De populistische pleur op-taal van Mark Rutte is gevaarlijker dan we denken

Twee bijzondere uitgaven zagen afgelopen week het licht. Een essay van journaliste Fidan Ekiz getiteld ‘Hoe lang nog zwijgen’ en ‘Het Minder Minder kinderboek’, een alternatief kinderboekenweekgeschenk naar een idee van columnist Abdelkarim El-Fassi.

Het eerste wil MEER woorden. Het tweede MINDER. Beiden zijn ook een pleidooi voor zorgvuldig taalgebruik. En de communicatie-expert weet waarom dat belangrijk is. Toch?

Mag dit geschrapt?

Taal is bij uitstek het vehikel voor communicatie. Het biedt ons woorden waarmee wij betekenis geven aan hetgeen we willen duiden. Taal kan troostend zijn, opvrolijken en hoop bieden. Maar taal kan ook een destructieve werking hebben.

Zo leidde een slip of the tongue veertien jaar geleden tot een Van Dale-waardig scheldwoord dat tot op de dag van vandaag wordt gekend en gebezigd. 'Kut-Marokkaan' vormt tevens het uitgangspunt van 'Het Minder Minder kinderboek' waarin drie kinderen op zoek gaan naar meneer Van Dale om te vragen of het scheldwoord uit het Woordenboek der Nederlandse Taal mag worden geschrapt.

Schaamteloos 'gelul'

De titel van het boek laat overigens niets aan de twijfel over. Het refereert aan een andere racistische uitspraak van een prominent politicus die voor zijn uitspraak nog steeds niet bestraft is. Dat komt er vermoedelijk ook niet meer van, aangezien zijn ‘Minder Minder-uitspraak’ onlangs indirect werd goedgekeurd door niemand minder dan de minister-president himself toen hij in populistisch taalgebruik van wal stak. Want als hij schaamteloos 'gelul', 'tuig van de richel' en pleur op' mag gebruiken, waarom mag 'minder minder' dan eigenlijk niet?

Het gedrag van de één wordt vergoelijkt door vergelijkbaar gedrag van de ander. En zo ontstaat de glijdende schaal van taalverruwing en populistisch taalgebruik gefiatteerd door mensen in het publieke domein.

Woorden zijn daden

De consequenties worden schromelijk onderschat. Om met Fidan Ekiz te spreken: 'woorden zijn ook daden'. Op termijn vervaagt de context, maar blijft het stigma hangen.

En dat weet de communicatie-expert maar al te goed. Op onzorgvuldige communicatie wordt hij afgerekend door de klant die lang schade kan ondervinden van onbetamelijke woordkeuze en stereotypering. Hij denkt wel twee keer na voordat hij zijn boodschap de ether instuurt! Toch?

‘Het Minder Minder kinderboek’ vraagt nog om woorden! Alle kinderen in Nederland worden door de makers uitgenodigd om een einde te breien aan het verhaal. Het beste einde wordt gebruikt om het verhaal af te ronden.