Overslaan en naar de inhoud gaan

Paul Jansen, vertrekkend hoofdredacteur De Telegraaf: 'De energie werd minder'

Hij leidde acht jaar de redactie van De Telegraaf. Hij wordt nu correspondent in de VS voor de krant. Een vraaggesprek.
Paul Jansen, De Telegraaf
Paul Jansen, De Telegraaf
© Foto ANP Robin Utrecht
Paul Jansen, De Telegraaf
Paul Jansen, De Telegraaf
© Foto ANP Robin Utrecht

Dat staat voor eeuwig in het archief. Jansen viel over de beschuldigingen van enorme krimp van oplagen en ‘harde bezuinigingen’ tot gevolg. Hoe zit het precies met de feiten, want Mediahuis verzwijgt veel in het jaarverslag 2021

Jansen: ‘Vooral dat van ‘harde bezuinigingen’ door enorme oplagedaling in print tussen 2016-2021 was een smerige opmerking. De enige reorganisatie die ik heb moeten doorvoeren was eind 2015. De Volkskrant liet weg dat in diezelfde periode het aantal abonnees op de digitale Telegraaf-versie het hardst van alle kranten groeide, waardoor we beter dan het AD presteren. Nog afgezien van de vele nieuwe premium-abonnees door de introductie van een online betaalmuur.’

De Volkskrant beweerde dat je de schrijvende redactie halveerde, wat zijn de juiste aantallen?

‘Ik begon in 2015 met 36 fte besparing. Dat was het. Wel heb ik functies verminderd zoals vormgevers en eindredactie, en zijn er meer schrijvende mensen en data-analisten binnengehaald. Er zijn nu 225 redactieleden, van wie 23 voor video die eerst een aparte eenheid vormden.’

Hoofdredacteurschap is een achtbaan, dus ook een rondje dat je niet te vaak opnieuw moet maken

Heeft Mediahuis je proberen te behouden of vonden ze stiekem best dat je vertrekt?

‘Ja, er is gepolst of ik nog twee jaar wilde doorgaan. Ik werk met veel genoegen samen met Rien van Beemen, een hele fijne ceo. Hem vertelde ik na de zomer dat dit m’n laatste jaar kon worden, omdat ik merkte te veel hetzelfde te doen. Hoofdredacteurschap is een achtbaan, dus ook een rondje dat je niet te vaak opnieuw moet maken. De energie werd minder.’

Werd het tijd voor een nieuwe baas?

‘Ik vind van wel. Je moet frisheid hebben, het is goed om na acht jaar iemand met nieuwe ideeën en elan te nemen, dat heeft De Telegraaf absoluut nodig. Vooral qua digitalisering zijn er nog meters te maken.’

'Grootste in print' Telegraaf heeft nog de grootste printoplage, vertelt Paul Jansen. Eind 2021 bedroeg die 260 duizend, daarnaast waren er 117.000 'digitale' abonnees. Op dit moment zijn er ruim 400.000 abonnees.De marges voor de papieren krant en digitale replica zijn ongeveer gelijk. Aan een premium-abonnement houdt De Telegraaf minder over.

U wordt correspondent in de VS. Wanneer verhuist u? En gebeurt dat met het hele gezin?

‘Ik moet eerst een huis zoeken. Het gezin gaat mee [kinderen van 10, 14, 18 en 20 jaar, PO] De oudste studeert politicologie, ja net als ik, erfelijk belast waarschijnlijk.’

Lezen ze De Telegraaf?

‘Die generatie leest geen kranten meer, maar volgt De Telegraaf via sociale media als Instagram en YouTube, en komen soms zo op de website. Kopij die naar een drukkerij gaat en de andere morgen op papier door de brievenbus valt is voor hen een volkomen vreemd concept.’

De Telegraaf liep niet voorop met digitaal uitgeven, er zou geen geld mee zijn te verdienen. Waarom lukt het nu wel?

‘Aan online weggeven heeft ook De Telegraaf tientallen jaren meegedaan, pas in 2019 kwam de betaalmuur. Nieuws is dan gratis, journalistiek niet. Zo’n 30 procent van de digitale content staat achter de betaalmuur. Mede dankzij Spotify en Netflix is jonger publiek bereid online informatie te betalen. Het maakt niet uit hoe ze ons lezen. Al 60 procent leest online via de telefoon.’

Is video rendabel?

‘Het was lang verlieslatend, maar draait nu zwarte cijfers. Pageviews en omzet groeien, met meer journalistieke onderwerpen dan voorheen. We produceren wekelijks gemiddeld honderd video’s, goed voor miljoenen views.’

En podcasts?

‘Het groeit, maar we doen minder dan andere titels en staan niet in de toplijsten, want ons accent ligt op video. Als het echt de toekomst heeft moet je eraan verdienen en ik zie dat nauwelijks gebeuren. Alle merken waren bezig met marktaandeel en binding, nu volgt het vangen van abonnees. Ik hoop dat het lukt, maar ik moet het nog zien.’

OnderzoeksredactieJansen gaf De Telegraaf met een verjonging een betrouwbaarder profiel. Hij mislukte echter met het opzetten van een onderzoekredactie: ‘Een John van den Heuvel en Mick van Wely onderzoeken veel, maar wij missen een deelredactie die onderwerpen structureel helemaal uitdiept tot onthullingen. Jarenlang heb ik alles geprobeerd, want een goede krant kan niet zonder onderzoekredactie. Iedereen deed z'n stinkende best, maar het kwam niet uit de verf.’

