Er woedt een hardnekkige binnenbrand bij de Amsterdamse brandweer. Al jaren. En geen kleintje ook. Deze week laaide het smeulende vuur opnieuw op, toen het Algemeen Dagblad het nieuws bracht dat brandweercommandant Leen Schaap door eigen medewerkers met de dood zou zijn bedreigd.
Het Openbaar Ministerie bevestigt dat sinds de aangifte van Schaap in februari en maart, onderzoek wordt gedaan naar de doodsbedreigingen. Aanhoudingen zijn niet verricht. De situatie is dusdanig ernstig dat de brandweercommandant bewaking krijgt.
Diepe frustratie
Vraag is hoe blus je deze uitslaande binnenbrand. Het mag duidelijk zijn dat doodsbedreigingen geen enkele pas hebben. Wel zijn dit soort excessen vaak het gevolg van diepe frustratie, zoals recentelijk bouwers van windmolens in het noorden van het land hebben ervaren. Ook zij worden bedreigd met haatbrieven, sabotage en brandstichting.
Vanzelfsprekend veroordelen burgemeester, gemeenteraadsleden en andere betrokkenen de doodsbedreigingen aan het adres van de hoofdstedelijke brandweercommandant. Dat doet ook de voorzitter van de Ondernemingsraad van de Amsterdamse brandweer. Die zegt in het bewuste artikel in het AD: 'Als dit verhaal klopt, is dat enorm triest. Wij keuren elke vorm van intimidatie en bedreiging af. Verwonderlijk dat de ondernemingsraad hier niet van op de hoogte is gebracht.'
Verwonderlijk? Nou niet echt als je weet dat Schaap eind april in het radioprogramma De Nieuws BV op NPO Radio 1 verklaarde dat de organisatie wordt aangevoerd door ‘de maffia van de medezeggenschap’, zoals hij het uitdrukte: 'De medezeggenschap ondermijnt de organisatie ter faveure van zichzelf, de commandant was niet meer de baas.'
Verstoorde verhoudingen
Dat Schaap de Ondernemingsraad niet op de hoogte bracht, zegt iets over de verstoorde verhoudingen. Kennelijk hebben de partijen zich in de loopgraven teruggetrokken en zijn ze niet meer in gesprek met elkaar. In plaats van de dialoog voert de brandweercommandant zijn interne communicatie via externe media.
Met deze communicatieaanpak scheert Schaap alle medewerkers over één kam en het lijkt erop dat hij daarmee de problemen over zich afroept. Weerstand in een cultuuromslag druk je niet neer met stoere taal. Hier past vooral de benadering van hard op de inhoud en zacht op de relatie met degenen binnen de organisatie die je kunt overtuigen van de noodzaak van je aanpak.
Werken aan vertrouwen
Weerstand vormt zich doorgaans bij een kleine minderheid die zijn invloed in een conflict vergroot naarmate het management er niet in slaagt die kleine minderheid te isoleren. Dat laatste bereik je door juist met de zwijgende meerderheid het gesprek aan te gaan en ze de noodzaak van verandering te laten inzien. Dat werken aan vertrouwen doe je binnen de beslotenheid van de eigen muren en niet met oorlogstaal die je laat optekenen door externe media. Met dat laatste speelt de brandweercommandant de hardcore tegenstanders in de kaart die op hun beurt hun invloed binnen het korps zien groeien.
Erik Visser is managing partner bij Van Luyken communicatieadviseurs
Reacties:
Ook een reactie plaatsen? Word lid van Adformatie!
De mensen hierboven roepen maar wat.
De problemen bij de Amsterdamse brandweer zijn way beyond de standaard riedel over interne communicatie en cultuur die de auteur verder afraffelt. Geen reclame voor voor het vak.