Wat te doen bij een ramp? Postbus 51 wijst ons erop dat we naar binnen moeten, ramen en deuren moeten sluiten en de rampenzender (radio/televisie) aan moeten zetten. In het huidige digitale tijdperk waarin sociale media en smartphones aan populariteit winnen, klinkt dit advies wel érg jaren negentig. Wat doet de overheid met sociale media als het gaat om rampenbestrijding en voorlichting? Mogen we binnenkort verwachten dat we niet alleen ramen en deuren moeten sluiten, maar ook een speciale “Ramp-app” kunnen activeren?
Het doel van voorlichting vanuit de overheid is helder: zoveel mogelijk mensen bereiken en de burger kort en duidelijk voorlichten. Mocht er binnenkort een ramp uitbreken in Nederland, wat moeten we doen?
Maar nu meer dan 89% van de internetgebruikers actief is in de sociale media en het aantal verkochte smartphones ook dit jaar lijkt te verdubbelen, is het een logische stap om ook sociale media in te zetten bij publieksvoorlichting.
Onderzoek Rode Kruis
Het Rode Kruis heeft in de VS onderzoek gedaan naar het sociale media gebruik bij het uitbreken van een ramp. Hieruit blijkt dat -als alarmnummer 9-1-1 onbereikbaar is- één op de vijf gebruik maakt van email, websites of sociale media om anderen te bereiken. Als internetgebruikers iemand kennen die hulp nodig heeft, dan zou 44 procent in zijn sociale netwerk autoriteiten om hulp vragen, 35 procent zou gebruik maken van Facebook en 28 procent zou een direct message via Twitter sturen.
69 procent van de ondervraagden vindt dat een hulporganisatie gebruik zou moeten maken van social media monitoring tool om snel anderen te kunnen helpen.
Opvallend: 74 procent verwacht dat hij/zij binnen een half uur wordt geholpen nadat zij hierom vraagt op Facebook of Twitter.
Nederland en rampenbestrijding
Het onderzoek van het Rode Kruis gaat in op het gebruik van sociale media bij rampen en ongevallen (reactief). In geval van voorlichting wordt de nadruk gelegd op preventie en moet de overheid (hulporganisaties) dus proactief communiceren.
Jean Fransman van het Ministerie van Binnenlandse Zaken legt uit wat er vanuit de overheid nu wordt gedaan op het gebied van publieksvoorlichting en het gebruik van sociale media.
Fransman: “We zijn ons bewust van de toename in gebruik van sociale media. Het Nationaal CrisisCentrum heeft dan ook het COT onderzoek laten doen naar het gebruik van Twitter in geval van crisis-situaties. We zien sociale media meer als aanvulling op traditionele media, en zeker niet als vervanging. We zitten nu in het traject dat we aan het nadenken zijn over hoe sociale media in te zetten”.
Vanaf begin 2011 zal er een NLalert berichtendienst worden gelanceerd. Fransman: “De burger krijgt een bericht op zijn of haar mobiele telefoon als hij/zij zich in een gebied bevindt waar zich een ramp voordoet. Niet alleen wordt de burger op deze manier op de hoogte gebracht van de ramp, maar kunnen we ook een handelingsperspectief geven. Wat moet hij nu wel of niet doen?”
Een NLalert Twitteraccount bestaat (nog) niet, de overheid weet nog niet óf en hoe dat ingezet moet worden. Zoals ook te lezen is in het onderzoek naar Twitter en crisiscommunicatie (erg interessant!), is het nog lastig te formuleren wat de plek van Twitter is binnen communicatie-infrastructuur. Op regionaal niveau wordt de burger al wel geïnformeerd via Twitter, zoals tijdens de huldiging van Oranje door politie Amsterdam Amstelland:
Reactieve communicatie
Met de term Webcare is Fransman bekend. Publieksvoorlichting zou namelijk via sociale media kunnen reageren op berichten van burgers in nood. “We maken hiervan op dit moment geen gebruik en ik verwacht ook niet dat dit in de toekomst snel zal gebeuren. Het zou juist averrechts kunnen werken”.
Huidige campagnes
Na vijftien jaar campagne te hebben gevoerd voor 'wat te doen tijdens een ramp', wil Publieksvoorlichting nu de burger informeren over het nemen van maatregelen ter voorbereiding op een ramp. Zo wijzen ze in hun huidige campagne op het samenstellen van een noodpakket. “Via traditionele media, telefoonnummers en onze eigen websites proberen we de burger voor te lichten. Vanaf eind augustus start ook het online gedeelte van de campagne via virals ”, aldus Fransman.
Mocht je dus in nood zitten en je denkt dat je vergiftigd wordt door een uitslaande brand van een fabriek bij jou in de buurt, het heeft geen zin dit te twitteren naar een account van de landelijke overheid. Check of de politie bij jou in de buurt al wel sociale media inzet, en volg hun. Een goede voorbereiding, is het halve werk. En zorg -voor de zekerheid!- dat je iPhone is opgeladen…
Plaats als eerste een reactie
Ook een reactie plaatsen? Word lid van Adformatie!