanpak heet The Future Blitz Cycle: Be Bold, Get Out, Think Wrong, Make Stuff, Bet Small, Fast Forward. Zo kan het nieuwe tijdperk worden vormgegeven: door dwars te liggen en recht te staan, door verkeerd te denken en horizontaal te doen. Of zoals Jan Rotmans het beschrijft in #039;In het oog van de orkaan'">'In het oog van de orkaan': De toekomst is aan de friskijkers, kantelaars en dwarsdenkers.
Op dinsdag 10 september wordt in Seats2Meet.com Utrecht CS voor de vierde keer de TrendRede uitgesproken. Wil je bij de TrendRede 2014 aanwezig zijn? Meld je dan aan op www.trendrede.nl vanaf 2 september a.s.
Plaats als eerste een reactie
Ook een reactie plaatsen? Word lid van Adformatie!