Journalist en programmamaker Cees Grimbergen klaagt pensioenbeheerder APG aan wegens mishandeling. Hij zou tijdens opnames hardhandig het pand uit zijn gewerkt. Zie hier ons bericht met de beelden ervan. Kan dat eigenlijk, een journalist met draaiende camera's het pand uitwerken? En: is het verstandig vanuit pr-perspectief? Het panel oordeelt.
Het stelselmatig buitensluiten van een journalist heeft geen pas
Jan Driessen, Q-A Communicatie
'De journalist publiceert geen tekst of foto’s en zendt geen audio-opnames of beelden uit die zijn gemaakt van personen in privé-situaties zonder toestemming van de betrokkene, tenzij met de publicatie een groot maatschappelijk belang is gediend.' Aldus de Code voor de Journalistiek.
Ook voor een onderzoeksjournalist zijn er dus grenzen. Een interview met lopende camera in de hal van een bedrijf zonder toestemming, valt buiten de eigen code. Op de openbare weg mag en kan de journalist zijn gang gaan, maar er wordt toch een flinke grens overschreden als een journalist zich een weg naar binnen vecht en daarmee op privéterrein komt. Als daarbij dan een paar rake klappen vallen, moet de journalist niet klagen. Hij kent het risico.
Brevet van onvermogen
Een bedrijf met een grote publieke taak heeft echter ook een verantwoordelijkheid om publiekelijk verantwoording af te leggen. Ook als de betreffende journalist niet welgevallig wordt bevonden. Die openheid, eerlijkheid en bereidwilligheid mag van een bedrijf als APG gevraagd worden.
Als keer op keer niet wordt voldaan aan normale interviewverzoeken van een journalist, geeft dat een brevet van onvermogen af voor de communicatie van dat bedrijf. Het stelselmatig buitensluiten van een professioneel journalist heeft geen pas. Volwassen en professionele verhoudingen tussen het bedrijfsleven en de journalistiek kunnen voorkomen dat zaken zo escaleren als in dit geval is gebeurd.
Beiden blaam
Hier treft beide partijen wat mij betreft dus blaam. APG had de deuren meer moeten openen, en de journalist had natuurlijk geen aangifte moeten doen toen het misliep. Ga weer snel samen zitten en communiceer met elkaar. Ook en met name over kritische vragen. Want persvrijheid is van cruciaal belang in een democratische rechtstaat.
Het ABP moet uit comfortzone, maar Grimbergen ook
Roland Kroes, woordvoerder Menzis
Het komt nogal potsierlijk over dat Grimbergen stelt dat iets 'als een afspraak [wordt] uitgelegd terwijl ik met niets heb ingestemd', als hem is medegedeeld dat hij met draaiende camera niet welkom is bij een – besloten – bijeenkomst. Maar de constatering van Villamedia zegt veel: 'Zowel [APG-woordvoerder] Geers als Grimbergen erkent dat aan het incident jarenlange irritaties voorafgaan.'.
Grimbergen is een bijter, zo niet, een zuiger. En de pensioenwereld associeer je in combinatie met ‘transparantie’ nog altijd meer met een donkere zonnebril met vettige vingerafdrukken dan met een pas gepoetste versie. Dan kom je er niet met 'Ga in gesprek. Want het wederzijdse wantrouwen zit diep.
Uit comfort-zone
Als de pogingen dan niet meer lukken, kies dan eens onorthodox. Trek de sluier er eens helemaal af. Nee, niet door in nette pensioen-speak te gaan vertellen hoe verantwoord het allemaal gaat. Maar door en plein public onder leiding van een derde met Grimbergen het gesprek aan te gaan. APG moet uit zijn comfort zone, maar Grimbergen ook.
Tegen dit soort journalistiek is zelfs geen afdeling bewaking opgewassen
Paul Stamsnijder, Reputatiegroep
In de rolverdeling van ‚bedrijf’ en ‚journalist’ geldt een ongeschreven regel: het bedrijf is altijd eerder verdacht dan de journalist, in de ogen van het publiek. Hier heeft Grimbergen bewust gebruik van gemaakt: hij wentelt zich iedere keer in de rol van David (de eenzame strijder) tegen Goliath (de 'gesloten’ pensioensector).
Grimbergen heeft in deze situatie moedwillig de rol van slachtoffer gezocht, waarbij iedere keer weer een negatief en stereotype beeld van de pensioenwereld wordt neergezet – een sector die onneembaar en ondoorgrondelijk zou zijn, terwijl iedere afdeling voorlichting van ieder pensioenfonds constructief het gesprek aan wil met Grimbergen.
Theater
Tegen dit soort journalistiek is zelfs geen afdeling bewaking opgewassen. Grimbergen is degene die over de schreef gaat. Hij respecteert de gemaakte afspraken niet, creëert theater in zijn eigen voordeel en doet alles met het oog op effectbejag.
Krokodillentranen
Dit lijkt me niet zozeer iets voor de rechtspraak, maar voor de Raad voor de Journalistiek. Het gaat hier niet om het doen van correcte verslaglegging, maar om het organiseren van een relletje ter meerdere eer en glorie van de eigen kijkcijfers.
Grimbergen houdt zich niet bezig met de inhoud, maar hij huilt krokodillentranen. Dit is schadelijker voor de geloofwaardigheid van de journalistiek, dan voor de reputatie van de pensioensector.
Aandacht krijgen is Grimbergen beter gelukt dan een goed programma maken
Charles Huijskens, HuijskensBickerton
Programmamaker Cees Grimbergen van Omroep MAX is iemand die het misschien goed bedoelt. Maar van zijn programma Zwarte Zwanen wordt helaas niemand iets wijzer. Een opeenstapeling van klachten en verwijten leiden tot een onbegrijpelijk programma vol boosheid en verontwaardiging.
Aan het eind komt de MAX Ombudsman in beeld. Wij van WC Eend adviseren WC Eend. Toch heeft Cees Grimbergen een onverwachts mazzeltje: hij wordt hardhandig verwijderd uit 'een gebouw van pensioenuitvoerder APG in Amsterdam', aldus De Telegraaf.
Gemaakte afspraken
Dat is onzin, APG is een van de vele huurders in het gebouw. De beveiliging grijpt in als Cees een dame wegduwt die een papier voor de camera houdt. Die dame heeft evenmin iets met APG te maken. APG-woordvoerder Harmen Geers wijst Cees op de gemaakte afspraken: hij was welkom, maar zonder camera.
Met het verwijderen van Cees uit de lobby van het gebouw had noch het APG, noch Harmen Geers iets te maken. Cees maakte maximaal gebruik van het duw- en trekwerk om aandacht te krijgen voor zijn Zwarte Zwanen. Dat is hem beter gelukt dan het maken van een programma waarvan de gepensioneerde ook maar een heel klein beetje wijzer wordt.
