Door Chantal Deen
Als reputatiemanager en crisiscommunicator stellen de persberichten en statements die ons om de oren blijven vliegen nooit teleur. Het schandaal van The Voice of Holland is als een professionele snoepwinkel.
Het is niet aan mij om te beoordelen wie er schuldig is. Gelukkig leven we nog steeds in een land waar je onschuldig bent totdat anders is bewezen.
Wat me wel bezighoudt zijn de statements van Linda de Mol, en hoe die het onbegrip alleen maar groter lijken te maken. Hoe is dat zo gekomen? En welke lessen zijn er te trekken? Een reconstructie.
De aanloop
Op 15 januari komt de levenspartner van Linda de Mol, Jeroen Rietbergen als eerste naar buiten met een statement (over zijn wangedrag bij TVOH) waarin hij aangeeft dat hij nu inziet dat zijn gedrag grensoverschrijdend was. Hij sluit af met de mededeling dat hij zijn werk voor de The Voice programma’s per direct stopt.
Mijn eerste gedachte na het lezen van deze verklaring was, slim, je kunt maar beter eerst zelf met het nieuws naar buiten komen.
Niet lang daarna gaat de beerput pas goed open. Het een na het andere sappige en ongelooflijke bericht komt naar buiten en dat terwijl het programma Boos van Tim Hofman nog geen enkel beeld heeft laten zien. Anouk filmt haar statement op haar Haagse manier en wil niets met deze corrupte bende te maken hebben.
In de kranten en nieuwssites is de sensatiezucht toegeslagen en naast de bekende namen van TVOH zijn de pijlen vooral gericht op Linda de Mol. Zij is bij voorbaat al af. Ze zit in het complot. Ze wist alles al. Ze heeft haar mond gehouden omdat,… Ga zo maar door.
Eerste statement: een nachtmerrie (maar voor wie?)
Linda de Mol plaatst op 17 januari een statement op haar eigen medium. Strekking ervan is dat ze in een verschrikkelijke nachtmerrie zit en dat ze van heel veel dingen geen weet had. Ze meldt dat ze haar relatie met Jeroen Rietbergen heeft verbroken en tijd nodig heeft om dit alles een plekje te geven. Ze sluit af met het verzoek dat haar gezin met rust wordt gelaten en ook bedankt ze iedereen die haar steunt in deze moeilijke periode.
Het statement is geschreven met een toon en vorm die ze altijd via haar eigen medium Linda gebruikt. Persoonlijk en openhartig, alsof ze een groep vriendinnen inlicht. Ze gebruikt een aanhef (‘Lieve allemaal’) alsof ze een brief schrijft en ondertekent met haar naam.
Mijn eerste gedachte bij het lezen is, waarom gebaart ze niet naar de slachtoffers? De eerste les in crisiscommunicatie die ik kreeg was: buig mee. Toon je medeleven, buig verder. Oh, wat erg, buig nog verder. En pas dan, vele buigingen verder, mag je jouw kant van het verhaal vertellen.
Tweede statement: hart huilt, alle media niet te vertrouwen
Linda’s faux pas over de slachtoffers gaat niet onopgemerkt voorbij, en wordt in de roddelrubrieken in de talkshows volop besproken. Ze komt daarom met een nieuw statement, op 20 januari, wederom op haar eigen platform.
Ze schrijft dat haar hart huilt voor alle vrouwen die leed is aangedaan. Het is niet te doen, zegt ze. Ze bedankt nogmaals iedereen voor de steun die in de vorm van o.a. Whatsappjes, bloemen en eten komen. Ze belooft ook dat, zodra ze kan, ze ons alles vertelt wat ze wel weet.
Ze buigt een beetje maar helaas niet genoeg. Integendeel. Ze maakt er namelijk een kanttekening bij. Haar verhaal zal alleen te lezen zijn ‘op het enige mediaplatform dat ik nog vertrouw: dat van mezelf’. Ook de media die met de nodige zorgvuldigheid hebben bericht over de kwestie, inclusief Boos van Tim Hofman, schaart ze daarmee in een klap onder de onbetrouwbare roddeljournalistiek.
Veel sympathie oogst ze er niet mee. Na twee statements woedt de storm heviger in plaats van te gaan liggen. Nu toont ze begrip of beter gezegd, buigt ze mee en zelfs dan is het nog niet goed. De tsunami aan bekentenissen, statements, oordelen, vooroordelen en eigen rechterschap gaan onvermoeid verder. Linda is dé kop van jut.
Derde statement: 'Rijk en machtig, dus dan moet je kapot'
Vrijdag 28 januari jl. duikt in de Volkskrant een bericht op dat het maandblad Linda in juni 2020 twee jonge vrouwen sprak die zeiden slachtoffer te zijn geweest van rapper Ali B. De getuigenissen leidden niet tot publicatie omdat de hoofdredactrice van Linda’s blad het bewijs te mager vond.
Het artikel past hoor en wederhoor toe en meldt dat het magazine Linda de dames zelfs op het spoor van Tim Hofman hebben gezet, maar het leed is alweer geleden.
De Mol reageert nu niet zelf, maar laat dit doen door Jildou van der Bijl, creatief-directeur van Linda, die aanwezig is in het programma Op1 om te zorgen voor damage-control. Ze doet dit prima, maar de argwaan is alom.
