Gemeente Noordoostpolder gaat bedrijfsjournalist inhuren om burgers te betrekken

[door Esther Walstra, Binnenlands Bestuur]

Bij gebrek aan beter gaat de gemeente Noordoostpolder een eigen bedrijfsjournalist inhuren om de raadsvergaderingen te verslaan. De gemeenteraad hoopt hiermee de taak van de journalistiek over te nemen, nu de perstribune steeds vaker leeg blijft. De gemeente Heerenveen probeerde eerder ook al op deze wijze inwoners op de hoogte te houden. Maar begin dit jaar werd dat project beëindigd. De gratis aangeboden stukken van de verslaggever vonden te weinig aftrek bij media.

Regionale kranten

Het is een probleem dat al jaren speelt. Steeds minder journalisten coveren het nieuws in de regio. De lokale democratie dreigt zo haar traditionele waakhond te verliezen. Regionale kranten hebben het door dalende oplages en krimpende advertentiebudgetten al jaren moeilijk. Dat leidt onder meer tot een teruggang in de traditionele raadsverslaggeving; bij vele commissie- en raadsvergaderingen laten journalisten het afweten.

Niet onafhankelijk

In februari 2015 presenteerde mediaprofessor Henri Beunders een rapport over het verdwijnen van de lokale en regionale media uit de raadzaal. De lokale politiek wordt niet langer gecontroleerd, de inwoners van gemeenten worden steeds minder door een onafhankelijke en kritische pers geïnformeerd, zo bleek. Bijna 8 miljoen mensen in vooral de kleinere gemeenten zijn verstoken van onafhankelijke, professionele berichtgeving over hun gemeentebestuur.

Vakbond

Uit onvrede over het wegblijven van journalisten bij raadsvergaderingen besloot Renswoude in 2010 al om zelf een raadsverslaggever in te huren. Maar de Utrechtse gemeente is daar afgelopen november vanwege bezuinigingen mee gestopt. Zelfs de vakbond kan het niet aanzien dat de raad niet langer gevolgd wordt. Vakbond FNV gaat daarom vanuit zogenoemde vakbondshuizen gemeenteraden kritisch volgen.

Onorthodox

De gemeente Stichtse Vecht probeert journalisten op onorthodoxe wijze te lokken. Verslaggevers die niet op de persbijeenkomsten komen opdagen, krijgen de informatie pas later toegestuurd. Eerder werd er al van tevoren al een persbericht verspreid. De gemeente draait dat om. Persberichten worden pas na de persconferentie verstuurd, zodat journalisten die het nut van aanwezigheid bij de conferentie niet inzien, op achterstand worden gezet.

Betrokken blijven

De gemeenteraad van Noordoostpolder hoopt dat de bewoners door de stukken van de nog aan te nemen tekstschrijver betrokken blijven bij de onderwerpen in de gemeenteraad. In eerste instantie gaat het om een proef van een jaar, zo licht plaatsvervangend griffier van Noordoostpolder Dennie Kattenberg toe.

Raadsverslaggever

Op welke wijze de ‘raadsverslaggever’ te werk zal gaan is nog niet bekend. Kattenberg hoopt in ieder geval op vernieuwende initiatieven, ook vanuit de inwoners. ‘Via sociale media bereik je tegenwoordig veel mensen, wellicht kan er geëxperimenteerd worden op dat gebied. Vooralsnog is de ingehuurde tekstschrijver een pilot, we zullen gaandeweg zien wat goed werkt. Burgers kunnen alles terugvinden op onze website, maar het is vaak lastig om de gewenste informatie te vinden en de aanloop naar een besluit is vaak lang.’

Onafhankelijkheid

Of de stukken van de nog aan te nemen journalist ook op de website van de gemeente verschijnen, of dat ze worden aangeboden bij de lokale krant, is ook nog even zoeken voor Noordoostpolder. ‘We moeten ook de kandidaat nog vinden. Hij of zij moet uiteraard onafhankelijk verslag doen. We eisen in ieder geval dat er geen sprake is van verbondenheid aan een politieke partij in de Noordoostpolder.’

Gekleurd

In een eerder stadium werd er overwogen om raadsleden zelf de berichtgeving over de raad te laten verzorgen. ‘Maar we kwamen tot de conclusie dat er dan te veel sprake is van gekleurdheid’, aldus Kattenberg.