Het gezin is weer de hoeksteen

De opkomst van deze trend is te danken aan de invloed van de economische teruggang, slechte vooruitzichten en een algemeen zichtbare trend die zich het beste laat omschrijven als back to basics.
Tweederde van de Nederlanders (66 procent) is in het najaar van 2004 van mening dat men tegenwoordig veel te makkelijk gaat scheiden. Begin dit jaar was dit 61 procent. Nooit eerder in de geschiedenis van het al 15 jaar lopende Life & Living onderzoek van Trendbox, onder inmiddels ruim 70.000 Nederlanders, was deze score zo hoog. Aan dit continue onderzoek naar ontwikkelingen in houding, gedrag en mentaliteit van Nederland werkte het afgelopen kwartaal een representatieve groep van ruim duizend Nederlanders van 16 jaar en ouder mee.

Het frappante is dat het feitelijke aantal echtscheidingen in Nederland volgens cijfers van het CBS de afgelopen jaren juist langzaam aan het dalen is. Hoewel het feitelijk niet zo is leeft dus in de samenleving het gevoel dat men juist nu makkelijker gaat scheiden. Tegelijkertijd blijkt uit het Life & Living onderzoek van Trendbox dat voor 83 procent van de Nederlanders het gezin een centrale plaats in het leven inneemt. Waar dit een half jaar geleden nog 78 procent was.

Deze ontwikkeling past in een groeiende hang naar geborgenheid en zekerheid in de Nederlandse samenleving. Onder druk van de tegenvallende economische ontwikkelingen ziet de eigen financiële situatie van de meeste Nederlanders er een stuk minder rooskleurig uit dan voorheen. Verwachte in 2000 nog 47 procent van de Nederlanders over een paar jaar financieel beter af te zijn, inmiddels is dit gedaald naar 35 procent.

Ook is het aantal Nederlandse spaarders in de afgelopen 15 jaar nog nooit zo hoog geweest. Omschreef in 1991 48 procent van de Nederlanders zichzelf als een spaarzaam type, momenteel is dit 57 procent. Zoals ook 60 procent van de Nederlanders (begin dit jaar: 55 procent) zichzelf af en toe dingen ontzegt om aan een (meer) financieel zekere toekomst te denken.

Samen met andere manieren waarop Nederland aan het veranderen is, denk bijvoorbeeld aan de vergrijzing, de veranderende samenstelling van de bevolking en de wereldwijde impact van terrorisme zorgt dit voor een groter belang van het veilige gezin. Maar ook op andere manieren is de back to basic-trend goed zichtbaar. Zo geeft bijvoorbeeld 23 procent van de Nederlanders aan veel belangstelling te hebben voor spiritualiteit en praat 39 procent graag met anderen over de zin van het leven. Eind 2003 gaf 41 procent aan dit jaar thuis of bij vrienden meer gezelschapsspelletjes te gaan spelen. Kruiswoordpuzzels oplossen is nog nooit zo populair geweest (43 procent van Nederland doet dit min of meer regelmatig, in 2000 was dit 36 procent). En de broodbakmachines, met de bijbehorende gezellige lucht van vers brood, gaan als warme broodjes over de toonbank. En zo zijn er in Nederland nog veel meer uitingen hiervan terug te vinden, signalen die aangeven dat deze trend zich zeker de komende jaren zal doorzetten, meent Trendbox.