Rutte’s hamer-metafoor zorgt voor hilarische reacties en een debat over strategie

Het klonk toch een beetje on-Rutteriaans, zijn metafoor van een hamer die groot genoeg moet zijn om het virus plat te slaan. Het is een wat lompe vergelijking voor de taalhandige premier, die deze coronacrisis juist met enkele sterke uitspraken wist te duiden. Van ‘met 50 procent van de kennis, moeten we 100 procent van de besluiten nemen’ en het woord ‘intelligente lockdown’ tot ‘we varen op zicht’ en een beschermende muur om ouderen.

Maar dit keer was het dus de hamer die uit de gereedschapskist van het kabinet kwam ( ook Hugo de Jonge gebruikte het). De vergelijking riep veel reacties op. Uiteraard waren die voor een groot deel erg grappig, zie onderaan dit artikel voor wat Twitter-huisvlijt, maar er kwam ook een inhoudelijke discussie op gang.

Kleutertaal

Reint Jan Renes, de gedragswetenschapper die het RIVM tijdens deze coronacrisis adviseerde, noemde de persconferentie op Twitter sterk, maar was weinig te spreken over Rutte’s metafoor: ‘onnodige kleutertaal’, volgens Renes: ‘Het ís complex, benoem dat. 2e golf lossen we niet op met Sam de Brandweerman (‘vuurtje uittrappen’) of Bob de Bouwer (‘kunnen we ‘t plat slaan?’)’

Toch lijkt de hamer minder willekeurig gekozen dan je zou denken. Het verwijst naar een artikel van Tomas Pueyo, een Spaanse en Franse schrijver en zakenman, die op Medium een serie veelgelezen stukken schreef over corona.

In het artikel “The Hammer and the Dance” gebruikt hij de hamer als metafoor van een aanpak waarin in een korte tijd met strikte maatregelen het menselijk contact wordt vermeden. Een lockdown. The Dance gaat juist uit van een langere periode met slimme maatregelen die het aantal besmettingen in de hand houdt en economische schade beperkt.

Hammer & Dance

Die tweede optie is de afgelopen tijd door het kabinet gepropageerd, maar ook jammerlijk mislukt. Het Redteam Covid-19 Nederland, opgericht om het officiële Outbreak Management Team (OMT) van weerwoord te voorzien, adviseerde daarom eind september dat Rutte het scenario van Hammer & Dance gebruikt.

Dat begint met een ‘nieuwe Hammer’ van strikte maatregelen, zoals het sluiten van de horeca, precies hetgeen Rutte in zijn persconferentie aankondigde. Als het gelukt is om terug te komen tot een aanvaardbaar niveau van infecties is het tijd voor een tweede dance om het virus in te dammen.

Duidelijke omgevingscommunicatie

Volgens het Red Team Corona moet er daarbij veel aandacht zijn voor het eerdere pijnpunt, de  communicatie. Voor een succesvolle dance is het essentieel dat iedereen begrijpt waarom de maatregelen en het gedrag noodzakelijk zijn.

Uit het advies: ‘De macht bij het uitdragen van regelgeving ligt in het overbrengen van geworven kennis en hoe dat uit te dragen het vereist doorlopende contactmomenten, duidelijke omgevingscommunicatie’.

Mark Rutte kiest zijn woorden altijd zorgvuldig, dus ook het gebruik van een kleutermetafoor is niet willekeurig. We weten nu welke aanpak het kabinet voorstaat.

Ofwel: Hammer Time!!!