Deze week is Olaf van Gerwen, oprichter en Global Creative Director van Chuck Studios (gespecialiseerd in foodfotografie- en film), curator van Random Pic(k) Of The Day For A Week*.
Over zijn week: 'Zo leuk dit! Ik heb mij voornamelijk gecommitteerd aan het eerste woord van de naam van deze rubriek: Random. Even geen Chuck Studios, food, robots of vliegende hamburgers, maar kunst, wetenschap, muziek en collega’s. Ik ben bij mezelf te rade gegaan waar mijn hart sneller van gaat kloppen, zoals dingen die onbedoeld ontstaan. Of puur vakmanschap. Unieke inzichten en briljante hersenspinsels. En natuurlijk muziek. En het heeft allemaal niks met reclame te maken. Althans, bijna. Here we go!'
Hier zijn 5 bijdragen:
1. Het leven slaat nergens op
‘Als 13-jarig jongetje in Etten-Leur was radio zo ongeveer de enige aanvoerroute voor nieuwe dingen. Zo luisterde ik op woensdagen naar het dadaïstische VPRO-hoorspel Ronflonflon met Jacques Plafond, een creatie van Wim T. Schippers waarin obscure karakters als Jaap Knasterhuis en Wilhelmina Kuttje Jr schitterden. De ongekroonde koning der lulligheid Clous van Mechelen was verantwoordelijk voor het sublieme jinglepakket. Ik herinner me levendig de uitzending van 8 juli 1987 of, volgens Plafond 1004 oktober 1984, waarin Jacques een legendarische fittie had met oersaaie file-voorlezer Jelles Bode (scroll naar 26 minuten).
Schippers bleek meer te zijn dan alleen Jacques Plafond. Wikipedia schrijft: “Centraal in zijn levensfilosofie staat dat het leven nergens op slaat.” Ontzettend waar en geruststellend. Daarom is Wim T. de alles-man: het maakt toch allemaal niet uit. Als je dan toch spitsvondig en creatief bent, kun je net zo goed kunstenaar, schrijver, (stem)acteur, presentator, taalvirtuoos en theatermaker worden. Hij bracht "waarachtige oninteressantie" in de kunstwereld met het A-Dynamische Manifest, Maak Er Wat Van en de beroemde Pindakaasvloer. En passant heeft hij de Nederlandse taal verrijkt met termen als "gekte", "prima-de-luxe" en "jammer, maar helaas".
'Ik kijk graag oude interviews terug op Youtube. Ik verheug me dan op de momenten waarop hij de dienstdoende interviewer van repliek dient met een gespeeld verbaasde "Ohja?". Ik zie Wim wel eens lopen in de buurt. Ik zou best een kop koffie met hem willen drinken. Maar wat ga ik hem dan vragen? En wat zal hij zeggen? “Ohja?” Hij heeft vast geen antwoorden, want het slaat toch allemaal nergens op.’
2. De meeste Russen deugen
‘In het Westen hebben we toch een beetje het idee dat Russen allemaal hondenschoppers zijn. Da’s dus niet waar. Er zijn culturele verschillen, maar ook hier geldt: de meeste mensen deugen. En er loopt geweldig talent rond.
'Voor een productie leerde ik cameraman Aydar Sharipov kennen en na een paar calls had ik een beeld van hem. Aangekomen op de recce kwam een runner even een handje schudden. Een mager jochie van begin twintig. Het bleek niet de runner te zijn, maar Aydar. Een snotneus met een partij talent waar je rottig van wordt. Hij bracht me ook in contact met zijn vriend Evgenii Bakirov. 23 jaar, geen woord Engels en sociaal enigszins uitgedaagd. Tijdens een project kan-ie niks anders meer, het eet hem volledig op.
'In zijn film Mettalurgist portretteert hij, als een Russiche bastaardkleinzoon van Bert Haanstra, op adembenemende wijze het werk van een staalgieter. Voor een serie films voor Yandex, de Russische Uber, screent Bakirov hoogstpersoonlijk 7.000 chauffeurs om de beste verhalen te vinden. Dan is-ie een jaar onder de pannen. Deze wonderschone film gaat over een portretfotograaf die bang is mensen te fotograferen. En het ook lekker zelf draaien en monteren, met je 23 jaar. Bepaald geen hondenschopper, die Bakirov.'
3. Happiness in creditcard-formaat
'Een wijs man zei me ooit dat je je inspiratie nooit uit je eigen werkveld moet halen. Dus hup, iedereen bij Chuck Studios een Museumjaarkaart en het Rijks in jullie!
