Steven van Belleghem is een gedreven auteur van management boeken. Binnen het marketingvakgebied zonder meer de succesvolste Nederlands-Vlaamstalige auteur. Dit najaar zorgde van Belleghem voor een verassing. Eerst verscheen ‘The Offer You Can’t Refuse’ een marketinggerelateerd vakboek, zoals we dat wel van Steven gewend zijn. Maar enkele weken later volgde Eternal, een boek in een genre dat we totaal niet van hem gewend zijn. Eternal is namelijk een lekker leesbare thriller, die speelt in het jaar 2041. Reden om Steven een aantal vragen te stellen.
Je switch van managementboek naar thriller is op zijn zachts gezegd opmerkelijk. Wat bracht je tot deze radicale switch?
‘Ik ben iemand die echt heel veel dromen heeft. Er komen altijd wel nieuwe ideeën en plannen in mijn hoofd tevoorschijn waarvan ik er dan toch wel veel van wil laten uitkomen. Dat zit in mijn genen. Mijn vrouw Evi en ikzelf hebben zelfs een jaarlijkse traditie. In de eerste week van het jaar hebben we altijd een avond waar we praten over ons leven. Dan kijken we eerst naar alle leuke dingen die we al mochten beleven samen en daarna dromen we over de toekomst. Op één van die avonden, enkele jaren geleden, bracht ik het idee van een thriller schrijven naar boven. Toen is het zaadje gepland. Het is met andere woorden een droom van me die is uitgekomen. Daarnaast wou ik ook een verhaal schrijven dat zich afspeelt in ‘mijn wereld’. Het moest een spannend verhaal worden over de toekomst, maar wel een toekomst waarvan ik denk dat het wel eens in die richting zou kunnen evolueren. Begin 2019 ben ik dan beginnen werken aan het verhaal wat uiteindelijk in november geleid heeft tot de lancering van Eternal, mijn eerste thriller.’
‘Maar maak je geen zorgen: ik blijf mij focussen op schrijven en spreken over de toekomst van klantgerichtheid. Dus het is geen switch, maar eerder een extra element in mijn professionele leven.’
In je marketingboek leg je veel accent op de gevolgen van artificial intelligence voor het marketingvakgebied. In je thriller ‘Eternal’ is artificial Intelligence welhaast de rode draad in je fictieve verhaal. Moeten we de voorspellingen in ‘‘The Offer You Can’t Refuse’ nu ook maar als gedeeltelijke fictie beschouwen? Of is de thriller ‘Eternal’ juist een stuk minder fictief dan het lijkt?
‘Artificiële intelligentie staat aan de vooravond van een echte doorbraak. De komende 3 tot 7 jaar zullen we grote stappen voorwaarts zien. In die periode krijgen we zeker het “iPhone-na-de-Blackberry-moment” voor voice-assistenten. Op zekere dag gaan die machines echt goed werken en krijgen we onze eigen virtuele assistent. Artificiële intelligentie in samenwerking met Internet of Things heeft de mogelijkheid om alle aspecten van het dagelijks leven veel meer te automatiseren. In Eternal beschrijf ik een wereld twintig jaar verder in de tijd. Veel van de AI-toepassingen die in het fictieboek zijn beschreven gaan wat mij betreft tegen dan zeker alom tegenwoordig zijn in ons dagelijks leven. Het is met andere woorden “tijdelijke fictie”.
In je marketingboeken ben je altijd zeer optimistisch: technologische innovatie leidt tot een betere wereld. Je lijkt daar een ‘ultra liberaal’ die heilig gelooft in de heilzame effect van technologische ontwikkeling. Ofwel de ultieme ‘tech optimist’. In ‘Eternal’ blijkt technologische vernieuwing juist bedreigend voor zo wat de gehele mensheid. Waar sta je nu eigenlijk?
‘Die analyse is helemaal juist. In mijn managementboeken focus ik enkel op de opportuniteiten en wil ik bedrijven graag handvatten geven om zoveel mogelijk te genieten van die voordelen van nieuwe technologie. Ik ben een technologie-optimist. De voordelen van nieuwe technologie zijn een pak groter dan de nadelen. Alleen komt er nu een wel heel krachtige technologie op ons af waar ook een aantal maatschappelijke nadelen aan verbonden kunnen zijn.’
‘Denk maar aan verspreiden van valse informatie, de filter op ons denken door AI… Als we de voordelen van nieuwe technologie willen optimaliseren en de nadelen willen minimaliseren, zou het helpen als we als maatschappij proactief een debat hebben over hoe we willen dat dingen er zullen uitzien. We kunnen daar zelf richting aan geven. Zo kunnen we ook proactief een aantal nadelen op voorhand in de kiem smoren. Het zou zonde zijn om alles zijn gang te laten gaan en dan te ontdekken dat we met zijn allen tegen de muur zijn geknald. Dat kunnen en moeten we vermijden.’
In je marketingboeken komt privacy als onderwerp wel aan de orde. Maar echte serieuze zorgen over de inbreuk op onze privacy zie ik niet terug. Terwijl in ‘Eternal’ het gebrek aan privacy over twintig jaar ronduit afschrikwekkend is. Pure fictie, of maak ook jij je toch ernstige zorgen over onze privacy?
