Door Chantal Deen
Mijn bouwjaar is aan de beurt voor een coronavaccinatie. Na een snel gemaakte afspraak ontvang ik de bevestiging per brief vergezeld van een vragenlijst over mijn gezondheid.
Die moet thuis worden ingevuld en meegenomen worden naar de vaccinatielokatie. Ik verwacht een standaardlijstje met vragen over of ik corona heb gehad, koorts heb en meer van dat soort zaken die ik inmiddels wel kan dromen. Totdat ik bij vraag 10 aankom.
Daar staat: Heeft u borstkanker gehad? Mijn hart slaat een slag over want ja, ik heb borstkanker gehad. De angst voor het opnieuw krijgen van kanker verdwijnt nooit helemaal. Dus vragen zoals deze zetten alles op scherp.
De tekst gaat verder nadat ik het vakje met ja heb aangekruist: Zo ja, u kunt gewoon naar de vaccinatie-locatie gaan. Daar krijgt u een gesprek met de arts of verpleegkundige, zodat uw vaccinatie goed gaat.
Goed gaat?! Mijn hoofd begint overuren te draaien. Heb ik ergens kunnen lezen of horen dat een vaccin consequenties kan hebben als je borstkanker hebt gehad en zo ja, wat zijn die dan? Niets schiet me te binnen.
Wat wel te binnenschiet is de volgende gedachte: zal je zien dat ik kanker heb overleefd maar deze prik niet meer na kan vertellen. Volkomen irrationele gedachten natuurlijk maar dit is wat er gebeurt als je niet uitlegt waarom.
Oh, is dat het
Ik besluit mijn huisarts te bellen. De doktersassistente hoort mijn vraag aan en weet het ook niet. Ze gaat het voorleggen aan de dokter en belt mij terug. Mijn hartslag is nog niet terug op het vertrouwde niveau.
Ik heb geen zin om te wachten en bel het nummer van de medische informatielijn van de GGD dat onderaan de vragenlijst staat (ja, lezen is ook een vak). Daar krijg ik een helder antwoord. Het is van belang om te weten in welke borst de kanker heeft gezeten omdat vaak alle lymfeklieren (in en rond de oksel) operatief worden verwijderd bij dit type kanker. Het toedienen van het vaccin moet dan in de arm worden gedaan waar de lymfeklieren nog aanwezig zijn.
Er valt een enorme last van mijn schouders af. Oh! Is dat het. Waarom staat dat er niet? Waarom jagen ze (ex) borstkankerpatiënten de stuipen op het lijf terwijl een simpele uitleg de rust vanzelf bewaart? De dame aan de GGD lijn beaamt dat de communicatie in gebreke blijft en dus beter kan. Vriendelijk vraagt ze of ik de juiste uitleg digitaal wil ontvangen. Ik bedank voor de eer en geef aan dat er beter gewerkt kan worden aan het verbeteren van de tekst. Ze zal het zeker doorgeven.
Wat er hier is misgegaan, is iets wat vaak gebeurt in communicatie: de tekst is over de schutting gegooid. Een schutting werpt een barrière op en neemt het zicht weg op wat de ontvanger precies met de tekst doet. Ga rechtop staan en kijk over de omheining heen.
Wat zie je? Begrijpt de ontvanger wat er staat? Roept een zin niet meer vragen op? Er zijn tal van manieren om dit te testen. Schakel je buurvrouw in, haal een panel bij elkaar van mensen die ervaring hebben met de ziektes en chronische aandoeningen waarom het gaat.
Wees vooral geïnteresseerd in wat je tekst met ze doet. Het gaat om de ander, nooit om jezelf.
'De kracht van zijn boodschap zat in mijn herhaling'
Ik denk nog weleens terug aan mijn oncoloog en de wijze waarop hij soms complexe informatie met altijd een emotionele lading aan me uitlegde. Hij moet destijds kleine kinderen hebben gehad dat hij er zo geoefend in was of het was gewoon een slimme man.
Hoe dan ook, na elk gesprek (geloof me, dat zijn er veel), vroeg hij mij om een korte samenvatting. Hij liet me in eigen woorden vertellen wat er was gezegd en bleef hij net zolang doorvragen tot ik precies kon reproduceren wat de volgende stap in mijn behandeling was. Hij wílde dat ik zijn woorden en de consequenties ervan begreep. De kracht van zijn boodschap zat in mijn herhaling.
Denk als deze oncoloog, wees geïnteresseerd, herhaal de vraag hardop, kijk of ontvanger begrijpt wat de boodschap is, laat informatie zacht landen. Voorkomen is altijd beter dan genezen.
Plaats als eerste een reactie
Ook een reactie plaatsen? Word lid van Adformatie!