Was het 2007? Marsel van Oosten weet zelf ook niet meer wanneer hij de reclamewereld precies verliet. Er ligt inmiddels letterlijk een hele wereld tussen. Van art director besloot Van Oosten natuur- en wildlifefotograaf te worden. Afgelopen oktober won hij de Grand Title Wildlife Photographer of the Year voor zijn portret van twee gouden stompneusapen en recent won hij twee Travel Photographer of the Year Awards.
'Op de kunstacademie kon ik fotografie kiezen als vak, maar het trok me toen totaal niet. Ik ben uiteindelijk afgestudeerd in reclame en grafische vormgeving en kwam bij FHV terecht. Doordat ik veelvuldig met fotografen moest samenwerken, leerde ik veel over fotografie en begon ik ook zelf te fotograferen. Ik was als klein menneke altijd al graag in de natuur en keek vaak naar documentaires over wilde dieren, dus de natuur had mijn voorkeur als onderwerp. Wat begon als onschuldige hobby werd uiteindelijk een passie, en na 15 jaar in de reclame had ik het eigenlijk wel gehad met opdrachtgevers en de voortdurende creatieve compromissen die je als creatief moet sluiten.
'Ik wilde meer creatieve vrijheid, meer buiten zijn, en meer reizen. Er is geen leven na de dood, dus ik besloot om niet langer te wachten en gewoon het roer om te gooien. Daar ging geen traumatische gebeurtenis aan vooraf, het was gewoon tijd voor iets anders.
'Wat ook meespeelde, is dat zo’n beetje alles in reclame nep is en alles moet gisteren klaar zijn. De natuur werd voor mij een soort tegengif: de wereld zonder pretenties en waar de tijd lijkt stil te staan. Dat voel ik nog steeds zo - telkens als ik na weken of maanden in de jungle of de woestijn weer terugkeer in de bewoonde wereld, dan schrik ik van de drukte en de opgefoktheid van de grootstedelijke bevolking. Onlangs hebben Daniella en ik een huis gebouwd in Zuid-Afrika, op onze eigen heuvel, met uitzicht over de bergen. Dat uitzicht alleen al verlengt mijn levensverwachting met tien jaar.'
'Daniella en ik hebben elkaar ooit ontmoet bij HVR in Den Haag, waar ze account manager was. Toen ik besloot te stoppen in de reclame, gaf Daniella aan dat ze het eigenlijk ook wel gezien had. We hebben toen samen een plan gemaakt en twee dingen afgesproken: we doen alleen nog maar dingen die we echt leuk vinden, en we doen alles samen. We houden allebei erg van de natuur en van reizen, en hebben ruim tien jaar geleden besloten om natuurfotografiereizen te gaan organiseren en begeleiden. Daar hebben we geen seconde spijt van gehad. De samenwerking kan ook niet beter, want ik ben nog steeds de creatief en Daan is ijzersterk in de organisatie. We zijn zo’n negen maanden per jaar op reis en 24/7 samen. Het is heel bijzonder.'
'Ik zeg nooit nooit, maar in principe zit ik er niet op te wachten. Na 15 jaar reclame was ik het zat om van iemand die er geen verstand van heeft te horen wat er niet deugt aan het creatieve voorstel. Ik heb de afgelopen twee jaar twee keer in opdracht gewerkt, beiden keren voor Nikon Japan. Zij zijn de ideale opdrachtgever, want ze geven volledige creatieve vrijheid. Daarnaast zijn al mijn foto’s gewoon te koop. Ik verkoop fine art prints over de hele wereld, en uitgevers en reclamebureaus zijn ook vaste klant.'
Dat is een probleem voor fotografen in het algemeen, maar ik heb er inderdaad veel last van. Ik heb een foto van een aanvallende leeuw en een van een aap met een iPhone, en die foto’s zijn enorm populair - ik kom ze overal tegen. Als een foto ongevraagd door een particulier wordt gebruikt zonder commerciële bedoelingen, dan ga ik er tegenwoordig niet meer achteraan. Maar als een bedrijf mijn werk zonder te betalen gebruikt, dan stuur ik mijn advocaten eropaf. Ik werk met een Duits bedrijf die als pitbulls op de dieven af gaan. De boetes die zij voor mij innen leveren gemiddeld per jaar meer op dan mijn printverkoop.
Libië staat voor mij in de Top 3, en bovenaan de lijst van landen die ik graag nog eens zou willen bezoeken. Ik heb een ding met natuurlijke rotsbogen, en daar zijn er heel veel van in Libië. Naast de overweldigende natuur hebben de mensen in Libië destijds een grote indruk achter gelaten. We hebben nog regelmatig contact met onze Tuareg-gids, maar helaas is het er nog steeds te onveilig. Jammer genoeg geldt dat ook voor Algerije, wat ook hoog op diezelfde lijst staat en waar ik graag nog eens naar terug zou gaan. Ik zit op dit moment in Iran, en dat kan ik iedereen aanraden. Het is er prachtig en de mensen zijn onwaarschijnlijk vriendelijk en gastvrij.
Dat is het mooie van wat ik nu doe - het is allemaal echt. Ik doe uiteraard de nodige nabewerking, maar dat betreft slechts zaken als kleur en contrast etc. Maar wat je ziet is ook echt wat ik zelf ook heb gezien, door mijn ogen. Die aap met die telefoon is niet gephotoshopt, die aap had die telefoon uit de handen van een toerist gegrist. En die olifant die stond daar echt bovenaan die waterval. De schoonheid van de natuur is zo overweldigend, daar hoef je niet aan te rommelen om er iets moois van te maken.
Al het werk van Marsel van Oosten en Daniella Sibbing is te vinden op www.squiver.com.