Zelfs Welmoed Sijtsma, een van de presentatoren van Op1 en niet van het kritische soort, zegt wat we allemaal denken, “Kom op, je snapt toch ook wel dat we denken. Ze wist ervan, waarom meldt ze dat dan niet? Ze kan toch ook zeggen. Hey John, het komt uit een anonieme bron maar hou die Ali B eens even goed in de gaten want er gaan geruchten…”
Op andere ‘mediatafels’ klinkt hetzelfde geluid, vaak stelliger en harder van toon.
Linda reageert voor de allerlaatste keer, zo zegt ze zelf, op haar eigen media-platform, op 29 januari met opnieuw een statement. Waar ze eerst aangaf alleen nog met haar eigen medium te praten, schrijft ze nu een bericht met de kop: ‘Ik heb besloten helemaal niets meer te zeggen’.
Ze vertelt dat zij echt van niets wist en had gedacht dat het voor die twee slachtoffers beter was om ze in contact te brengen met Tim Hofman. Haar toon is rancuneus. Ze heeft het over sensatiezoekende opiniemakers, onder anderen Rob Goossens en ‘de grote aanvoerster van deze bizarre hetze, die sneue, intens valse Angela de Jong’.
Even later concludeert ze: ‘We zijn rijk en machtig, dus dan moet je kapot’
Wat mist is toch weer die diepe, diepe buiging naar de slachtoffers. Ze schrijft in het slot weliswaar het fijn te vinden aan de slachtoffers ‘persoonlijk te kunnen vertellen hoe erg ik het vind en dat ik er iets aan gedaan had als ik het geweten had’.
Maar de plaats van de uitnodiging - een statement op eigen site - is toch wat vreemd als je persoonlijk contact wilt, evenals de zin: ‘Via Linda kunnen jullie met mij in contact komen’.
De lessen
Dat brengt me bij een aan tal take-aways van deze affaire. Want Hoewel haar woede en verdriet begrijpelijk zijn heeft Linda de Mol ook zelf bijgedragen aan de kritiek die over haar heen gekomen is.
Les 1: Denk na hoeveel ‘privé’ je publiekelijk deelt
Eigenlijk is dit de basis die Linda heeft gelegd voor deze crisis. Ze heeft haar eigen monster het leven ingeblazen. In haar eigen egomagazine deelt ze allerlei privéinformatie, of het nu om plastische ingrepen gaat of het feit dat ze zelf ook vreemd is gegaan. Als je daarover enorm open bent in goede tijden, schep je verwachtingen voor tijden dat het tegenzit. Dan de deur dichtgooien en op een paar statements na geen openheid geven voedt het wantrouwen.
Les 2: Buig altijd eerst mee.
Direct in de verdediging schieten en het over jezelf hebben is meestal geen goede strategie. Vooral niet als er mensen zijn die iets meer slachtoffer lijken te zijn. Buig daarom eerst naar hen toe, toon medeleven, zet ze centraal en buig nog een keer mee. Daarna kun je het misschien een klein beetje ombuigen naar jezelf.
Les 3: Wees spaarzaam met beladen statements op eigen media
Linda’s rol was aanvankelijk niet anders dan die van een bedrogen echtgenote. Ze had zich op de achtergrond kunnen houden. Maar als je dan toch communicatie zoekt via statements op eigen site, ook nog met erg beladen en emotionele verwijten, zet je zelf de sluizen open voor mensen om los te gaan. Helemaal nu haar magazine zelf onderdeel is geworden van de crisis, nadat bekend werd dat twee vermeende slachtoffers van Ali B. zich al bij magazine Linda hadden gemeld, is er meer nodig dan opnieuw verklaringen op eigen site. Verantwoording afleggen als je naar eer en geweten gehandeld hebt, gaat beter bij een ander. Misschien was en is de Volkskrant een goede plek voor een interview geweest. Een stuk waarin je kan reflecteren, duiden en je boven het dagelijkse gewoel begeeft, en waarmee je bovendien antwoord kunt geven op alle vragen. Dat haalt veel speculatieruimte weg.
Les 4: Laat je niet meeslepen door emoties. Nobody cares!
Er is een zaak met slachtoffers, en jij bent er niet direct een van. Dan is dat niet de plaats of moment om het publiekelijk vooral over jezelf te hebben, over hoe erg het allemaal is. Daar heb je vrienden voor. Mensen zijn er nu niet in geïnteresseerd en alles wat je zegt wordt tegen je gebruikt.
Les 5: Als je geschoren wordt, blijf je stilzitten
Klagen over de media, professionele roddeltantes of een tv-recensente die alleen staccato in stellingen praat bij gebrek aan inhoud, doe het niet. Hoe verleidelijk het ook is. (zie ook les 3.) Vaak is even niet reageren verstandiger. Dat heet: stilzitten als je wordt geschoren of: niet in een vlek wrijven.
Les 6: Ook dit gaat voorbij
Ook dit gaat voorbij. Om met de woorden van Eva Jinek te spreken die ook met de nodige shitstormen te maken heeft gehad. Zij schrijft in haar boek ‘Droom groot’: ‘Zie het als een golf. Het trekt je mee aan je enkels zó het ijskoude water in, je gaat onderuit ( I feel you Linda), je hapt naar lucht, je wordt overspoeld , het zwelt aan tot een hoge, schuimende piek… en net als je denkt dat-ie niet hoger kan, ebt hij weer weg’. Feitelijk geldt dit ook voor de meeste crisissituaties in bedrijven. Hou je reputatie in de gaten maar weet; ook dit gaat voorbij.
Reacties:
Ook een reactie plaatsen? Word lid van Adformatie!