Maatschappelijk Aansprakelijk Ondernemen

Mijn bedrijfje heet niet voor niets Karmanomics. Ik heb veel met Karma. En ik niet alleen. Er is – denk ik – geen bekender boeddhistisch beginsel dan Karma. Maar tegelijkertijd is er ook geen boeddhistisch beginsel dat zó vaak verkeerd geïnterpreteerd en gebruikt wordt.

Helaas hebben we niet meer de rechten op de originele afbeelding
adformatie

Zo wordt Karma ten onrechte gebruikt als een soort Goddelijke kracht waarmee – vanuit de Kosmos - schulden worden vereffend en zonden worden gewraakt. En zo is Karma in het boek en de film ‘The Secret’ onterecht verbasterd tot ‘De Wet Van Aantrekking’; een platte commerciële truc om succes en rijkdom af te dwingen.

Karma gaat echter helemaal niet over rechtvaardiging en/of aantrekking. Karma is geen wet. Karma beschrijft alleen wat is. Karma beschrijft de relatie tussen een oorzaak en een omstandigheid. Karma beschrijft hoe activiteiten van zaadjes tot resultaten uitgroeien. Het gaat om die ontwikkeling. Om het proces. In de Tibetaanse taal is dit prachtig in de semantiek van het begrip verstopt, want de letterlijke vertaling van Karma - las.rgyu.abras - is ‘acie-zaad-resultaat’.

De nadruk bij Karma ligt op actie. De term wordt veelal samengevat als ‘actie’. De Boeddha introduceerde Karma in het boeddhisme als een moreel kompas. Als een wegwijzer voor juist handelen. Er is een spreuk die wordt toegeschreven aan de Boeddha waarin dit principe prachtig is verwoord: “Ik ben eigenaar van mijn daden, Erfgenaam van mijn daden, Van elke daad die ik verricht, Goed of slecht, Daar ben ik erfgenaam van”.

Karma draait om de woorden ‘eigenaar’ en ‘erfgenaam’ uit deze spreuk. Het woord ‘eigenaar’ is cruciaal omdat het boeddhisme draait om zelfbevrijding. Boeddhisme = zelfbevrijding. Het verhaal van de Boeddha is het verhaal van een gewone man – geen god – die zichzelf van zijn illusies bevrijdde. Dit is fundamenteel. Er is in het boeddhisme geen hemel, geen hel, geen God, geen verlossing. Je bent je eigen hemel, hel, God en verlossing. Dan het woord ‘erfgenaam’. Aangezien er in het boeddhisme van wordt uitgegaan dat niets op zichzelf kan bestaan en niets uit zichzelf kan ontstaan – interdependence of afhankelijk ontstaan – genereert elke daad, elke activiteit automatisch een effect. Elke daad, elke activiteit heeft altijd invloed. Dat kan niet anders. Alles is immers met elkaar verbonden en daarmee wordt ook alles door elkaar beïnvloed. In het verleden behaalde resultaten zijn daarom wel degelijk garanties voor de toekomst. Karma draait daarom om de kwaliteit van het handelen. Door in de huidige omstandigheid constructief te handelen veroorzaak je een constructief uitgangspunt voor een toekomstige omstandigheid. Want een toekomstige omstandigheid kán alleen maar voortkomen uit de huidige omstandigheid. De kwaliteit van de huidige omstandigheid vormt de basis van de kwaliteit van een volgende omstandigheid. Karma is dus eigenlijk een vorm van creatie. Het is niet actie = reactie, maar actie = creatie. Ik creëer dus ik ben. Karma appelleert aan groei en ontwikkeling. Niet aan causaliteit. Het gaat om scheppen. Het scheppen van gunstige oorzaken voor toekomstige oorzaken om precies te zijn. Daarmee is het een soort boeddhistische equivalent van de evolutie theorie. De bekende boeddhistische leraar Ken McLeod heeft dit principe heel beeldend omschreven aan de hand van een voorbeeld met een eikenboom. “An oak tree starts with an acorn. An acorn is not a tree. The acorn starts to sprout. After a short time, the acorn is gone and a shoot with growing roots and a growing stem has formed. Bark, branches and leaves form. Totally new features emerge at different stages. An oak tree consists of many different kinds of structures, all of which have grown from the original acorn. Karma describes growth. An acorn doesn’t cause an oak tree. It grows into an oak tree”.

