Het is niet alledaags dat een woordvoerder ingrijpt tijdens een televisie-interview, en al zeker niet voor Roland Enthoven, de persvoorlichter van kardinaal Wim Eijk. Nog nooit eerder onderbrak Enthoven naar eigen zeggen een vraaggesprek, maar tijdens het interview dit weekeinde met Twan Huys van Nieuwsuur brak hij twee keer in. Zie ook ons bericht hierover.
De eerste keer was toen Huys vroeg naar het homostandpunt van de kardinaal, en een tweede keer bij een vraag over de doodstraf. Nieuwsuur zond het allemaal uit en het beeld dat de Katholieke Kerk gevoelige onderwerpen liever uit de weg gaat, bleef op het netvlies van de tv-kijkers hangen.
Waarom heeft u ingegrepen?
Roland Enthoven: ‘Ik heb vooraf afspraken gemaakt met de redactie van Nieuwsuur over het interview. Het hoofdonderwerp was kerksluiting, wat ook verder overduidelijk uit de reportage en de onderdelen ervan blijkt. Daarnaast zouden er een paar subthema’s zijn, bijvoorbeeld het beleid van paus Franciscus. Op enig moment wilde de redactie nog het homohuwelijk in Ierland aandragen, maar daarop heb ik gezegd: nee, daarover wil de kardinaal niets kwijt, want in oktober is de bisschoppensynode en Eijk is gevraagd vooraf geen publieke uitspraken te doen over dergelijke onderwerpen. Daarmee is de redactie akkoord gegaan.’
En toen kwam die vraag.
‘Ja, het onderwerp werd op het eind van het gesprek nog via 20 jaar oude collegecitaten ingebracht. Ik was daar enorm door verrast en vond dat niet kunnen. Vandaar dat ik ingreep en mijn punt duidelijk moest maken.’
Twan Huys verantwoordde zijn vraag met het feit dat de standpunten van de kerk over onder meer homoseksualiteit uiteindelijk leiden tot leegloop en sluiting van de kerken.
‘We hebben het er achteraf nog uitgebreid over gehad, en daar ben ik het dus fundamenteel mee oneens. De afspraken waren zo duidelijk en werden zo duidelijk overtreden. Ik ben niet lichtzinnig geweest, het is geen gewoonte van me om een interview te onderbreken - ik heb het zelfs nog nooit eerder gedaan. Het was ook geen live-uitzending, anders was het wat anders geweest.’
Neemt u het de NOS kwalijk dat ze uw ingrepen in de uitzending hebben gemonteerd?
‘Ja, ik heb de redactie gezegd wat mijn beweegredenen waren en dat ik in de veronderstelling was dat het niet zou worden uitgezonden. Zij hebben daar een eigen afweging in gemaakt. Dat betreur ik dus, maar meer nog omdat een gesprek dat overduidelijk gaat over kerksluiting op deze wijze eindigt. Want het gebeurde bijna op het einde van het interview.’
Nieuwsuur heeft u een oor aangenaaid?
‘Nou, in dat soort termen denk ik niet. Het is een zakelijk conflict, ik wil daar verder geen kwalificaties aan verbinden.’
Er was onder meer op Katholiek.nl kritiek op uw optreden. U had de kardinaal beter op een goed antwoord kunnen voorbereiden in plaats van in te breken.
‘Ja, dat is een analyse geweest, en als je alleen op de uitzending afgaat, kan ook de vraag rijzen waarom ik heb ingegrepen. Maar de afspraken vooraf waren zo sluitend en helder. We hebben veel meer interviewverzoeken gehad de laatste tijd om over onderwerpen als homoseksualiteit en dergelijke te praten, maar die hebben we steeds afgewezen om dezelfde reden. Dat het dan toch zo zou worden ingebracht... dat had ik niet verwacht.’