Recent hekelde Veilig Verkeer Nederland (VVN) de snel wisselende uitingen op reclamemasten langs de snelweg. Door de digitale technologie waarmee de masten tegenwoordig worden uitgerust, wisselen de reclames met tussenpozen van minimaal zes seconden.
De woordvoerder van VVN, Rob Stomphorst, zei toen: 'Reclamemakers hebben natuurlijk altijd de focus op een impactvolle en in het oog springende boodschap. Dat is natuurlijk prima als het online of in een krant of tijdschrift tot uiting komt of in een televisie- of bioscoopreclame. Het is waardevol wanneer reclamemakers bij het ontwerp van een boodschap waarvan zij weten dat deze prominent langs de weg komt te staan juist niet kiezen voor het bewust afleiden van automobilisten door hele snelle 6 seconden-wisselingen.'
In dezelfde reactie zei Stomphorst het geen overbodige luxe te vinden als die norm zou worden opgenomen in de Nederlandse Reclamecode. 'Stilstaand beeld kan, maar snel wisselende beelden breken in op de focus van de automobilist. Wanneer we met een reclamecode, die beschrijft dat er geen sprake mag zijn van snel wisselende beelden op reclame-uitingen langs wegen met veel verkeer, kunnen we voorkomen dat er afleiding ontstaat. Zo hoeft het wat ons betreft niet direct verboden te worden.'
Van doek naar digi
Oei, een verbod, dat klinkt bijna als een verkapt dreigement. Het behoeft geen uitleg dat dat de branche een forse zak zou kunnen schelen, want waar het vlak vroeger één keer verkocht kon worden per periode – er werd immers een doek opgehangen – kan de aanbieder hetzelfde vlak nu aan meerdere adverteerders kwijt. Hoe kijkt de branche daarnaar? Breken snel wisselende beelden inderdaad in op de focus van de automobilist? Eric Kip, de voorzitter Outreach, het samenwerkingsverband van de Nederlandse buitenreclame-exploitanten, reageert op het standpunt van VVN: ‘De uitingen op de masten zijn stilstaande (of in een beperkt aantal gevallen zeer licht geanimeerde) visuals die eens per 6 seconden wisselen. Deze richtlijn is vastgesteld door Rijkswaterstaat en de vergunningen worden met de richtlijnen, inclusief wisselfrequentie, afgegeven door de gemeenten. De verkeersveiligheid wordt hierbij uiteraard altijd in acht genomen. De leden van Outreach houden zich strikt aan deze richtlijnen.’
Dat neemt niet weg dat VVN de suggestie om het níet snel wisselen op te nemen in de Nederlandse Reclame Code. Maar ziet Kip niets in. ‘De Reclame Code gaat over de inhoud van de communicatie. De frequentie van 6 seconden is vastgelegd door Rijkswaterstaat. Daarmee is dit dus al voor alle partijen - exploitant, adverteerder, bureau - goed en zeer duidelijk geregeld.’ Van het impliciete dreigement is Kip dan ook niet zo onder de indruk. ‘We hebben geen enkele reden aan te nemen dat er een verbod komt op reclamemasten. Er is geen enkel onderzoek dat de stellingen met betrekking tot het gevaar van de verkeersveiligheid aantoont. Rijkswaterstaat is zeer zorgvuldig geweest met het samenstellen van de regels waarbij de verkeersveiligheid altijd in ogenschouw wordt genomen.’
Een beetje chauffeur
Kip is zo zeker van zijn zaak, dat hij het niet nodig vindt om in te gaan op de vraag wat de eventuele commerciële gevolgen voor de exploitanten zouden zijn, als er niet meer gewisseld mag worden. ‘Het is niet relevant deze vraag te beantwoorden aangezien we niet geen reden hebben aan te nemen dat er niet meer gewisseld mag worden.’
Eerder zei Stomphorst al dat het aantal ongevallen dat rechtstreeks met (snel wisselende) snelwegreclame te maken heeft, niet is te duiden. In reactie op Kip zegt hij nu: ‘Er zijn inderdaad bestaande richtlijnen vanuit de overheid. Wij vinden wel dat overheden goed moeten kijken op welke plekken zij de reclamezuilen, ook in het kader van verkeersveiligheid, toestaan.’
Kijkend naar de maatschappelijke verantwoordelijkheid die ook reclamebureaus hebben, zegt Stomphorst het goed te vinden om vooraf rekening te houden met de afleidende werking die snel wisselende reclameboodschappen richting weggebruikers langs wegen kunnen hebben. Stomphorst: ‘Dat kan ieder reclamebureau doen en dat zou de branche ook sieren. Aan de andere kant is het natuurlijk ook zo dat een beetje chauffeur zich niet laat afleiden.’ Stomphorst belooft dat VVN de ontwikkelingen goed in de gaten houdt en hierover in contact blijft met onder meer het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.
