Alle complotdenkers ten spijt, corona zorgt voor meer vertrouwen in wetenschap

Met de media-aandacht voor types als Willem Engel en andere complotdenkers mag het beeld misschien zijn het vertrouwen in de wetenschap tanende is, de cijfers wijzen iets heel anders uit.

Nederlanders vertrouwen de wetenschap namelijk aanzienlijk meer dan drie jaar geleden, blijkt uit onderzoek van het Rathenau Instituut. Het gemiddelde cijfer steeg van 7,1 naar een 7,4. Dat is de hoogste score sinds 2012, toen het driejaarlijkse vertrouwensonderzoek voor het eerst werd gehouden.

Invloed corona groot

De invloed van corona lijkt groot. De Nederlanders die aangeven dat hun vertrouwen is toegenomen (bijna een kwart van het totaal), verwijzen vaak naar de snelheid waarmee wetenschappers een vaccin tegen het virus wisten te ontwikkelen

Opvallend is dat ook de kleinere groep die zegt dat hun vertrouwen is afgenomen (16%), als verklaring daarvoor verwijst naar de snelle ontwikkeling van de vaccins. ‘Je ziet dat mensen dezelfde fenomenen waarnemen, maar ze anders interpreteren’, zegt directeur Melanie Peters van het Rathenau Instituut.

Niet alleen de wetenschap, ook de andere instituties in het onderzoek worden meer vertrouwd. De Tweede Kamer en de regering wonnen zelfs nog iets meer aan vertrouwen dan de wetenschap, hoewel ze daar met een krappe voldoende (6,0) wel flink bij achterblijven. De rechtspraak steeg ook, van een 6,5 naar een 6,9. Het is daarmee na de wetenschap het meest vertrouwde instituut.

Politieke voorkeur

Uit het onderzoek onder 1.500 Nederlanders van 18 jaar en ouder, blijkt dat het vertrouwen in de wetenschap samenhangt met politieke voorkeur.

Zo gaven de mensen die GroenLinks hadden gestemd de wetenschap gemiddeld een 8,4, terwijl PVV-stemmers gemiddeld een 6,5 gaven. Die samenhang met partijvoorkeur was er ook met het vertrouwen in andere instituties.

Een grote groep Nederlanders heeft veel of zelfs ‘heel veel’ vertrouwen in de informatie die universitaire wetenschappers over corona geven (82%). Alleen de informatie van artsen in ziekenhuizen wordt door een nog grotere groep vertrouwd (89%). Het RIVM scoort 70%.

Vertrouwen in familie en vrienden

Informatie die Nederlanders over corona krijgen van vrienden en familie, wordt meer vertrouwd dan die van journalisten van kranten, radio en tv. In familie en vrienden heeft 39% veel of ‘heel veel’ vertrouwen, in de traditionele media 34%. 

Nederlanders vinden het verder belangrijk dat alle informatie over corona die beschikbaar is, in de media wordt gedeeld. Tegelijkertijd geven ze aan het lastig te vinden wanneer wetenschappers het onderling oneens zijn. Met name Nederlanders met een lage of middelbare opleiding vinden het belangrijk dat wetenschappers het onderling eens zijn voordat ze in de media iets zeggen over het coronavirus.