Interview: Mischa Rozema over 'crowdsource film' Sundays

Regisseur Mischa Rozema, tevens oprichter en creative director van productiemaatschappij / animatiestudio PostPanic, heeft ruim 50.000 dollar opgehaald via crowdfunding-site Kickstarter voor ‘Sundays. A film about our future’.

Een film? Hoezo?
‘Niet geheel “out of the blue” natuurlijk. Het is een project dat al jaren loopt. In principe is PostPanic voor en door dit soort projecten ontstaan. Ons dna bestaat vooral uit vrij werk. Sundays is een korte film, een prequel voor de feature, die hierna geproduceerd moet gaan worden.’

Ben je reclame beu?
'Nee hoor. Reclame heeft er voor gezorgd dat we zijn, waar we nu zijn. Het is een snelkookpan voor de ontwikkeling van elke regisseur en het heeft ervoor gezorgd dat we de slagkracht hebben om dit soort lef-projecten te initiëren.’

Waar gaat de film over?
'De film gaat over “menselijkheid”. Over niet al te lange tijd staan we voor wezenlijke ethische vraagstukken. Het wordt steeds duidelijker dat technologie en evolutie niet meer te scheiden zijn. Wanneer computer-rekensnelheden het menselijk brein voorbij streven, is de toekomst niet meer te voorspellen. Een perfecte premisse zou ik zeggen.
‘Het verhaal speelt zich af in een kopie van de wereld zoals we ‘m kennen, maar dan 50.000 jaar later. Onze hoofdrolspeler (en daarmee de toeschouwer) komt daar beetje bij beetje achter. Zijn hele leven, identiteit en herinneringen blijken één grote farce te zijn, een leugen. En achter elke leugen schuilt een waarheid.’

Was er geen belangstelling voor een feature onder filmbonzen? In Nederland, elders?
'Het project begon als een korte film totdat Warner Brothers interesse toonde. Ik mocht vervolgens het script “naar” een feature ontwikkelen met een Hollywood-schrijver naar keuze. Dit duurde wel even, en in de tussentijd heb ik meerdere geïnteresseerden en contracten voorbij zien komen. En elke keer moest ik een gedeelte van mijn creatieve vrijheid inleveren. Het project was en is te belangrijk voor me om er op die manier mee om te gaan. Totdat mijn management daar het idee opperde om het plan via Kickstarter te realiseren. Perfect natuurlijk. Op deze manier kan ik míjn versie van Sundays maken én een following opbouwen. Waar vroeger met een natte vinger werd bepaald of een project rendabel zou worden, hebben wij straks een prequel met alle ingrediënten van de feature, op de manier zoals hij bedoeld is. Én een aanhang die de film daadwerkelijk wil zien omdat ze worden meegenomen in het hele proces. Ik vind het te gek dat ik nu in dialoog ben met een publiek, nog voordat de film in productie is.’

Als ‘Hollandse’ advocaat van de duivel: waarom denk je dat je dit kunt?
'Denken dat ik iets kan, heeft me voorlopig meer opgeleverd. Ik heb altijd de lat hoog gelegd en zal dat ook blijven doen. Alleen op deze manier leer je en doe je nieuwe dingen en word je dus beter in wat je doet. Geloof me, het is een stuk spannender buiten je comfort zone.’

En nu blijkt crowdsourcing te werken, ben je verbaasd?
'Enorm, en ook weer niet. Ik sta echt versteld hoever een idee kan komen. Buiten het financiële aspect, wat het voor ons nu mogelijk maakt om in Mexico te draaien, ben ik vooral verrast door de feedback op het project; mensen die belangeloos hun diensten aanbieden omdat ze geloven in Sundays. Maar ik ben ook weer niet verbaasd, omdat wij al overtuigd waren in de kracht van de “crowd”.’

Er kon alleen met creditcard worden gedoneerd, heb je daardoor niet veel misgelopen?
'Helaas wel. Veel mensen die graag wilden, hebben daardoor niet kunnen pledgen (lees: doneren).’

Wie hebben zoal gedoneerd?
'Alles en iedereen. Bekenden, onbekenden. Wereldwijd. Van studenten tot bedrijven en alles daar tussenin.’

Heb je zelf gedoneerd?
'Mijn moeder heeft gedoneerd. Zelf heb ik de laatste vijf jaar van mijn leven gedoneerd haha.’

Waarom denk je dat mensen jou dit gunnen?
'Ik denk niet zozeer dat mensen het mij persoonlijk gunnen, maar vooral dat ze het zichzelf gunnen. Behalve dat gevers er iets voor terug krijgen (gesigneerde prints, een plek op de aftiteling et cetera, red.) en straks kunnen zeggen dat hun gift Sundays mogelijk heeft gemaakt, wordt dit volgens mij gedragen door de kracht van ons eerdere werk. Blijkbaar is daar animo voor en wil men daar nog meer van zien. Verder maak ik me geen illusies: aan het einde van de rit wil iedereen gewoon een goeie film zien. Daar koop je een bioscoopkaartje voor, niet omdat die regisseur zo’n toffe gast is.’

Kun je iets vertellen over het maakproces, hoe dat in z’n werk gaat?
'Ik ga de komende weken eerst verder schrijven. Tegelijk starten we de productie hier en in Mexico op, waar we in november gaan draaien. Dan volgt de postproductie in Amsterdam. Ergens volgend jaar moet de prequel af zijn. Daarmee hoop ik natuurlijk lof te oogsten, en dan de feature film te kunnen gaan optuigen.’

Ga je voor de feature op dezelfde manier geld inzamelen?
'Die bedragen zullen natuurlijk van een andere orde zijn. Er zijn meerdere opties voor financiering. Maar ik sluit een vergelijkbare methode natuurlijk niet uit.’

En dan? Wanneer ben je echt tevreden – wat moet de film ‘doen’ vind je?
'Als ik mijn definitie van science fiction goed kan vertalen naar een groot publiek ben ik tevreden. Wat mijn definitie van sci-fi is? Als ik iemand er op een feestje mee lastig val, is de eerste connectie die mensen maken: ruimteschepen, lasergevechten of in ieder geval het woord “star” in de titel. Terwijl het genre zoveel meer te bieden heeft. Science fiction behandelt grote ethische vraagstukken die daadwerkelijk onze toekomst gaan bepalen. Goeie science fiction dwingt je hierover een standpunt in te nemen. Ik ben vooral geInteresseerd in de filosofie van het genre. Het biedt creatieve perspectieven op ons bestaan.’

Vertel in één zin waarom de prequel en daarmee de feature de moeite waard word.
'Het is de film die ikzelf al jaren wil zien.’

En dan? Back to business: reclame maken?
'Voorlopig ben ik hier nog wel zoet mee, maar dat betekent niet dat ik stop met reclame. Natuurlijk niet. Goeie projecten zal ik nooit negeren.’