Door Reinjan Prakke
Als ik ergens moeite mee heb is het wel het woord 'podcast'. Niet vanwege de schrijfwijze of de uitspraak, daar is vanzelfsprekend niets mis mee, maar vanwege de verwachting die het woord schept. Zo staat het bij de meeste mensen nog altijd onbewust synoniem voor een (ietwat goedkoop geproduceerd) gesprek van een uur tussen twee BN'ers, vrienden of collega's. Het liefst gemaakt 'in de vrije uurtjes' en bij toeval uitgegroeid tot een hechte ‘community’.
Op zichzelf staand niets mis met dergelijke producties, maar het spectrum is natuurlijk vele malen breder, zo weet de meer geoefende luisteraar. Zo kun je het verschil maken tussen een interview-podcast en een tweegesprek. Heb je audio-documentaires, fictieverhalen en monologen. Bestaan er journalistieke bulletins, panel podcasts, en voorleesverhalen. Spreekt men van een repurposed content podcast als een audio-opname niet van oorsprong bedoeld is als podcast, maar bijvoorbeeld als theatershow of radioprogramma, en onderscheiden we de habit podcasts van de binge podcasts. Zo kan ik nog wel even doorgaan.
Men begrijpt over het algemeen prima dat deze vormverschillen bestaan als je ze er op wijst. Toch gaan de meeste mensen het verschil pas echt zien als je de vergelijking maakt met films en tv-formats. Zo voelt iedereen aan zijn water dat je Jinek niet moet willen vergelijken met The Godfather en dat een documentaire van Louis Theroux gelijkstellen aan Waku Waku zinloos is. Dus zoals niet alles dat op een tv vertoond wordt zinvol met elkaar te vergelijken valt, geldt dat voor audio evenmin.
Oftewel, dè podcast bestaat niet.
Krachtmeting
Ik hoop daarom vurig dat er in de nabije toekomst een Nederlandse awardshow georganiseerd wordt waar onderscheid gemaakt wordt tussen stijlvormen in plaats van onderwerpen. Een fantastische podcast als Napleiten wordt nu moeiteloos op één hoop gegooid met In de ban van Rian omdat ze allebei onder de noemer 'True Crime’ passen, maar de één is een interview-podcast, de ander een audio-documentaire. Totaal nutteloos naar mijn idee en zonde voor beide producties. Enerzijds omdat ze tegen elkaar uitgespeeld worden, waar ze met een andere opzet allebei kans hadden gemaakt. En anderzijds, omdat je als verliezer met een nog veel groter k*tgevoel naar huis gaat, omdat er nooit een oprechte krachtmeting heeft plaatsgevonden.
De audio-documentaire
Zelf zeg ik daarom liever dat ik audio-documentaires maak. Dat dekt namelijk veel beter de lading. Ook daarbinnen valt nog een hoop onderscheid te maken, maar dat gevecht voer ik wel in een volgend leven.
Voor wie de audio-documentaire relatief nieuw is. Hieronder 4 redenen waarom ik als luisteraar zo verknocht ben aan de audio-docu:
Een audio-docu activeert dezelfde hersengebieden als een boek, zo blijkt uit onderzoek van neurowetenschappers van de Berkeley University of California.
Het luisteren van een audio-docu kost me geen tijd, in tegenstelling tot een film of tv-serie. Ik zet het op tijdens andere bezigheden zoals het opruimen van het huis of een wandeling naar het station. Feitelijk vult het dus ‘loze’ ruimte op.
Een audio-docu haalt me weg van mijn mobiel. Sinds ik podcasts luister is mijn actieve schermtijd (incl. tv) gedaald. Waar ik tijdens het kijken van een film/serie tegenwoordig steeds vaker geneigd ben om ook mijn smartphone-verslaving te voeden.
Ik krijg bij een audio-docu een vergelijkbare binge-beleving als bij een goede tv-serie, maar mijn fantasie wordt meer geprikkeld omdat ik zelf de beelden in mijn hoofd moet vormen.
Waarom is dit interessant voor merken?
Consumenten krijgen vandaag de dag te maken met vele honderden reclame uitingen per dag. Maar tijd is schaars en consumenten verwachten steeds vaker iets van bedrijven terug; dat ze zich uitspreken over maatschappelijke thema's, dat ze waarde creëren in plaats van alleen maar aandacht opeisen. Dat ze een maatschappelijk doel nastreven, winstmaximalisatie niet altijd prioriteit geven en verantwoording afleggen over de gemaakte keuzes.
Op het gebied van contentcreatie komt dan ook steeds vaker de nadruk te liggen op waardecreatie; op de inhoud. Maar voor inhoud is langdurig aandacht nodig en die aandacht kan je niet forceren, die moet je verdienen.
De audio-documentaire is in dit kader een prachtig middel om 3 redenen.
1. De gemiddelde luistertijd van een podcast is lang. Zo tussen de 20 en 40 minuten. Er zijn sterke aanwijzingen dat dat te maken heeft met de gemiddelde forenstijd. In Amerika ligt die op 27 minuten. In Nederland zelfs nog iets hoger; zo rond de 36 minuten. Mensen worden daarbij ook niet afgeleid door hun smartphone, want doorgaans zijn ze onderweg of met iets anders bezig zoals het opruimen van hun huis of het doen van de was.
2. Een goed verteld verhaal is laagdrempelig. Je gaat als luisteraar niet snel een chat cast opzetten over een onderwerp dat je niet interesseert. Een audio-documentaire daarentegen neemt je middels een verhaal mee naar onbekend terrein. Het overkoepelende thema hoeft ook niet perse ultra-spannend te zijn, dat doet het verhaal daaromheen. Zo heeft Het Nieuwe Geld door de verhalende vorm ruim 500.000 mensen in contact gebracht met ogenschijnlijk saaie thema's als monetair beleid en financialisering.
3. De kosten zijn relatief laag. Als je de kosten van een audio-documentaire naast een video-documentaire legt, dan ben je stukken goedkoper uit.
Als afsluiter hieronder tien van mijn favoriete audio-documentaires (in willekeurige volgorde).
Reinjan Prakke is van oorsprong reclameregisseur, maar maakt sinds een paar ook podcasts en audio-documentaires, zoals Het Nieuwe Geld. Hij schrijft geregeld stukken over podcasts en ontwikkelingen in de luistermarkt.
Plaats als eerste een reactie
Ook een reactie plaatsen? Word lid van Adformatie!