Van belmeisje tot stuntman: welk van de 10 PR-types ben jij?

[Door Floor Bakhuys Roozeboom]

Van het champagnemeisje tot de telefoonstalker. En van de recht-is-krom-prater tot de vakjargontijger.

Een lijst met iconische pr-types opstellen, dat was het idee. Een ludiek lijstje moest het worden, met typetjes die iedereen kent. En dus vroegen we een aantal bureaus om hun lijstje met in hun ogen iconische pr-types aan te leveren. Zo’n rondje langs de burelen zou vast een schat aan herkenbare en hilarische input opleveren, dachten wij. Maar het anders zo praatgrage pr-panel bleef op deze vraag opvallend stil. ‘Poeh, lastig, moeilijk, ik praat persoonlijk liever niet in stereotypes.’

Misschien hadden we moeten weten dat het woord stereotype een extra negatieve bijklank heeft voor een beroepsgroep die vaak als een legioen van veredelde belmeisjes wordt weggezet. Maar niet alleen bij de pr-profs zelf bleek het woord op weerstand te stuiten. Ook een recruitmentbureau zag af van een bijdrage, omdat een gesprek over pr-stereotypes het vakgebied ‘tekort zou doen’. De pr-professional kent immers zoveel verschillende dimensies en verschijningsvormen dat je die onmogelijk in lijstje met stereotypes kunt vangen. ‘Daar is het pr-vak veel te rijk voor.’

Helemaal gelijk natuurlijk. Sorry. Excuus. Ik wist niet dat je kwaad werd. Bij deze dan nog even onze disclaimer: stereotypes zijn flauw, stom en onzinnig en doen de verscheidenheid van het rijke vakgebied van public relations in het geheel geen recht. Iedere pr-professional is een uniek wezen, waarvan er geen twee dezelfde bestaan.

Dat alles neemt echter niet weg dat je wel degelijk in algemene bewoordingen over de diverse persoonlijkheden binnen een beroepsgroep kunt praten.

Uitvergrotingen zegt u?

Jazeker – maar wel uitvergrotingen van de werkelijkheid. U kunt in onze poll invullen welk type u het beste karakteriseert.

1.            ‘Het Mensenmens

Gebruikt altijd de lachende smiley, ook als er niets te lachen valt

‘Lekkere vakantie gehad?’ ‘Hee joh, hoe gaat het nou met de kids?’ ‘Heeft Sterre haar eerste tandje al gewisseld?’ Gelooft heilig in de kracht van persoonlijke aandacht. Stuurt doorlopend kaartjes en legt zich met aan manisch grenzende toewijding toe op het onthouden van verjaardagen, trouwdagen en vakantieplannen van collega’s en relaties. Komt met Rainman-achtige constructies om namen van partners, kinderen en huisdieren in het hoofd te prenten. Gebruikt altijd de lachende smiley, ook als er niets te lachen valt: ‘Zou jij me dat document alsjeblieft nog even willen doormailen? ’ Vaak doelwit van sarcasme, maar krijgt álles voor elkaar.

2.            De Vrije Geest

Wordt past gemist als men zich afvraagt waar ‘de magie’ in de projecten is gebleven

Beperkte spanningsboog, grenzeloze fantasie. Komt altijd met ‘out-of-the-box & sky-is-the- limit’-ideeën. Glimlacht bij woorden als ‘budget’, ‘uitvoerbaarheid’ of ‘return on investment’ als waren het grappig klinkende woordjes uit een exotische taal. Ontsteekt bij een simpele vraag in een erudiet college over stromingen, tegenbewegingen, metatrends en culturele verwijzingen. Wars van formele kantoordresscodes. Hip op een ironische manier. Dreigt vaak ontslagen te worden wegens gebrek aan rendement. Wordt past gemist als men zich afvraagt waar ‘de magie’ in de projecten is gebleven.

3.            De Datacruncher

De enige voor wie Big Data meer is dan een catchfrase om indruk mee te maken bij symposia

De belangrijkste en meest onbegrepen persoon in ieder kantoor. Ook wel de ‘Excuusnerd’ bedoeld. De enige voor wie Big Data meer is dan een catchfrase om indruk mee te maken bij vakbijeenkomsten of symposia. Hyperintelligent, communicatief beperkt. Wordt vaak uitgenodigd om bij vergaderingen te zitten en vervolgens straal genegeerd. Zou hypnotiserende colleges kunnen geven over de complexiteit van ons digitale ecosysteem, zoals een marinebioloog over de mysteriën van de oceaan, maar wordt door collega’s veelal gevraagd te helpen als de computer niet wil opstarten. (Oh laat maar! De stekker zat er niet in…).

4.            De Luchtkusser

Snel verveeld. Altijd modieus. Hopeloos onderschat

Ook wel ‘eventhopper’ genoemd. Vaak werkzaam bij mode- of lifestyle-bureaus. Ziet PR als één groot Disneyland van productpresentaties, VIP-feestjes, goody bags en gratis champagne. Geeft iedereen drie zoenen zonder de wangen te raken. Roept: ‘Heee hallooo! Hoe is het met jooou!’, zonder op antwoord te wachten. Snel verveeld. Altijd modieus. Hopeloos onderschat. Bezweert crisissituaties met een verbluffend gemak. Heeft een feilloos zakelijk inzicht en gevoel voor strategie. Bespeelt de media als een pro. Snapt influencers, want is er zelf een.

