Gisteren meldde NPO-baas en STER-bestuurslid Shula Rijxman in haar nieuwsjaarspeech stapsgewijs af te willen van de STER-reclames bij de publieke omroep. Na bijna 50 jaar lijkt er een einde te komen aan reclame op de publieke omroep. De Stichting Ether Reclame heeft bij het publiek, de omroepen en vooral de politiek niet voldoende duidelijk weten te maken wat hun bestaansrecht is.
Als een eigen bestuurslid een reclamevrij publiek bestel bepleit, lijkt het einde van de STER vrijwel onafwendbaar. Een oplossing voor de gederfde inkomsten is door beide STER-bestuursleden ook al bedacht. Rijxman hoopt op een extra bijdrage vanuit Den Haag. Omroep Max-oprichter en bestuurslid Jan Slagter heeft geroepen dat een financiële oplossing het herinvoeren van Kijk- en Luistergelden kan zijn.
Ultieme weeffout
Ook vertrekkend omroepdirecteur NTR Paul Römer heeft zich meermaals uitgesproken voor een reclamevrij bestel. Hij noemt de Ster zelfs ‘de ultieme weeffout in het medialandschap’.
In mijn optiek ontstaat er ook een weeffout wanneer een organisatie bestuursleden heeft die niet achter de missie en doelstellingen van de organisatie staan. Zou bijvoorbeeld de KLM nog bestaan wanneer zij bestuursleden zou hebben die tegen vliegreizen zijn?
Met zoveel tegenstanders in eigen gelederen lijkt het voor STER-directeur Frank Volmer vrijwel een onmogelijke taak om de Ster toekomstbestendig te maken.
Matige lobby
Heeft de organisatie wel voldoende gelobbyd richting omroeporganisaties, belangenclubs en de politiek? Als dat wel het geval is dan is het resultaat in ieder geval matig. In de media heeft Volmer weinig het belang van de reclame op de publieke omroep duidelijk gemaakt, terwijl die er wel degelijk is. Bijvoorbeeld het economisch belang en de ‘freedom of commercial speech’.
Voor het bedrijfsleven en dus onze economie is het immers van belang dat zij voor nu en in de toekomst de consument kunnen bereiken. Door vermindering in kijk- en luistertijd van tv en radio en de steeds lagere printoplages van magazines en dagbladen staat massacommunicatie onder druk. Er is steeds minder massa bij massacommunicatie.
Het lot van de Ster ligt nu in handen van de politiek. Alleen de financiële prikkel bij politiek en NPO zelf kan een einde van de Ster nog afwenden. In het huidige politieke klimaat is het immers zeer twijfelachtig of Den Haag het budget voor de publieke omroep op korte termijn gaat verruimen.
Richard Otto is uitgever van Spreekbuis.nl en extern consultant op gebied van marketing, communicatie en PR voor diverse (media)bedrijven.
Waar ik benieuwd naar ben, is of consumenten en merken minder zijn geworden van het BBC-model. Want is 'freedom of commercial speech' en het recht om gebruik te blijven maken van een 'blast medium' niet een beetje vreemd in tijden waarin consumenten juist persoonlijke en relevante aandacht willen hebben?