Nederlanders gematigd pessimistisch over 2004

Dit blijkt uit het End of the Year Survey van Gallup dat in november en december werd uitgevoerd onder 65.000 burgers in zestig landen over de gehele wereld. Het totaal laat zien dat de wereld iets optimistischer naar de toekomst kijkt dan in dezelfde periode vorig jaar.

In de resultaten blijken de West-Europese landen het meest negatief te zijn. In de top tien van ‘positieve landen’ komt geen enkel West-Europees land voor, mogelijk veroorzaakt door de politieke spanningen die Europa in 2003 hebben gekenmerkt en het gebrek aan vertrouwen in de verbetering van de economische vooruitzichten voor het komende jaar.

Van de ondervraagde Nederlanders denkt 38 procent dat 2004 economisch een moeizamer jaar gaat worden. Veertig procent denkt dat de situatie hetzelfde zal blijven en achttien procent verwacht dat de economische situatie volgend jaar verbetert. De werkloosheid zal volgens de overgrote meerderheid stijgen: 27 procent denkt in hoge mate, 51 procent in lichtere mate. Slechts elf procent denkt dat de werkloosheid zal afnemen. Een meerderheid van 54 procent denkt daarnaast dat het aantal stakingen in 2004 zal toenemen. Over de vredesverwachting zijn de meningen verdeeld: 45 procent denkt dat 2004 een roerig jaar wordt, 46 procent verwacht dat er weinig zal veranderen. Slechts drie procent verwacht dat 2004 een rustiger jaar wordt dan 2003.

Hongkong blijkt de meest optimistische plek in de wereld te zijn, samen met Kosovo. Na de SARS-epidemie die Hongkong dit jaar stevig in zijn greep hield, zijn de vooruitzichten inmiddels een stuk positiever. Op de vraag of 2004 beter of slechter zal zijn dan 2003, reageert 76 procent positief. Kosovo (76%), dat nog steeds onder VN-toezicht staat, behoort net als de afgelopen twee jaar, ook nu weer tot de meest positieve landen ter wereld. In Georgië, waar 73 procent ‘beter’ antwoordt, heeft de val van president Shevardnadze gezorgd voor een flinke toename van het optimisme. Hongkong, Kosovo en Georgië worden in optimisme gevolgd door Azerbeidzjan (72%), de VS (69%), Australië (68%), India (67%), Argentinië (66%), Nigeria (65%) en Canada (60%).

De lijst met meest negatieve landen wordt gedomineerd door Europa. Op de vraag of 2004 beter of slechter zal zijn dan 2003, reageert Slowakije het meest negatief. Hier denkt de helft dat 2004 een slechter jaar gaat worden dan 2003. In alle landen waarin pessimisme de boventoon voert, zijn de economische vooruitzichten somber. Zelfs in Griekenland, waar in 2004 de Olympische Spelen plaatsvinden, overheerst pessimisme: 46 procent zegt dat 2004 slechter zal zijn dan 2003 en zes van de tien Grieken (59%) zijn er van overtuigd dat 2004 een jaar van economische problemen wordt. Slowakije en Griekenland worden in hun pessimisme gevolgd door Polen (43%) en Portugal (41%).

De dreiging van werkeloosheid hangt als een donkere wolk boven West-Europa. Een meerderheid vindt dat de zekerheid van de eigen baan minder groot is dan vorig jaar. Velen verwachten dat werkeloosheid en economische onrust volgend jaar zullen toenemen.
Buiten Europa zien slechts weinigen veranderingen in de economische vooruitzichten voor 2004. In Argentinië kan President Nestor Kirchner tevreden zijn nu zijn economische hervormingen lijken te werken. Een meerderheid van de Argentijnen (58%) gelooft dat 2004 een jaar zal zijn van economische voorspoed na de dramatische ineenstorting van de economie en de onrust van de afgelopen jaren. Elders in de wereld zien de vooruitzichten er goed uit voor India waar 49 procent zegt dat 2004 een jaar van economische voorspoed zal zijn. In Nigeria ligt dit percentage nog hoger (61%).