Enkele jaren geleden kwam dankzij een gezaghebbend onderzoek van reclamebureau Euro RSCG Worldwide de term 'prosumer' weer in zwang. De prosumer is het type consument dat een frontrunner is in ieder land en in ieder marktsegment, dat actief op zoek gaat naar informatie over producten en diensten en dat daarna deelt met zijn of haar netwerk. De prosumer dient vaak als voorbeeld van de gewone consument in zijn achterban en is voor marketeers dus een relevant persoon om te bereiken. Dankzij social media hebben de prosumers echter nog meer invloed dan in 2004.
Het begrip prosumer stamt al uit 1980 toen het werd geïntroduceerd door de Amerikaanse futuroloog Alvin Toffler, maar lijkt juist in deze tijden veel zeggingskracht te hebben, met name omdat de samenleving ingrijpend is veranderd door de opkomst van social media. De mogelijkheden om informatie snel met netwerken te delen zijn duizelingwekkend groot in vergelijking met 2004, toen het onderzoek van Euro RSCG uitkwam.
De rol van de prosumer anno nu is naar mijn idee namelijk nog een stuk groter dan men in 2004 kon vermoeden; in die periode bestonden sociale netwerken als Facebook, Hyves, YouTube, Twitter, LinkedIn en Foursquare bijvoorbeeld nog niet of waren ze pas net gestart. De social media maken het voor de prosumer namelijk nog makkelijker om heel snel grote groepen mensen te informeren over nieuwe aankopen, geliefde merken, favoriete televisieprogramma’s, goede doelen, speciale acties of het laatste nieuws. Waar de meeste prosumers, die geen journalist of mediapersoonlijkheid zijn, tot nog maar een paar jaar geleden een invloed hadden die zo ver reikte als zijn of haar persoonlijke kennissenkring en e-mailbestand, zijn diezelfde mensen nu in staat om als zelfstandig minimedium veel grotere groepen mensen te beïnvloeden, vooral dankzij een a-symmetrisch netwerk als Twitter.
Gezien het groeiende aantal Twitteraars wereldwijd en ook in Nederland, zal de invloed van prosumers alleen maar toenemen in 2011. De invloed van een tweet is in sommige gevallen inmiddels te vergelijken – afhankelijk van de afzender – met een voorpagina-artikel in een grote krant. Online influentials kunnen zo hun stempel drukken op productaankopen, maar ook op het stemgedrag in tijden van verkiezingen.
Deze vorm van peer-to-peer beïnvloeding bestond al veel langer, maar lijkt door de technologie dus in een nieuwe fase te zijn beland. Een goed voorbeeld van zo’n invloedrijke prosumer is blogger Nalden, die van zijn weblog een succesvol online tijdschrift heeft gemaakt, dat goed bekeken wordt door trendsetters, early adopters en reclamemensen. Maar er zijn ook talloze minder bekende prosumers die soms zelfs onbewust grote invloed hebben op hun omgeving, omdat die vertrouwen heeft in hun oordeel.
Ook charitatieve organisaties, goede doelen en NGO’s kunnen veel baat hebben bij de hulp van de juiste groep prosumers, zeker om sympathieke boodschappen zonder al te veel marketingbudget over te brengen. Via gemotiveerde prosumers vinden de boodschappen het grote publiek zonder al te veel kosten. Vorig jaar bijvoorbeeld mobiliseerde ontwikkelingshulporganisatie Oxfam Novib in de actie De Groene Sint duizenden mensen via Hyves om zich tegen de verkoop te verzetten van chocoladeletters die niet afkomstig waren van duurzaam geteelde cacao. De sleutel van het succes van de campagne lag erin dat mensen werden opgeroepen door vrienden of bekenden om aan de actie mee te doen. Het archetypische prosumer-effect dus. Ook nu is dezelfde ‘groene’ chocolade actie weer ingezet met een naar verwachting nog groter effect dan vorig jaar.
Hoe ver de invloed van prosumers zal reiken, is moeilijk te voorspellen, omdat moeilijk is te overzien welke vlucht de technologie de komende jaren zal nemen. Zeker is dat marketeers, spindoctors en PR-mensen nog meer rekening met deze groep zullen moeten houden. De prosumer heeft immers de afgelopen vijf jaar ook aanzienlijk meer mogelijkheden gekregen om invloed uit te oefenen op de publieke opinie en dat zal de komende jaren niet anders zijn.
Noot: de in deze Molblog weergegeven meningen zijn strikt persoonlijk en weerspiegelen niet noodzakelijkerwijs de visie van mijn werkgever.
Plaats als eerste een reactie
Ook een reactie plaatsen? Word lid van Adformatie!