Jij hebt de krant serieuzer gemaakt, zelfs pagina’s wetenschap en geschiedenis toegevoegd. Slaat dat aan bij de Telegraaflezer?

‘Ja, de themapagina’s komen voort uit lezersonderzoek, de meeste zijn gelukt zoals ook het thema gezondheid. Ook Telegraaflezers waarderen kwaliteitsverbeteringen. '

Wat hebben de data en inzichten over lezers opgeleverd?

‘Ze hebben een wereld geopend; vroeger wist iedereen wat ie moest doen vanuit het zogeheten Telegraafgevoel. De cijfers bieden veel sterkere sturing. en helpen keuzes te maken, maar dicteren niet. Journalisten krijgen dankzij data hulp voor betere accenten. Een fictief voorbeeld: we brengen niet alleen een rapport over OCW-bezuinigingen met wat politieke quotes, maar maken de vertaalslag naar gevolgen voor scholensluiting met een kaartje, plus een concreet persoonlijk verhaal over mensen die erdoor geraakt worden.’

Het krampachtig trekken van jongeren voor de krant is voorbij.

Over een keuze: m’n indruk is dat sinds 1,5 jaar jullie de ouderdom van de krantenlezers als voldongen feit nemen.

‘Daar heb je helemaal gelijk in. Van print is de gemiddelde leeftijd 65-plus. In het verleden is ten onrechte met dedain gesproken over de oudere lezer. De lezer van de papieren krant vergrijst, ook de nieuwe lezers. Digitaal is het exact omgekeerd. De 35-min groep groeide niet met een krant op. De digitale krant zit tussen de premium- en papieren abonnees in. Dat is mooi voor de publicatiestrategie. Het krampachtig trekken van jongeren voor de krant is voorbij. Gelukkig zijn we in de afgelopen jaren digitaal fors gegroeid onder vooral jongere lezers.'

Journalisten, columnisten en het merk De Telegraaf - Het merkbeleid van een krantenredactie loopt meer en meer via de journalisten. ‘Er is geen krant met zo veel tv-gezichten’, Zegt Paul Jansen: ‘John van den Heuvel Saskia Belleman, Wouter de Winther, Martin Visser, Valentijn Driessen, Evert Santegoeds, allemaal op grond van hun expertise. We laten onze mensen vrij zolang ze er als gezicht van het merk Telegraaf zitten. Ze profileren zich ook met Telegraaf- podcasts en -video.’

Daarnaast zijn de columnisten zijn beeldbepalend. Bij Telegraaf ging boegbeeld Rob Hoogland van zes naar drie dagen columns, maar een opvolger dient zich niet aan. Succes heeft Jansen met Ronald Plasterk als columnist die linkse huisjes sloopt. En de nieuwe online columnisten Afshin Ellian, Assita Kanko, Roderick Veelo, Kitty Herweijer, Marianne Zwagerman en Eddy Terstall slaan (wisselend) aan.

 

De digitale abonnee is veel minder waard op de reclamemarkt. Krijg je klachten van commercie?

‘Nee, dat is hun zorg en niet voor mij. Wij zijn journalistiek onafhankelijk en laten onze keuzes niet van doelstellingen van commercie afhangen.’

Maar qua doelgroepbeleid kun je commercie toch niet negeren, die betaalt jouw salaris? Is het advertentieprofiel onder jouw bewind verslechterd?

‘Dat weet ik dus niet, dat is voor de salesdirecteur. Ik krab me als hoofdredacteur pas achter de oren als adverteerders de krant massaal de rug zouden toekeren. Ik sta open voor signalen, maar die krijg ik niet. De kentering zet door. We zijn voor 80 procent afhankelijk van abonnee-inkomsten, toen ik in 1995 begon bij De Telegraaf was het 80 procent advertentie-inkomsten.’

Bij DPG krijgen hoofdredacteuren een bonus, waarvan is jouw bonus afhankelijk?

‘Bij de aanstelling van Marijn Jongsma en mij in de hoofdredactie hadden we een bonus van maximaal 25 procent van het jaarsalaris. Daar hebben we afscheid van genomen, al die kortetermijnpremies zijn niet goed. Zeker niet als je collega’s moet ontslaan. Ik heb gewoon een vast salaris, wat natuurlijk zal dalen als ik geen hoofdredacteur meer ben…’

Advertentie

Reacties:

Om een reactie achter te laten is een account vereist.

Inloggen Word abonnee

Melden als ongepast

Door u gemelde berichten worden door ons verwijderd indien ze niet voldoen aan onze gebruiksvoorwaarden.

Schrijvers van gemelde berichten zien niet wie de melding heeft gedaan.

Advertentie

Bevestig jouw e-mailadres

We hebben de bevestigingsmail naar %email% gestuurd.

Geen bevestigingsmail ontvangen? Controleer je spam folder. Niet in de spam, klik dan hier om een account aan te maken.

Er is iets mis gegaan

Helaas konden we op dit moment geen account voor je aanmaken. Probeer het later nog eens.

Word lid van Adformatie

Om dit topic te kunnen volgen, moet je lid zijn van Adformatie. 15.000 vakgenoten gingen jou al voor! Meld je ook aan met een persoonlijk of teamabonnement.

Ja, ik wil een persoonlijk abonnement Ja, ik wil een teamabonnement
Al lid? Log hier in

Word lid van Adformatie

Om dit artikel te kunnen liken, moet je lid zijn van Adformatie. 15.000 vakgenoten gingen jou al voor! Meld je ook aan met een persoonlijk of teamabonnement.

Ja, ik wil een persoonlijk abonnement Ja, ik wil een teamabonnement
Al abonnee? Log hier in