Inperking NPO is ook slecht nieuws voor commerciëlen

door Marcel Vogels

Veel media-aandacht vorige week voor de wijzigingen die boven het Nederlandse omroepbestel hangen. Of liever gezegd, boven de NPO en STER. Voor wie het nieuws een beetje heeft gevolgd, zullen de maatregelen bekend zijn:

1. ·     STER mag geen reclame voor 20:00 verkopen;
2. ·     NPO moet het derde kanaal reserveren voor regionale TV. 

In de artikelen die hierover verscheven, overheerst de juich-stemming binnen de commerciële zenders. De vraag is echter of dit op lange termijn terecht is.  

Jacht op kijkcijfers

Zeker, op korte termijn zal het wegvallen van concurrentie de commerciële zenders in de kaart spelen. Terecht, commerciële tv is hun business en niet van NPO. De taak van de NPO is te informeren en in zekere zin 'cultuurbewaker' te zijn. De NPO is in de jacht op kijkcijfers met enige regelmaat haar boekje te buiten gegaan door met allerlei entertainment-achtige formules op de proppen te komen. Ranking the Stars is daar een goed voorbeeld van.

Daarnaast is steeds vaker het geluid te horen dat de NPO politiek gekleurd is en in politieke kwesties ook stelling inneemt. Ik heb daar normatieve mening over, politiek interesseert me niet zo, maar het is evident dat het 8 uur journaal of een opinieprogramma als ‘M’ niet de absolute waarheid bieden. Niet heel verrassend dus dat, nu het politieke Nederlandse landschap van kleur verschiet,ook de beschermde status van de NPO onder druk komt te staan. 

Kernvraag hier is echter: zijn de aangekondigde inperkingen van NPO en STER goed voor de toekomst van het Nederalndse tv-landschap. Krijgen we zo een gezonde industrie? Is dit goed voor onze taal en cultuur? Is dit goed voor Talpa, RTL en Branddeli?  

Aanwakkeren

Om het antwoord meteen prijs te geven: Nee. De minister kan wel kunnen denken dat de regionale zenders op NPO3 de betrokkenheid van kijkers zal verhogen, maar Generatie Z zal daar weinig aandacht voor hebben. Het is hoogstens iets voor de oudere Nederlander.

De betaalbaarheid van de NPO is op dit moment misschien nog geen heel groot issue, hoewel discussies hierover regelmatig oplaaien. Maar reken er maar op dat dit vuur bij de eerstvolgende economische recessie enorm zal aanwakkeren. Als gevolg van de vergrijzing zullen over de hele linie ook de kijkcijfers afnemen. Verder bezuinigen zal dan ongetwijfeld op de loer liggen. Zeker als tegen die tijd de reclame inkomsten nog verder zijn gedaald. 

De logische reactie van zenderdirecteuren en omroepen zal dan zijn om formats te bedenken die aansprekend zijn voor een brede (lees: grote) groep Nederlanders. De ouderen dus. Concepten die de naoorlogse generatie en Generatie X moeten boeien. Formats en programma’s die gericht zijn op Millenials en vooral Generation Z, zijn binnne deze context logischerwijs minder aantrekkelijk. Dit zal waarschijnlijk voor ‘de commercielen’ niet anders zijn als voor NPO.  

Toekomst van tv

Dit alles zal tot gevol hebben dat het medium tv in de toekomst mogelijk geen massabereik meer zal kunnen leveren onder Millennials en vooral Generation Z. Uitgerekend de doelgroepen die vandaag en zeker morgen van doorslaggevend belang zijn voor sterke merken, ecommerce platforms en de overheid en semi-overheid. Het laat zich raden dat de Amerikaanse platforms (moet ik uitleggen welke?) in deze segmenten hun dominantie zullen laten gelden.  

In plaats van een potje armworstelen, zouden commerciëlen, politiek en NPO/STER er dan ook beter aan doen strategisch na te denken over de toekomst van tv. Die toekomst ligt, jawel, bij de Millennials en Generation Z. Deze jonge consumenten willen goede content, meer aandacht voor festivals en voor sport-events en meer creatieve en intelligente concepten. En dan wel echt Nederlandse concepten. (ik heb daar zo m'n ideëen over, maar ik ben geen programmamaker). Er is inmiddels veel meer kennis omtrent Generation Z voor handen, gebruik die dan ook. 

Het goede nieuws is dat we nog tijd hebben om het schip te keren. We kunnen kiezen voor inspireren en informeren van jongere generaties consumenten. Dit is in de inzet voor de toekomst van een gezonde Nederlandse tv/av/media industrie, en als het even kan onze Nederlandse taal. Het is ‘onze’ cultuur en 'onze industrie, niet die van de overheid of commerciëlen.