Pas wie de illusie van controle opgeeft, krijgt daadwerkelijk controle. Getroffen door deze zin ben ik eens gaan nadenken over recente ervaringen en ontwikkelingen. Proberen wij niet alles met regels, wetten, protocollen, fine tune afspraken, of hoe het ook allemaal mag heetten, onder controle te houden? En dit terwijl we eigenlijk beseffen dat dit niet het optimale antwoord is op alle veranderingen en onzekerheden die we in de huidige maatschappelijke ontwikkelingen ervaren. Een overdenking.
Ik moest er even over nadenken toen ik de uitspraak hoorde dat schema’s en modellen eerder een belemmering dan een hulpmiddel zijn als je de realiteit wilt begrijpen. Als verandermanager met een tas vol modellen is dat wel even slikken natuurlijk. Maar goed beschouwd kwam het ook wel overeen met de ervaringen die ik als manager heb opgedaan. Schema’s en modellen creëren alleen maar een illusie van houvast.
Het ondernemerschap verloopt niet altijd binnen het harmoniemodel. Karakters kunnen botsen. Inzichten conflicteren. Intenties uiteenlopen. “Waar is je passie en betrokkenheid?” roept de één. “Jij zou eens wat vrolijker en sympathieker binnen het bedrijf kunnen zijn?”. Maar waar gaat het dan over? Is dit een begin van een conflict? Is dat de ondergang van het bedrijf waaraan leiding wordt gegeven? Is hier conflictmanagement nodig? Kortom: gedoe.
Een verklaring waarom sommige bedrijven het in crisistijd goed doen en andere niet is moeilijk te geven. Het zijn wel vaak de ondernemers met visie. Ondernemers die iets verder over de schutting kijken. Een beetje lef hebben en een zeker optimisme over de toekomst en de kansen. Hoe pakken ze dat toch aan?
De huidige druk op de ondernemers vraagt veel van hun talenten en creativiteit. En omdat ondernemers een eenzaam bestaan aan de top hebben is er behoefte aan advies. Ze zoeken een klankbord voor hun visie op de toekomst, hun ideeën en alternatieven over markt en marktkansen. Ze zoeken een gesprekspartner die tegenspel geeft. Maar welk type van sparringpartner wordt dan bedoeld?
Deze uitspraak kwam uit de mond van professor André Wierdsma tijdens een lezing waarmee hij zijn publiek voorhield dat managers horizontale verbinding moesten maken met hun medewerkers. Hetzelfde, zo vond hij, gold voor adviseurs met hun opdrachtgevende managers en ondernemers. Een zeker gegniffel kon onder het gehoor niet worden onderdrukt, maar er zaten bijzondere waarnemingen in zijn betoog.
De afgelopen periode hebben we weer massaal gekeken naar de X factor en het aanstormende talent dat met welgemeende of vermeende competenties een gooi doet naar de winst. Van de 16.000 aanmelding, zo wordt gemeld, is er dan uiteindelijk één die de voorkeur van jury en het publiek geniet. Een keuze die ik niet altijd kan volgen. Het probleem dat ik maar niet onder de knie krijg is de inschatting hoe “het publiek” kiest. Geldt dat nu ook voor ondernemers?
“Als mijn collega nu net zoveel passie en interesse voor de zaak zou tonen als ik dan was er niets aan de hand. Maar dat beetje extra wat ik voor de zaak over heb ontbreekt bij hem. Op tijd thuis voor het gezin. Geen telefonische bereikbaarheid in het weekend. En alle creatieve ideeën komen van mij. Hij is een volger en geen aanjager. Eigenlijk draait de zaak dankzij mijn inzet”.
Als ondernemer besteed je de nodige aandacht aan je klanten. Je levert je producten en diensten met een hoge kwaliteit. Afspraken kom je stipt na. De loyaliteit van je klanten hangt daar immers vanaf. Maar naast het koesteren van je bestaande klanten ben je voortdurend op zoek naar nieuwe klanten. Je bezoekt bijeenkomsten, bedrijvenclubs en business events. Maar nu zijn er de niet te stuiten social networks. Netwerken vanuit de luie stoel. Werkt dat? Met welk doel?
We hebben ze allemaal geleerd tijdens onze marketinglessen; de 5 P’s van de marketingmix. Bij het totstandkomen van het aanbod van elk bedrijf heeft de ondernemer, al dan niet met behulp van zijn bedrijfsadviseur, zich gebogen over de vragen van de marketingmix. Soms bewust soms intuïtief maar wel noodzakelijk om op alle thema’s van de 5 P’s afgewogen keuzes te maken.
Uit alle media berichten lijkt de crisis af te lopen. Er komen steeds meer berichten die een economische groei indiceren. Banken zijn geschrokken van hun onverantwoord handelen en proberen met flinke herstel maatregelen weer terug te komen op hun niveaus van stabiele instellingen. China, India en opkomende economieën als Brazilië trekken de kar en het Westen volgt nog enigszins aarzelend. Ook is er weer herstel te zien bij de belangrijke multinationals en de banken. Ligt de crisis nu achter ons?
Hoewel netwerken bedoeld is als middel om je persoonlijke ambities te realiseren lijkt het middel steeds meer big business te worden. Netwerkbusiness als doel op zichzelf. Het kiezen van het juiste netwerk is in de huidige verdringingsmarkt steeds relevanter. De vraag dus in welk netwerk jij je geld, je tijd en je energie stopt.
Als iedereen overtuigd is van het probleem en doordrongen van het nut en de noodzaak van de verandering dan is het de hoogste tijd voor een stoutmoedig en groots plan.
Samen met uw managementteam heeft u een aantal stevige denksessies doorlopen en ligt er een nieuw businessplan voor uw bedrijf.
U had het piekfijn voor elkaar. Als ondernemer bent u ook wel gewend om tijdig de veranderingen in de markt op te merken.
Mogelijk heeft u last van alle negatieve effecten van de kredietcrisis. Uw bankier reageert niet meer zo positief als u dat van de bankier verwacht. Vroeger was het leuker. Uw klanten zeuren over kortingen. Uw concurrent doet aan prijsdumping en u heeft daar last van. Uw medewerkers gedragen zich nog als in uw (hun) beste jaren en zien, in uw ogen, maar niet in dat het vijf voor twaalf is. Het managen van uw onderneming is ineens veel minder leuk. Hoe houdt u de moed er eigenlijk in?