Een volkomen onnodige verandering die hoge kosten met zich mee brengt. Die reactie geeft MailDB-voorzitter Stephan van den Eijnden op het Amsterdamse besluit om de verspreiding van reclamefolders drastisch te beperken. Alleen huishoudens die de nieuwe ja/ja sticker opplakken krijgen in het vervolg nog brochures. Aan brievenbussen zonder sticker moeten de folderbezorgers vanaf volgend jaar voorbijgaan.
Het bestuur van de hoofdstad heeft dit besloten op verzoek van de Partij voor de Dieren. Uit milieu-overwegingen stelde de dierenpartij vorig jaar voor om het bestaande systeem met de gekleurde stickers op brievenbussen om te draaien.
Wie geen prijs stelt op het ontvangen van reclamefolders en krantjes, kan een nee/ja-sticker op de brievenbus plakken en voor wie ook geen huis-aan-huis kranten wil is er de nee/nee-sticker. De brievenbusstickers zijn in het hele land gratis op te halen op het gemeentehuis en worden veel gebruikt. In Amsterdam kleeft er op 45% van de huishoudens een sticker op de deur (bron: MailDB).
Omgekeerde wereld
Maar die opt-out is de omgekeerde wereld, volgens de Partij voor de Dieren in Amsterdam. De partij vindt dat er alleen folders mogen verspreid bij huishoudens die daar expliciet toestemming voor geven met de nieuwe ja/ja-sticker. De nee/ja-sticker verwijnt. Wie vanaf 2017 geen sticker op de klep plakt, ontvangt alleen de hah-bladen. En wie ook deze krantjes niet wil ontvangen, kan een nee/nee-sticker plakken.
Het voorstel van de PvdD is omarmd door wethouder Abedeluheb Choho (Duurzaamheid, Openbare Ruimte, Dienstverlening en Bestuurlijk stelsel), die dit als een belangrijke stap ziet in het terugdringen van de hoeveelheid afval van huishoudens. Volgens onderzoek van Mileu Centraal wordt het ongeadresseerd drukwerk in drie van de tien huishoudens ongelezen weggooid. Hiervoor wordt 3000 ton papier onnodig geproduceerd, wat gelijk staat aan het onnodig kappen van 10 duizend bomen.
Recycling
Het milieu-argument kan op weinig begrip rekenen bij Van den Eijnden, die behalve voorzitter van MailDB ook directeur is van Nederlands grootste verspreidorganiatie Spotta.nl. Omdat Nederland het hoogste inzamelpercentage voor oudpapier van Europa kent en het papier voor reclamefolders wordt geproduceert uit grotendeels (85%) recycling, zou het milieuvoordeel gering zijn.
De impact van een ja/ja-sticker op de retail in Nederland is daarentegen groot. Van den Eijnden stelt dat de fysieke folder verantwoordelijk is voor 29% van de omzet van de lokale retailer. 'Ondanks de toenemende populariteit van de digitale folder is de fysieke folder nog steeds heel erg relevant.' Een JA|JA sticker zal het ondernemerschap onnodig beperken en consumenten aanbiedingen onthouden. En dat alles zonder milieuwinst te boeken.
Het opt-in model is weliswaar nu nog beperkt tot Amsterdam. Maar Van den Eijnde acht de kans reëel dat andere gemeenten dit overnemen. Daarmee zou de retail een belangrijk middel om omzet te gereneren uit handen worden genomen. En niet alleen retail zal het merken. 'In een gesprek met politiek vertegenwoordigers hebben we erop gewezen dat we ook folders van politieke partijen niet meer kunnen bezorgen. Prompt werd in het voorstel een uitzondering opgenomen voor politieke folders. Dat gaat natuurlijk niet, hebben we gezegd. Het gaat niet om de inhoud van de folder, het gaat om de folder zelf.'
Totaal onnodig
Van den Eijnden noemt een opt-in model totaal onnodig, 'omdat het huidige model met de nee/ja- en nee/nee-stickers aantoonbaar goed werkt. Daarbij zal het informeren van het publiek over de nieuwe regels een langdurig en kostbaar proces worden. Het bekendmaken van een Amsterdamse JA|JA sticker vraagt een (kostbare) publiekscampagne en extra productie- en verspreidingskosten.'
Met hoeveel inspanning ook over de onnodige verandering gecommuniceerd zal worden, verwarring zal het gevolg zijn. Want niet iedereen zal bereikt worden. 'Mensen zullen zich afvragen wat te doen met oude stickers. En vergissingen van bezorgers bij brievenbussen zonder sticker zal leiden tot irritatie bij burgers.'
