Ben je een designer of een uitvinder? Dat is een vraag die Roos Meerman geregeld te horen krijgt. De 27-jarige is een beetje van beide. Met haar werkwijze - het ontwerpen van technieken - slaat ze een brug tussen wetenschap en design. Zo toverde ze een wandkleed om tot een muziekinstrument, en maakte ze kunst door plastic op te blazen met warme lucht. Meerman wil met haar werkwijze nieuwe deuren in de designwereld openen: 'Ik focus op processen in plaats van het eindproduct.'
‘Design wordt een steeds breder begrip’, vertelt Meerman. ‘Vroeger omvatte het tafels, stoelen en lampen, maar tegenwoordig bevindt het zich steeds meer op het snijvlak van kunst en wetenschap.’ De ontwerper, die in 2014 afstudeerde in Product Design aan de ArtEZ hogeschool voor de kunsten, houdt zich bezig met natuurkundige fenomenen. Met deze werkwijze won ze verscheidene prijzen: een New Material-award (2014), Ontwerp en Innovatie Prijs Gelderland (2016), Bio Art en Design Award (2016) en Radicale Vernieuwers van Nederland (2016). Ook is ze door de Volkskrant uitgeroepen tot hét Designtalent voor 2019.
Marshmallow
Haar fascinatie voor natuurkunde is op de kunstacademie ontstaan. Daar onderzocht ze hoe materiaal vervormt door geluidsgolven, geleiding en luchtdruk. Zo kwam ze op het idee om 3D-geprinte plastic op te blazen met warmte en vacuüm. ‘Ik zag een video van een marshmallow in een vacuümkamer, die zette, in tegenstelling tot wat je zou verwachten, juist uit toen de lucht werd weggehaald. Ik vroeg me toen af: wat gebeurt er als je dit met kunststof doet?’ Ze ontdekte een nieuwe techniek: plastic laat zich opblazen alsof het glas is. ‘Op deze manier kun je gemakkelijk vormen groter en kleiner maken, omdat de techniek omkeerbaar is.’
Momenteel onderzoekt Meerman deze techniek in samenwerking met TU Eindhoven. Ze analyseren of het mogelijk is om opblaasbare meubels of zelfs (tijdelijke) woonvoorzieningen voor bijvoorbeeld vluchtelingen te ontwikkelen.
Nooit af
Meerman is een van de weinige designers die zich focust op processen in plaats van het leveren van een product. ‘Ik vind de manier waarop dingen tot stand komen interessanter dan het eindresultaat. Mijn projecten zijn ook nooit eindresultaten, maar hebben een open eind. Zodat mensen kunnen aanhaken om samen een kunstwerk of techniek door te ontwikkelen. Het is wel spannend, want ik weet nooit waar mijn werk uiteindelijk toe leidt.’
Orkest
Uit deze strategie is ook het kunstwerk Tactile Orchestra voor het project Kozie voortgekomen. Kozie heeft ze samen met Tom Kortbeek opgezet. Hij is mede-eigenaar van Filip Studio, waar Meerman ook werkzaam is. Kozie is een merk dat multi-sensorische producten voor mensen met dementie levert. Deze lijn bestaat uit twee producten: KozieWe en KozieMe. Het eerste is een wandkleed voor zorginstellingen. Als je het kleed aanraakt, hoor je muziek. Als je met voldoende handen de aaibare stof aanraakt, hoor je zelfs een heel orkest. Deze geluiden kunnen ouderen een geruststellend gevoel geven omdat bepaalde herinneringen zijn verbonden aan deze geluiden. De KozieMe werkt hetzelfde, alleen dan in de vorm van een kussen. Die kunnen mensen volledig personaliseren met een SD-kaart.
Op de maatschappelijke toer
Meerman is trots op wat ze heeft neergezet met Kozie, dat inmiddels is het uitgeroeid tot een merk waar vijf mensen voor werken. ‘Met mijn ontwerpen wil ik een bijdrage leveren aan het verbeteren van levens van kwetsbare mensen’, zegt ze tevreden. ‘Ik ben heel trots op hoe Kozie is doorontwikkeld van kunstobject naar een maatschappelijke toepassing. Dit soort dingen wil in de toekomst vaker maken.’
