Door Hans Laroes
Ik kom zo op Howard Beale, eerst dit:
Ik had even niet opgelet, te geconcentreerd als ik was op het Amsterdam West-verbod rokjes tot aan de bilnaad te dragen en de boze reacties daarop, maar er was iets met de Hema. De Hema had het over verstop-eitjes gehad en over voorjaar, in plaats van over Paaseitjes en Pasen. En dus kregen ze half Nederland een Halbe van de VVD over zich heen.
Iedereen is namelijk in de war. Iedereen is bang voor de boze moslim die je om de hoek met z’n kromzwaard staat op te wachten.
Bang dus. En kwaad. Op Mark Rutte die alles weglacht. Op Europa dat ons verkwanselt. Op de PvdA die ons probeert uit te leveren aan alles dat kwaadsappig en kwaadwillend is. Op het pensioen. Op Oekraïne dat die toch zo nobele Vladimir Poetin dwarszit. Op Obama. Op de buren. Op iedereen die iets anders vindt. Op mensen die denken dat het klimaat verandert. Op mensen die uit oorlogszones wegvluchten in plaats van ter plekke netjes te creperen. Op alles.
Iedereen is Howard Beale.
Beale was de ‘anchor’ van een nieuwsprogramma dat het moeilijk had qua kijkcijfers. Hij werd ontslagen en kondigde ‘live’ zijn zelfmoord aan.
Beale werd de stem van het verzet. Tegen alles. Hij schreeuwde: ‘I’m mad as hell, and I’m not going to take this anymore’. Mensen openden hun ramen en gooiden hun boosheid de straat op, hem naschreeuwend.
Beale werd ‘the mad prophet of the airwaves’. En het ultieme kijkcijferkanon.
Dat was dus in ‘Network’, een film uit 1976 (Sidney Lumet).
Nu hebben we Trump. Schreeuwend en tierend en de journalistiek vervloekend. Wat opvallend is, want de media maken hem groot door hun aanhoudende aandacht.
Dit zegt Les Moonves, de baas van CBS: ‘It may not be good for America, but it is damn good for CBS… The money’s rolling in and this is fun. I’ve never seen anything like this, and this is going to be a very good year for us. Sorry, it’s a terrible thing to say. But bring it on, Donald. Keep going’.’
Wij hebben ook onze Trumpjes. Overal, al vinden wij onszelf altijd wat superieur aan de VS. Maar erger: wij hebben ook dit soort media. De opiniepagina’s van de krant. Zo’n Wilders-interview bij de NOS. De framing van vluchtelingenverhalen. De woordkeuze bij de terrorismeverhalen…
Ik vrees dat men denkt dat het gewoon nieuws is. En dat is ook wel zo, maar enig nadenken over het rondpompen van al die vergrote vormen van angst en boosheid is afwezig. Geen enkele reflectie op de eigen rol. Men is liever Howard Beale – om de aansluiting bij ‘wat er leeft’ niet te verliezen. Of Les Moonves. Want het scoort zo lekker.
En daar ben ik dan weer een tikje kwaad over. Als ‘mad prophet of this column’.
Deze column van Hans Laroes wordt ook gepubliceerd in Communicatie Magazine april 2016, dat 15 april verschijnt.