Ik heb persoonlijk veel meer met de aansprakelijkheid die de hoofdrol speelt in Karma, dan met de verantwoordelijkheid die de hoofdrol speelt in MVO. Ik geloof eerlijk gezegd niet écht in verantwoordelijkheid. Verantwoordelijkheid wordt gedomineerd door gebod en verbod. Door afdwinging en regelgeving. Het is extern gedreven. Aansprakelijkheid daarentegen is een interne zaak. Aansprakelijkheid gaat over aanvaarding en bewustwording. Als je eenmaal weet dat alles bestaat bij gratie van alles, dat jij een onlosmakelijke schakel bent én een onontkoombare rol speelt in het grotere geheel, dan kún je niet anders dan daar – constructief - naar te handelen. Het motto is immers: create your own reality. Voor het eigenaarschap dat bij aansprakelijkheid hoort heb je geen ander nodig. Die komt uit jezelf. Dat bén je. Je hébt geen Karma; je bént Karma!

Aansprakelijkheid is uiterst bruikbaar in het zakelijke domein. Wat mij betreft vervangen we Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen voor Maatschappelijk Aansprakelijk Ondernemen. Daarmee wint het enorm aan urgentie. Omdat elke actie een vorm van creatie is, is het van eminent belang om elke actie een juiste actie te laten zijn. Daar zijn we persoonlijk aansprakelijk voor. Er is geen greintje vrijblijvendheid. Want ons individuele handelen heeft invloed op het collectief. Mij = wij.

In het boekje ‘Karmic Management’ komen Geshe Michael Roach en Lama Christie McNally met een inspirerende leidraad voor Maatschappelijk Aansprakelijk Ondernemen. Zij introduceren het gegeven van ‘Karmic Business Partners’ – de stakeholders waarmee een bedrijf verbonden is en waarvan een bedrijf afhankelijk is: de medewerkers, de klanten, de leveranciers en de wereld - en stellen dat de taak van iedere manager simpel en hetzelfde is: zorgen dat het je Karmic Business Partners goed gaat. Draag je daar zorg voor en is dit het geval, dan gaat het jezelf vanzelf ook goed. Dat kan niet anders. Om dit te bewerkstelligen moeten managers op elke seconde van de dag - bij elke beslissing die moet worden genomen - altijd constructief handelen. We handelen immers óf constructief óf destructief. We zetten immers óf een positieve ontwikkeling in gang óf een negatieve ontwikkeling. Voor onszelf en voor onze Karmic Business Partners. Meer smaken zijn er niet, en er is ook geen grijs.

Om elke beslissing en handeling een juiste, constructieve te laten zijn, is een aandachtige werkwijze noodzakelijk. De Karma medaille kent 2 kanten: aansprakelijkheid en aandachtigheid. Onjuiste beslissingen en handelingen zijn immers het gevolg van onachtzaamheid en onwetendheid. Dus manager besef dat ‘Bezint eer ge begint’ een structureel businessmotto is. Het is cruciaal om een aansprakelijke, aandachtige bedrijfsvoering te installeren. Deze kent vijf opeenvolgende stappen die zich steeds herhalen. Bij elke te nemen beslissing en handeling weer:

1) Interruptie: stilstaan bij de te nemen beslissing en handeling

2) Inkeer: naar binnen keren en bewust worden van de gedachten, de gevoelens omtrent de te nemen beslissing en handeling

3) Inzicht: de aanstaande beslissing beschouwen

4) Intentie: bepalen wat een juiste en constructieve beslissing is

5) Initiatief: de juiste, constructieve beslissing omzetten in een juiste, constructieve handeling

Plaats als eerste een reactie

Ook een reactie plaatsen? Word lid van Adformatie!

Word lid van Adformatie → Login →
Advertentie