‘Een tweetal jaar geleden heb ik Frank Abignale ontmoet. We waren samen de keynote speakers op een aantal events in Scandinavië. Bij de meesten zal Frank Abignale geen belletje doen rinkelen, maar als ik je zeg dat zijn jeugd is verfilmd in de film “Catch me if you can” met Leonardo DiCarpio in de hoofdrol, zal dat bij velen bekend in de oren klinken. Frank Abignale is één van de grootste oplichters geweest van de voorbije eeuw. Als jonge knaap deed hij zich voor al arts, piloot, advocaat… Hij vervalste voor miljoenen dollars aan cheques en werd op jonge leeftijd in de kraag gevat door de FBI. Nadat hij een vijftal jaar in de gevangenis zat, heeft de FBI hem in dienst genomen om oplichters te pakken te nemen. Hij is daar zo dankbaar voor dat hij vandaag nog steeds bij de FBI werkt.’
‘Hij is één van de topmensen daar rond cyber-security. Sinds ik hem heb ontmoet heb ik vooral schrik voor security en identiteitsdiefstal. We praten altijd over privacy maar zouden ons veel meer zorgen moeten maken over security. Ik vroeg hem hoe het komt dat de Russen en de Chinezen zoveel beter zijn in hacken dan de Amerikanen. Zijn antwoord vergeet ik nooit: “Wij kunnen even goed hacken, maar door onze vrije cultuur zijn we veel minder goed in security dan de Russen en de Chinezen.” Ik kan uren praten over de anekdotes die hij met me deelde. Daar ben ik bezorgd over: wat mensen met slechte intenties kunnen doen met onze gegevens. Daar gaat Eternal over.’
‘In Eternal is er als het ware een blind vertrouwen in de correctheid van data en digitale gegevens. Ze hacken is niet langer mogelijk en de digitale wereld is een veilige plek. Tot de ontwerper van het security-systeem er toch in slaagt data aan te passen. Dan merk je pas hoe je leven op een paar uur tijd kan uitgroeien in een nachtmerrie. In het verhaal wil ik mensen daar ook op wijzen: hoe meer afhankelijk we worden van data en hoe meer we ons vertrouwen erin leggen, hoe kwetsbaarder we worden en hoe moeilijker het wordt om de echte waarheid aan te tonen.’
Als managementadviseur en geliefde gastspreker bij tal van congressen of andere evenementen reis je – buiten dit Covid tijdperk – veelvuldig de wereld over. In je vakanties vliegt je met je gehele gezin ook nog eens naar de VS voor bezoek aan de door jou zo geliefde Disneylands. Kortom: je ecologische voetafdruk is vreselijk… Toch beschrijf je in ‘Eternal’ hoe rampzalig de klimaatopwarming in 2041 voor de inwoners van California wel eens zou kunnen zijn. Ook hier luidt de vraag: waar sta je eigenlijk? Wat is de ‘Firma Van Belleghem’ van plan? Gaat je eigen bedrijf ook serieus met maatschappelijk verantwoord ondernemen aan de slag. Of is dat alleen maar een advies aan je klanten?
‘Je opmerking is volledig terecht. Mijn ecologische voetafdruk was pre-covid heel groot. In mijn beroep waren er toen weinig alternatieven dus heb ik een hele tijd geleden besloten om al mijn vluchten te compenseren met investeringen in klimaatprojecten. Er bestaan sites waar je de schade van je vlieggedrag kan bekijken en dan kan je een project kiezen waarin je investeert. Ik besef dat het afkopen van de schade een gemakkelijke oplossing is, maar ik wou dat toch absoluut doen om mijn impact zo te verminderen.’
‘In de post-covid-periode zal mijn wereld er wel anders uitzien, denk ik. Het is mijn aanvoelen dat sommige congressen nog altijd digitaal zullen plaatsvinden ook na de pandemie waardoor mijn ecologische impact door de verandering in de markt ook zal verminderen.’
‘Naast het ecologische aspect probeer ik mijn steentje bij te dragen op sociaal-economisch vlak. Het dichtst bij mijn beroep: ik deel bijna al mijn expertise gratis op internet. Je hoeft mijn boek niet te kopen om de ideeën uit het boek te ontdekken. Op mijn youtube kanaal, mijn LinkedIn, mijn instagram en mijn persoonlijke blog deelde ik de voorbije maanden zowat elk idee uit het boek en kan iedereen er volop gebruik van maken. Mijn doel is niet zoveel mogelijk boeken verkopen, maar wel de ideeën zo ver mogelijk te laten verspreiden. Het boek is één van de platformen daarvoor, maar de andere kanalen vind ik even belangrijk.’
‘Op youtube heb ik bijvoorbeeld veel volgers uit India. Ik geef ook regelmatig lezingen daar. Veel van die mensen laten me weten dat ze niet het geld hebben om een boek te kopen, maar de ideeën geven hen hoop en inspiratie om hun eigen projecten beter te proberen uitvoeren. Zoiets doet mij ongelooflijk veel plezier.’
‘Verder ben ik lid van de raad van bestuur van Plan International België. Ik ben heel grote fan en ambassadeur van het werk van Plan. Als je kinderen hun rechten vrijwaart en zorgt dat ze onderwijs kunnen krijgen, zeker voor meisjes, kan je veel andere sociale problemen mee aanpakken. Dus daar zet ik me graag voor in.’