Wij Hollanders zijn behoorlijk succesvol in table top en food regie (3 van de 15 besten zijn Nederlands), maar we zijn in de visuele kunsten al eeuwen beroemd. Van Van Gogh tot Appel, Mondriaan tot Breitner, Wim T. Schippers tot Paul Verhoeven. Maar goeie ouwe Rembrandt is toch wel de oer-director/DOP van de lage landen. Mijn lievelings Christus in de storm op het meer van Galilea is uit een museum gejat in 1990 en sindsdien onvindbaar. Niet eerder waren bootjes op zee zo dynamisch qua verhaal, compositie en licht.
En in De Staalmeesters hangt de hoofdfiguur een beetje tussen staan en zitten. In het heden zijn we gewend aan afbeeldingen van toevallige momenten, maar realiseer je dat er toen geen fotografie was. Het geeft het schilderij een unieke spanning. Hoe verzin je het? In mijn hoofd is dit schilderij één van de plaatjes in een storyboard: het verhaal dat vlak vóór en vlak na dit moment plaatsvindt. dringt zich direct op.
Dankzij Google Arts & Culture kunnen we nu alle werken in megapixel-macro bekijken. Als je dat in het museum zou doen, heb je binnen no-time de Maglite van een suppoost in je nek. Maar niets gaat boven het echte - en leven we in een land waar een Museumjaarkaart zo ongeveer gratis is: happiness in creditcard-formaat. Dus hup het Rijks in!'
4. Bijvangst van een potje drummen
‘New York, eind jaren ‘70. Arme muzikanten gingen bij gebrek aan instrumenten aanprutsen met draaitafels en de platencollectie van hun ouders. Al snel ontdekten ze instrumentale drumloops in funk- en soulplaten: breaks. Die snippers kale drumbeats werden het fundament onder hun muziek: hiphop.
Als gevolg schitteren breaks uit obscure b-kantjes in ons collectief onderbewuste geheugen. Eén van de beroemdste breaks komt uit track Amen Brother van The Winstons. Vier bars van knoertharde drums, funky en virtuoos, ergens middenin de track. Wereldfaam kreeg de drumloop als de stuwende kracht in NWA’s Straight Outta Compton.
Dan denk je dat we er wel zijn, maar toen kwamen de Britten. Ze ontdekten dat The Amen Break op hoge snelheid een ander gevoel teweeg bracht, namelijk Keihard Gaan. Ze knipten de break in kleine stukjes, gooiden de boel in de blender et voilà: Jungle, of Drum & Bass was geboren.
Addergebroed als Squarepusher en Aphex Twin doen hun best om de break te verpulveren, maar de klank en textuur van The Amen overleeft alles. Een compleet genre ontsproten uit één drumbreak, die door een nietsvermoedende drummer op een B-kantje getrommeld is. Ik hoop dat iemand hem dat verteld heeft. Wat zal die kerel lekker slapen.
Als je meer wil weten en voorbeelden wil horen, kijk dan naar deze winnaar van de award voor Saaiste Film Op Youtube Die Toch De Moeite Waard Is. Een stem met het timbre van een pot beige latex oreert over The Amen Break, inclusief analyses, voorbeelden en sneer naar advertising.
Hier nog twee andere voorbeelden van de genre-bepalende bijvangst: de Gated Reverb en de Roland TR808.'
5. Strategie voor gratis
‘Oké oké, ik had beloofd het niet over reclame te hebben. Een beetje dan. Als regisseur dacht ik altijd dat klanten hun boeltje wel voor elkaar hadden. Het goedgekeurd script op mijn bureau gaf doorgaans geen aanleiding daaraan te twijfelen. Na een tijdje direct voor een klant te werken kreeg ik meer met creatie en strategie te maken en bleek het bij klanten net zo’n bende te zijn als elders in de wereld.
Een fascinatie voor strategie ontstond: heerlijk te zien hoe de strateeg orde in de chaos brengt door breinen te synchroniseren. Mark Pollard is een Australische strateeg. Op zijn Instagram feed post hij heerlijke tegeltjeswijsheden, korte essays om van te smullen en kriebelige diagrammen met oefenslimmigheid. Hij levert bijdragen aan Julian Cole’s platform Planning Dirty, waar je kilo’s decks en analyses over merkstrategie vindt. Het leukste aan deze heren is hun totale openheid. Ze geven alles weg voor gratis, omdat ze vinden dat de wereld dat wel kan gebruiken.’
Komende week is Justin Leung, Creative Director Airbnb Shanghai, curator van #RPOTDFAW.
*) Sinds 2018 vraagt Nils Adriaans mensen uit het vak om een week lang curator te van zijn Random Pic(k) Of The Day For A Week: ‘Iedere dag plaats ik dan een door haar of hem gekozen visual, plus een korte toelichting op mijn Facebook-pagina.’ Sinds afgelopen jaar bundelt hij de bijdragen van zijn curatoren op vrijdag op Adformatie.nl.
