‘Ongezonde afbeeldingen’ laten tieners naar snacks grijpen. Dat is heel kort samengevat de conclusie van een studie die werd uitgevoerd door Poppy Watson (foto linksonder) van de Universiteit van Amsterdam in het kader van haar promotieonderzoek. Tieners kiezen eerder een ongezonde snack wanneer ze daarvoor een afbeelding van bijvoorbeeld chips of chocola hebben gezien. Deze conclusie bevestigt opnieuw het negatieve effect dat reclames hebben op ongezond keuzegedrag van kinderen. Binnenkort worden de resultaten gepubliceerd in het vakblad Appetite. Marketing Online legde Watson naar aanleiding van het onderzoek een aanteal vragen voor.
Kan je stellen dat reclame voor ongezonde voedingsmiddelen leidt tot meer overgewicht?
'Wij hebben getoond dat prikkels in de omgeving invloed kunnen hebben op keuzegedrag en dat dit effect voor adolescenten sterker is voor ongezonde snacks die hoog in calorieën zijn. Maar in het algemeen hadden deze adolescenten een gezond gewicht dus dit onderzoek leverde geen direct bewijs dat reclame leidt tot overgewicht. Volgens andere onderzoekers en organisaties zoals de WHO is er wel een link tussen ons "obesogene" omgeving en overgewicht. Wij zijn nu bezig met andere studies om direct te kijken naar deze effecten op mensen met obesitas. In een eerdere studie lieten wij wel zien dat voedselgerelateerde prikkels invloed kunnen hebben op voedselkeus, terwijl proefpersonen verzadigd waren.'
Is het stoppen van reclame maken voor ongezonde voedingsmiddelen (een deel van) de oplossing bij het bestrijden van overgewicht?
'Wij zien elke dag herinneringen in ons omgeving voor ongezonde voedingsmiddelen. Vaak zien tieners reclame of verpakkingen waarin dingen die ze leuk vinden gekoppeld zijn met ongezond snacks. Ons onderzoek laat zien dat als deze associatie is gemaakt, dat invloe kan hebben op het keuzegedrag ten aanzien van voedsel. Helaas zien wij bijna nooit reclames voor gezond eten. Er is dus geen balans en in die zin vind het ik belangrijk dat meer wordt gedaan om blootstelling aan reclame voor ongezond voedsel te verminderen.'
Zou reclame voor ongezonde voedingsmiddelen verboden moeten worden?
'Er zijn wel richtlijnen voor reclame gericht op kinderen (jonger dan 13) maar voor tieners en volwassenen is het ingewikkelder. Sommige mensen willen op de hoogte blijven van nieuwe producten en acties, dus een verbod lijkt mij wel extreem. Volgens mij is het beter om blootstelling aan reclames voor ongezond voedsel te verminderen terwijl reclames voor gezond voedsel meer exposure krijgen.'
Is het obesitasprobleem ook te bestrijden zonder een reclameverbod voor ongezonde voedingsmiddelen?
'Volgens veel experts in dit gebied is het obesitasproblemen een interactie tussen een kwetsbaar brein en "obesogene" omgeving. Terwijl mensen weten dat reclames voor ongezonde voedingsmiddelen slecht zijn, leren zij wel bepaalde associaties aan en wij hebben laten zien dat deze een sterke invloed op keuzegedrag kunnen hebben. Obesitas is een groot probleem en wij moeten meer doen om kwetsbare mensen te helpen. Verandering van onze omgeving, waar reclame een onderdeel van uitmaakt, is een goed begin.'