Denderende treinen op een spoorviaduct. Auto’s die over een drempel rijden. En zelfs springende kinderen. Allemaal veroorzaken ze trillingen. En trillingen kun je omzetten in energie, zoals AIA-deelnemer E-tegel laat zien.
De E-tegel is een idee van advies- en ingenieursbureau Tauw en ontwikkeld door straatmeubilairspecialist Grijsen. Trillingen uit de leefomgeving gaan doorgaans verloren. Met piëzo-elektrisch materiaal kun je ze omzetten in energie. Op het schoolplein van basisschool De Olijfboom in Deventer is een pilot uitgevoerd met de E-tegel. De elektriciteit die de kinderen opwekken door op de tegel te lopen of springen voedt de ingebouwde ledverlichting. Zo konden de kinderen ‘lichtgevend’ Twister spelen.
Piëzotechniek
Simon Bos, programmamanager Innovaties en Productontwikkeling bij Tauw, licht de werking toe. “Piëzo-energie opwekken belast het milieu niet. En het levert energie op die je meteen kunt gebruiken. Piëzo komt van het Griekse piezein, dat drukken betekent. Al eind negentiende eeuw was het piëzo-elektrisch effect bekend: sommige materialen produceren onder invloed van druk of trillingen elektrische spanning.”
Verloren trillingen
Piëzo wordt veel toegepast, zonder dat we het weten. Een bekend voorbeeld zijn gasaanstekers – je drukt en krijgt een vonk – maar ook toetsen van elektronische apparaten werken ermee. Simon sprak met iemand over de techniek, en kwam toen op het idee om verloren trillingen om te zetten in bruikbare energie. Bijvoorbeeld bij spoorwegovergangen, bruggen, trappen of treinstations. Simon: “Een mooi idee-, maar is het rendabel, vroeg ik mij gelijk af.”
Proefopstelling op N34
Samen met de Universiteit Twente en de provincie Overijssel volgde de proef Trillingen, bruisende bron van energie. Onder het wegdek van de N34 bij Hardenberg kwam piëzo-elektrisch materiaal te liggen. Boven reed het verkeer over naden in de weg. Simon: “Aangetoond werd dat trillingsenergie als lokale energiebron een alternatief is voor bijvoorbeeld de batterijen en accu’s van wegsensoren. Toen hebben we de techniek verder ontwikkeld, met straatmeubilairspecialist Grijsen leidde dat tot de E-tegel.”
Vorderingen
De E-tegel is nu in productie genomen. Simon: “Na de pilot, zoals op de school in Deventer, bleek dat we de E-tegel nog iets moesten aanpassen om ‘m helemaal waterdicht te maken. Verder hebben we iets veranderd in de schakeling en een kleine opslag toegevoegd zodat de ledjes wat langer en constanter blijven branden. Als je hard liep of sprong, brandden de lampjes heel fel. Nu branden ze gelijkmatiger en doven na een bepaalde tijd.”
Overgewicht en parkeergarages
E-tegel lijkt op het eerste gezicht alleen voor de fun. Maar naast schoolpleinen en speeltuinen biedt het meer kansen. Simon: “Zo vroegen gezondheidstherapeuten ons een spel te ontwikkelen voor mensen met overgewicht. Opgewekte energie kun je makkelijk vertalen in kilocalorieën.” Een grote kracht van het concept is dat je gratis energie kunt opwekken op het moment dat het echt nodig is, bijvoorbeeld in het donker. Zo wordt het E-tegelconcept toegepast in parkeergarage door routepijlen te laten oplichten door auto’s over een piëzo-balkje te sturen.
Toekomst
Simon: “Na de pilot kregen we al snel veel reacties en vragen. Waar zijn ze te koop? Wat kosten ze? Welke spelvarianten hebben jullie al? We hebben al concrete aanvragen liggen”. De focus ligt dit jaar vooral op het onderwijs: de E-tegel bij zo veel mogelijk scholen installeren. Partner Grijsen gaat vervolgens alle verkoopkanalen en strategieën inzetten om de E-tegel op meer plaatsen aan de man te brengen. Simon “De mogelijkheden in de openbare ruimte zijn talrijk. Denk aan looproutes in winkelcentra, en musea, verkeerstellingen, en het verlichten van verkeersdrempels.”
Twinkeltegel vs E-tegel
Nemen we een duik in de ruim veertienhonderd inschrijvingen voor de Accenture Innovation Awards van 2012, dan komen we nog een andere interactieve lichttegel tegen: Twinkeltegel. Bedenker Vormdrift wil vooral kinderen op speelse wijze stimuleren meer te bewegen. De vier drukgevoelige ledlichtvlakken van de Twinkeltegel kunnen elk alle kleuren van de regenboog aannemen. En de tegels kunnen beweging aan elkaar doorgeven. Het grootste onderscheid met E-tegel is dat de ledverlichting aangesloten is op het reguliere elektriciteitsnetwerk. Het lijkt erop dat deze twee innovators iets voor elkaar kunnen betekenen.
Laatste nieuws: de top 10 per categorie voor Communications, Media & Technology is net bekend geworden. Binnen de industrie Communications, Media & Technology zijn de inschrijvingen verdeeld in de vijf categorieën: E-Commerce, Communications, New Technology, Information en Entertainment. Op Molblog presenteer ik de top 10 van elk van de vijf categorieën.
Accenture organiseert in 2012 de Innovation Awards in vijf verschillende industrieën. Nieuwe, innovatieve, veelbelovende concepten, jonger dan drie jaar en gelanceerd op de Nederlandse markt doen mee aan de competitie.
Elke week bespreek ik op Molblog een opvallend concept dat zich heeft ingeschreven. Of deze kanshebber werkelijk de Blauwe Tulp in de wacht weet te slepen, is uiteraard aan de jury. De prijsuitreiking vindt op 8 november plaats op het Accenture Innovation Event.
Kijk voor meer informatie op www.innovation-awards.nl. En weet je een concept waarvan je denkt: dat is nu echt een kanshebber voor de Blauwe Tulp, aarzel niet en laat het weten, bijvoorbeeld via Twitter.
Wil je op E-Tegel stemmen voor de Publieksprijs? Dat kan. Bij de Accenture Innovation Awards 2012 is de stembus voor de Publieksprijs nu al geopend. Elke tweet, share en like vanaf de deelnemerspagina op de Innovation Awards-website, telt als één stem. Wordt jouw favoriet genomineerd door de jury, dan tellen alle publieksstemmen mee. Lees meer
Plaats als eerste een reactie
Ook een reactie plaatsen? Word lid van Adformatie!