Malcolm Gladwell over succes

De succesvolste journalist van zijn generatie, noemt The Guardian hem.
Malcolm Gladwell.

Na het verschijning van zijn succesvolle boek The Tipping Point (2000) werd hij de nieuwste marketinggod.
Er zijn bedrijven die hun business op basis van Gladwells ideeën hebben opgezet.

Afgelopen vrijdag was Malcolm Gladwell op uitnodiging van het John Adams Instituut in Amsterdam voor een lezing naar aanleiding van zijn nieuwste boek ‘Outliers’ (‘Uitblinkers’). De lezing vond plaats in de aula van de Universiteit van Amsterdam.

Het fascinerende aan het werk van deze Canadees is dat hij het bekende, het overduidelijke (Gladwell voelt zich aangetrokken tot clichés, zegt hij zelf) op een intellectueel verrassende manier onder de aandacht kan brengen. Zeker als het gaat om sociale trends en gedrag.
Of, zoals hij in Vrij Nederland zegt: ‘Ik houd ervan om op bekend terrein te beginnen.’

In ‘The Tipping Point’ ging het om hoe ideeën en producten zich in de maatschappij verspreiden (Gladwell gebruikt hiervoor epidemiologie.)

In zijn tweede boek, ‘Blink’ (2005), ging hij in op hoe veel van onze beslissingen onbewust worden genomen. Wat gebeurt er in die eerste twee seconden voordat we een beslissing nemen? Hoe belangrijk is de eerste indruk?

In ‘Outliers’ schrijft de The New Yorker-schrijver dat succes meer is dan een individuele prestatie.

Gladwell geeft aan dat hij niet in karakter gelooft. Hij gelooft meer in de invloed en het directe effect van omgeving en situaties op het gedrag van mensen.
En dan met name armoede, mentaliteit (in de cultuur) en simpele maatschappelijke domheid.
Volgens Gladwell zijn dit de drie belangrijkste factoren voor mensen om te slagen in het leven.

De drie factoren:

Armoede
Armoede stimuleert niet. Het is geen ontbering maar afgescheiden zijn van mogelijkheden, aldus Gladwell.
Zoals onderzoek aan Stanford University heeft uitgewezen: jonge kinderen met een hoog IQ zullen niet automatisch succesvoller zijn dan hun minder slimme leeftijdgenootjes. Professor Lewis Terman zette het onderzoek in de jaren twintig van de vorige eeuw op. Het liep tot 2005. Een van de conclusies: kinderen uit arme gezinnen waren minder succesvol. Hoe slim ze ook waren.

Mentaliteit
Gladwell haalde in de aula van de universiteit het voorbeeld aan van kids en wiskunde. Aziatische kinderen blijken over het algemeen beter in wiskunde te zijn dan hun Westerse leeftijdsgenootjes. Dat heeft niets de maken met het ras, zei Gladwell. Vraag een kind uit Azië hoe hij goed kan worden in wiskunde en het antwoordt: ‘Door hard te werken’. Vraag het aan een Westerse kind en het zal zeggen: ‘ Daar heb je een wiskundeknobbel voor nodig’.
Volgens Gladwell ontbreekt het in de Westerse maatschappij op sommige vlakken aan doorzettingsvermogen. Hard werken, dan kom je ergens. Minimaal 10 duizend uur oefenen, dan word je een meester in je vak, zoals Bill Gates ook 10 duizend uur programmeerde.

Een ander voorbeeld dat Gladwell aanhaalde: Afrikaanse hardlopers. ‘Hard kunnen rennen, dat zit in hun genen, wordt gedacht. Niet waar. In Kenia/Ethiopië lopen bijvoorbeeld een miljoen jongens 12 mijl per dag. In de VS zijn er 5000 jongens die elke dag hardlopen. Natuurlijk komen er dan meer getalenteerde hardlopers uit Kenia/Ethiopië bovendrijven. Het aantal dat de sport beoefent is veel groter, dus de pool met getalenteerden ook.’

Domheid
Als voorbeeld voor maatschappelijk domheid noemde Gladwell het voorbeeld van Tsjechische ijshockeyteams. In een jeugdteam blijken de succesvolste spelers de spelers die geboren zijn in de eerste drie maanden van het jaar. Wat blijkt? De inschrijvingsgrens qua leeftijd ligt op 1 januari. Dus oudere kinderen, die fysiek sterker zijn, zijn in het team succesvoller. Het feit dat ze beter zijn, komt niet omdat ze meer talent hebben, maar omdat ze fysiek volwassener zijn dan de jonkies in het team.
Dit geldt ook in het onderwijs. ‘Niets meer dan ordinaire domheid', zo beschreef Gladwell deze gang van zaken.

Gladwells conclusie is dat we op deze manier de kennis van het menselijk ras onvoldoende benutten. Zoveel ‘talent’ komt niet bovendrijven.

De rode draad in zijn verhaal, is dat hij niet gelooft in individualisme. Niet in die mate waarop het land waar hij nu woont - de VS - erin gelooft. Doorzettingsvermogen en intelligentie is belangrijk, dat ontkent Gladwell niet, maar een groot deel van succes is collectief.

Zijn boodschap in het boek (en in zijn lezing): willen we meer gebruik kunnen maken van de potentie van mensen, zullen we instituten en de maatschappij moeten gaan reorganiseren. Dat is een boodschap die gehoord dient te worden.

Daar blijft het wat betreft Gladwell voor zichzelf dan ook bij. Want op de vraag van een vrouw uit het publiek of hij zich niet geroepen voelt om met zijn boodschap de politiek in te gaan, antwoordde hij: ‘Nee, ik zou een slechte politicus zijn. Het is aan anderen, die mijn boodschap ter harte nemen, de veranderingen te bewerkstelligen.’