Een pleidooi voor productievere polarisatie

De afgelopen jaren hebben wij u op deze plaats niets gewenst voor de kerstdagen.

Niet omdat we u geen warm hart toedragen hoor.

Maar juist omdat we weten dat een paar dagen dolce farniente louterend werkt.

Van geregeld heel bewust niets doen, worden mensen weerbaarder en creatiever.

En de Tour de France wordt ook in bed gewonnen.

Maar dit jaar wijken we van onze traditionele Kerstwens af.  

Want het is er de tijd niet naar om niets te doen.

Polarisatie is het woord van het jaar in Nederland en Amerika.

Politici gedragen zich als gladiatoren; gedrag dat de samenleving kopieert.

We zijn voor of tegen de wolf. Voor of tegen immigratie. Voor of tegen stikstof. En over Israël hebben we het maar niet.

We sluiten ons steeds meer af voor meningen en argumenten die ons onwelgevallig zijn.

Maar zulke verkokering brengt Nederland tot stilstand. 

Vaak wordt gedacht dat vooruitgang het gevolg is van drammers en polariseerders.

In werkelijkheid is vooruitgang het gevolg van dialoog en discussie.

Van het voortdurend uitwisselen van standpunten.

Van het afwegen van voor- en nadelen.

“Het compromis is de uitweg naar nieuwe werelden”, zei hoogleraar filosofie Frank Ankersmit daarover, in een interview in Trouw uit 2017.

Voor 2025 wensen we ons allen daarom toe dat we vaker het ‘radicale midden’ gaan opzoeken, zoals journalist Natascha van Weezel dat noemt.  

Dat we weer meer gaan luisteren naar elkaars argumenten.

Dat we weer meer open gaan staan om overtuigd te worden.

Dat we weer meer mogen schuren en het productiever met elkaar oneens gaan zijn.

Want: “You can’t make an omelet without breaking a few eggs.”