Netflix is de nieuwste issuemaker in town, stelt Lotte Mertens van De Issuemakers. Hoe de streamingdienst maatschappelijke impact wil hebben.
Als er iets opvalt aan de meest recente releases van Netflix, dan is het dat ze controversieel zijn. 13 Reasons Why ontketende een wereldwijde discussie over issues als online shaming, cyberpesten en zelfmoord onder tieners. Netflix werd door experts hevig bekritiseerd over de mate waarin de serie tieners aan zou zetten tot zelfmoord.
En dit is niet de eerste keer dat Netflix aanzet tot discussie. Eerder al sprong het in de bres om de frustraties van Generatie Y aan te kaarten in de serie Please like me en gaf de Campus-comedy Dear white people met een knipoog kleur aan thema’s als racisme en identiteit.
De wind is nog niet gaan liggen, of de volgende Netflix-release To the bone ligt alweer onder vuur. Ditmaal claimen de experts dat de film anorexia romantiseert en jonge meisjes aan zou zetten tot de ziekte. Netflix, een van de snelst groeiende online-streamingaanbieders, blijkt zich te ontpoppen tot een bedrijf dat een gezonde dosis maatschappelijke controverse niet schuwt. Maar wat wil Netflix precies bereiken met al deze controverse?
Samen een serie kijken als gespreksstarters
Cyberpesten, zelfmoord en anorexia. Alle drie issues die onder de categorie ‘taboes voor tieners’ geschaard kunnen worden. Taboes zijn er om te doorbreken, is de gedachte van de producenten van Netflix.
Onderzoek van Netflix toont namelijk aan dat 74% van de ouders een populaire televisieserie gebruikt om het gesprek met hun tienerkind aan te kunnen gaan. Daarnaast gaf 82% van de ouders en 61% van de tieners aan dat samen een serie kijken helpt om lastige onderwerpen te kunnen bespreken.
Dit maakt de Netflix-serie het ultieme middel om onderwerpen die omringd zijn door taboes, bovenaan de maatschappelijke agenda te krijgen. Marti Noxon, regisseuse van de op eigen ervaringen gebaseerde film To the bone, beschrijft het Netflix-effect als volgt:
‘My goal with the film was not to glamorize eating disorders, but to serve as a conversation starter about an issue that is too often clouded by secrecy and misconceptions’.
Een lovenswaardige, maar gevaarlijke strategie voor impact
De keuze van Netflix om gespreksstarters te produceren past binnen een internationale trend die wij Maatschappelijk Impactvol Ondernemen noemen. Bij deze vorm van ondernemen helpt een organisatie doelbewust mee aan het agenderen en oplossen van maatschappelijke problemen. De impact die een organisatie heeft, door simpelweg succesvol in de core business te zijn, wordt ingezet om de maatschappelijke verantwoordelijkheid te nemen.
In het geval van Netflix zetten zij het succes en enorme bereik van de original Netflix shows in om het gesprek tussen ouders en tieners over taboe onderwerpen aan te zwengelen. Een gewaagde en lovenswaardige strategie.
Leuk, die gespreksstarters, maar ondertussen brengt het tieners op de verkeerde ideeën. Dat is de veel gehoorde kritiek van psychologen, psychiaters en kennisinstellingen. Het kan een trigger zijn voor jongeren die worstelen met zichzelf.
Zo lijkt er in Peru sprake van de eerste zelfmoord door een tiener die geïnspireerd is door de serie. Professor Ronny Bruffaerts van het Universitair Psychiatrisch Centrum van de KU Leuven, die onderzoek doet naar depressie en zelfdoding, zegt over 13 reasons Why: ‘We moeten oppassen met zo’n shockeffect. Ik ben ervan overtuigd dat we meer kunnen bereiken door de psychologie erachter te bekijken. Verandering kan, door erover te spreken met -anderen en de juiste hulpverlening. In die zin zijn hier wel wat kansen gemist’.
Om het shockeffect te dempen, heeft Netflix aanvullende maatregelen genomen om kijkers van 13 reasons Why niet in het duister achter te laten. ‘De serie gaat vooral ook over pesten, groepsdruk en seksueel misbruik, dat is een bredere thematiek. We hebben gekozen om naar hulpdiensten te verwijzen die dit hele spectrum kunnen bedienen. Ook wordt verwezen naar 13reasonswhy.info, een internationale hulpsite voor zelfmoordpreventie’, aldus de woordvoerder van Netflix.
Een middel voor actie en verandering
Naast de nazorg van Netflix, hebben tal van andere organisaties gehoor gegeven aan de oproep van Netflix om het gesprek te starten. Zo heeft Nieuw Zeeland besloten om een nieuwe rating aan het kijkwijzersysteem toe te voegen: RP18, wat betekent dat er vanaf 18 gekeken mag worden, maar onder begeleiding van ouders.
In de Verenigde Staten hebben tal van scholen emails verstuurd naar ouders met daarin een advies over hoe om te gaan met hun tieners die geraakt zijn door de serie. Hiermee is de serie officieel niet alleen meer een gespreksstarter, maar een middel voor actie en verandering gebleken. Pure winst te noemen, want deze acties zouden niet ondernomen zijn als Netflix het onderwerp niet uit de taboesfeer had gehaald.
Dat Netflix niet terugdeinst voor de kritiek blijkt uit de aankondiging dat 13 reasons Why een tweede seizoen krijgt waarin gefocust wordt op de nasleep van Hannahs zelfmoord en hoe haar medestudenten en voormalige vrienden daarmee omgaan. Wij zijn benieuwd naar het volgende issue waar Netflix zich op gaat storten en juichen het lef om controversiële issues bovenaan de agenda te krijgen alleen maar toe.
Welkom bij de club.
Lotte Mertens is senior-communicatieconsultant bij De Issuemakers
Plaats als eerste een reactie
Ook een reactie plaatsen? Word lid van Adformatie!