54.780 Woorden over Nieuwe Media Cultuur in Nederland

Op 2 november jl. werd daartoe ? guess what ? een krant gepresenteerd met 54.780 woorden. De stand van zaken van nieuwe media cultuur in Nederland, en dan een krant? Jazeker. En is dat initiatief geslaagd? Eh, tja, laat ik er zes dingen over zeggen:

1. Een krant als start voor een discussie over nieuwe media?
De makers (Instituut voor Netwerkcultuur en Sandberg Instituut) willen met de krant een bijdrage leveren aan de theorievorming rond nieuwe media in eigen land. Dat werpt meteen de vraag op 'Is the medium the message' (vrij naar McLuhan)? Ofwel: snijdt het hout om dit onderwerp op papier te publiceren met twintig monologen?

Er wordt in het colofon wel verwezen naar een bijbehorende website, maar daar wordt slechts de inleiding van de krant getoond. En je kunt er de krant in pdf downloaden.

Een website om de discussie te faciliteren lijkt mij zeker over dit onderwerp heel erg logisch en gewenst. Maar het is er niet en ik heb geen idee waarom niet. Wil men dan geen discussie? Is de vorm belangrijker dan de reactie van lezers? Vaag.

Maar goed, ik ben de afgelopen dagen eindelijk de krant gaan lezen. Vol verwachting en enthousiasme, want het idee achter de krant stond me erg aan.

2. Gebundeld los zand
In de krant staan zeker leuke dingen. Maar in de meeste gevallen begrijp ik niet wat de diverse artikelen te maken hebben met het doel van de krant: bijdrage leveren aan theorievorming rond nieuwe media in Nederland.

Er is een uiteenlopend aanbod van onderwerpen: interactieve kunst door de jaren heen, gamedesign, architectuur 2.0, burgerjournalistiek, nieuwe kunstvormen, moslima's, VJ's, open source, popjournalistiek, RFID en nog zo wat onderwerpen. Heel breed. Of: geen focus. Het is maar hoe je het bekijkt.

In sommige artikelen gaat het gewoon over youtube, msn en andere internationale voorbeelden van web 2.0., dus niet specifiek over de Nederlandse situatie. Of het zijn algemene beschouwingen die ook al niet per se over Nederlandse gaan. Een artikel gaat weer alleen over de 'creatieve klasse' in Amsterdam. Is dat illustratief voor Nederland?

Zeer onhandig ook: er staat nergens een datum bij de artikelen, terwijl ik me soms afvraag hoe actueel de stukken zijn.

3. Nieuwe media? Cultuur? Nieuwe media cultuur?
En zo kom je dan bij de vraag waar dit hele initiatief nou eigenlijk over gaat. Over nieuwe media (zoals men zegt in de inleiding)? Of over nieuwe media cultuur (zoals we lezen op cover)? Of over ...? En wat is dat dan?

Citaat uit de inleiding:
"Allesomvattend zijn we niet. Dat is ook niet onze bedoeling. De krant wil in eerste plaats een kritische en realistische blik werpen op het Nederlandse landschap van nieuwe media. Tevens hopen we met deze krant een bijdrage te kunnen leveren aan de theorievorming rond nieuwe media in eigen land."

Helaas vind je in de krant niet de kansrijke, kansloze, succesvolle of mislukte Nederlandse ideeen, sites, bedrijven, personen. Ik weet na het lezen van de krant (eerlijk is eerlijk, ik heb niet alle 54.780 woorden gelezen) nauwelijks meer over nieuwe media in Nederland.

4. Misschien relevante informatie
De vorm van de krant telt blijkbaar voor de makers. Een typografisch kunststukje (denk ik). Een van de 'grapjes' is een hele spread waar alleen maar de tekst 'Misschien relevante informatie' eindeloos herhaald wordt. Waarschijnlijk echt als grapje bedoeld, maar achteraf zijn dit misschien wel de meest relevante twee pagina's van de krant. Want misschien biedt de krant relevante informatie voor het beoogde doel, maar ik zie het niet zo.

5. Creatieven vs Commercielen
Bij de opening van de conferentie 'Stifo@Sandberg, Nieuwe Culturele Netwerken' werd gezegd dat ontwikkelingen in nieuwe media en nieuwe cultuur het beste buiten de commercie plaats kan vinden. Accoord, daar kan ik me iets bij voorstellen: de druk om te scoren valt dan weg en dat geeft rust voor creativiteit.

Toch wil ik na 54.780 woorden daar graag iets tegenover stellen: met creativiteit alleen redt je ook niet redt: het risico is een vrijblijvend project waar de vorm belangrijker lijkt dan het nastreven van het oorspronkelijke doel. Een volgende keer misschien de commerciele en de niet-commerciele handen ineenslaan?

6. Het goede nieuws: de discussie gaat voort ? dankzij bloggen.
Nee, ik ben niet positief over de uitwerking van het op zichzelf uitstekende initiatief. Vooral het feit dat er geen discussie wordt gestart en gefaciliteerd vind ik een gemiste kans.

Maar er staat gelukkig wat tegenover: blogs, zoals dit Molblog, bieden wel de mogelijkheid voor discussies (en daarmee misschien wel aan theorievorming).

Misschien ook dat deze posting iets bijdraagt. Iedereen, maar zeker de makers van de krant, zou ik graag uitnodigen te reageren.

(alle foto's via)