Zwarte zwanen: hoe Omroep Max de pensioensector grilt

Omroep Max komt op voor zijn achterban en onderzoekt nu al twee jaar de werking van de pensioensector. Journalist Cees Grimbergen loopt tegen een muur van wantrouwen en geslotenheid aan.

Uit de nieuwe documentaires blijkt volgens de makers dat ’perverse prikkels’ in de pensioenwereld nog steeds bestaan. Megasalarissen en bonussen zijn niet afgeschaft. Beleggers halen nog steeds winsten binnen, terwijl de verliezen worden afgewenteld op de pensioenpremiebetalers. En dit alles onder strikte geheimhouding. Kritische vragen zijn taboe. 

Schimmigheid en geheimhouding 

Dat laatste ondervindt verslagggever Cees Grimbergen aan den lijve. In de twee documentaires die deze zomer verschenen lukt het hem bijna niet een open gesprek met de direct betrokkenen te voeren. Tom Siedle, een heuse Amerikaanse pensioendetective is spraakzamer en wijst er op dat schimmigheid en geheimhouding de voedingsbodem kunnen vormen voor diefstal en fraude. Het beste wat Nederlandse pensioengerechtigden kunnen doen is vragen blijven stellen. Ondertussen zijn Amerikaanse beleggingsfondsen en regels van Wall street dominant in de sector en leiden tot een sterke focus op hoge beloningen voor het nemen van grote risico's.

Rijen gesloten

Villamedia weet te melden dat Koepelorganisatie Pensioenfederatie (kernwaarden: transparant, betrokken bij de samenleving en zichtbaar) alle Nederlandse pensioenfondsen achter de schermen heeft verzocht informatie te delen over eventuele contacten die er zijn geweest met documentairemaker Cees Grimbergen. Om zo de rijen gesloten te houden: "Het is belangrijk dat de pensioensector hierin gezamenlijk optrekt omdat de reputatie van de hele sector in het geding is”, aldus de Pensioenfederatie.

In de documentaire treedt ook professor Cees van Riel op, die de sector een les geeft in reputatiemanagement:"Alles draait om gedrag". Als hem na afloop door Grimbergen wordt gevraagd wat hij van de hoge beloningen in de sector vindt, is hij daar duidelijk over: daar moet actie op genomen worden.

Overtuigend 

Net op het moment dat je echt denkt dat de hele pensioensector slechts uit zwarte zwanen bestaat is er dan toch één witte zwaan in de persoon van Peter Borgdorff, de directeur van het bestuursbureau van Pensioenfonds Zorg en Welzijn. Als hem gevraagd wordt of het eigenlijk niet logisch is dat mensen uit de sector die dagelijks met miljarden omgaan, nauwelijks oog hebben voor hun achterban van trekkers van kleine pensioentjes van nog geen € 1000 bruto spreekt hij dit op een overtuigende wijze tegen.

Hoewel PFZW het tweede pensioenfonds van Nederland is en ruim 170 miljard in beheer heeft, weet Borgdorff het contact met zijn achterban wèl te leggen en te onderhouden. En het gekke was: na alle gedraai van de andere geinterviewden kwam dit gesprek overtuigend over. Er is nog hoop voor de pensioensector.