5.            De Journalist

Zit niet op Facebook, maar borrelt met ministers

‘Overgelopen’ naar de andere kant om een beter salaris te krijgen. Worstelt nog met de nieuwe rol. Kampt vaak met gewetensbezwaren. Moet wennen aan de smaak van commercie en beleeft geen plezier aan de politieke spelletjes van het vak. Zit niet op Facebook, maar borrelt met ministers. Voorziet ieder onderwerp moeiteloos van de juiste achtergrond, feiten en context. Draagt het ‘ex-journalistschap’ als een eremedaille, vooral tegenover ‘oud-collega’s’.

6.            De Stuntman

Kent nauwelijks hoge bomen, maar wel alle YouTube-sterren

Denkt uitsluitend in termen van stunts, virals, hoaxes en guerrillacampagnes. Doet graag ‘iets met influencers’. Allergisch voor ‘old school’ PR en daardoor ook blind voor de kracht en invloed van oude rotten. Kent nauwelijks hoge bomen, maar wel alle YouTube-sterren. Weet als eerste of iets ‘heel groot gaat worden’ en of iets alweer op z’n retour is. Kan héél lang praten over tv-series. Is meestal een millennial. Of een generatie Y’er met een Peter Pan-syndroom. Lijdt heimelijk aan telefoonangst. Maskeert dat door vaak schamperend ‘wie belt er nou nog?’ te roepen.

7.            De Meester

Heeft een voorraad vakkennis waar geen eind aan lijkt te komen

Zat al in PR toen de Stuntman nog geboren moest worden. Onverbeterlijke betweter, maar weet van wanten. Wordt zowel gevreesd als gerespecteerd. Heeft een krankzinnig uitgebreid netwerk een voorraad vakkennis waar geen einde aan lijkt te komen. Heeft ieder project al een keer gedaan, elk idee al een keer gehoord en iedere crisis al een keer bezworen. Minder feeling met ‘nieuwigheidjes’ als sociale media, maar slim genoeg om iemand in te huren die dat wel heeft. Na een borrel of twee een onuitputtelijke bron van vakroddels en sappige verhalen uit ‘een andere tijd’.

8.            De Maarschalk

Dol op powerpointpresentaties, minder gevoel voor ‘lossepolsideeën’

De strateeg met hoofdletter ‘S’. Altijd op zoek naar de strategie achter de strategie achter de strategie achter de strategie… Zoekt in iedere campagne een diepere laag. Beseft niet dat niet iedere project zich daarvoor leent/niet iedere klant daarop zit te wachten. Is in teams zowel onmisbaar als vermoeiend. Dol op powerpointpresentaties. Goed met grafiekjes. Komt met verbluffend uitgewerkte projectplannen op de proppen. Minder gevoel voor ‘lossepolsideeën’. Hekel aan fladderende brainstorms en het gedweep met het woord ‘fingerspitzengefühl. Houd er vaak een onverwacht avontuurlijke hobby op na.

9.            Het Duracelkonijn

Is gek genoeg een beetje benauwd de laatste tijd

De ultieme powerhouse. Te herkennen aan opgestroopte mouwen, zakelijke kleding (zij het altijd iets gekreukt). Eerlijk op het botte af. Als eerste op kantoor, als laatste weer naar thuis. Heeft er op woensdag al een 40-urige werkweek op zitten. Vergroeid met smartphone. Voert ieder gesprek met een dubbele concentratie. Ondertussen driftig scrollend, swipend en klikkend, op zoek naar de oplossing voor een probleem waarvan jij nog niet wist dat je het had. Stuurt midden in de nacht nog uitgebreide briefings. Belt je altijd – ALTIJD! – op je vrije dag. Doet niet aan burnouts. Is gek genoeg wel een beetje benauwd de laatste tijd.

10.          De Koffiedrinker

Gelooft heilig in de alles overstijgende, verbindende kracht van koffie

Anders doen wij binnenkort even een kopje koffie samen.’ ‘Laten we dat onder het genot van een bakje koffie nog even doorspreken.’ ‘Even een koffietje doen binnenkort?’ Deze PR-prof gelooft heilig in de alles overstijgende, verbindende, superieure, probleemoplossende kracht van koffie. Gaat prat op een volle agenda. Vaak slecht bereikbaar voor collega’s, want altijd onderweg van of naar een koffieafspraak. Wat concreet uit deze afspraken voortkomt, is niet duidelijk. Maar: niets dat niet tijdens een nieuwe koffieafspraak ‘concreet gemaakt kan worden’.

Een uitgebreidere versie van dit artikel is verschenen in Communicatie Magazine, december 2015.

FOTO: EMMELY VAN MIERLO