Privacyzorgen rondom TikTok zijn voor Nederlandse merken geen reden om het platform te verlaten

TikTok heeft in Nederland na sterke perioden van groei nu totaal zo’n vier miljoen gebruikers, zo meldde onderzoeksbureau Newcom deze maand. In dezelfde periode is TikTok in Nederland een publiekscampagne gestart die zich wendt tot ouders van kinderen die op TikTok zitten (of een account willen aanmaken). Staatssecretaris Alexandra van Huffelen (digitalisering) waarschuwde ouders in december al voor de privacyzorgen en verslavingsgevoeligheid van de videoapp. De ChristenUnie pleit voor een landelijk verbod op TikTok; een verregaande maatregel die India al eerder invoerde en in de Verenigde Staten al jaren op tafel ligt.

Er is geen volledig overzicht van welke en hoeveel Nederlandse merken TikTok gebruiken. Het zijn er wel steeds meer, zeggen vier bureaus die organisaties helpen op TikTok tegen Adformatie. Merken omarmen TikTok omdat het platform steeds meer Nederlanders bereikt, inclusief de doorgaans lastig te vangen jongeren. Het commerciële succes van TikTok lijkt voor merken zwaarder te zwegen dan privacyzorgen en een mogelijk verbod op TikTok. Geen van de vier bureaus die Adformatie gesproken heeft, kent een merk dat om deze redenen gestopt is met TikTok. Lorenzo Dinatelle, een TikTok-beroemdheid die vervolgens zijn eigen TikTok-bureau Create Now begonnen is, zegt: ‘Alle merken die bij ons adverteren, hebben hun budgetten voor dit jaar juist verdubbeld.’

Wat niet wil zeggen dat organisaties geen vragen stellen over het platform, zegt Joey Scheufler van TikTok-bureau Prappers. ‘In gesprekken met adverteerders vraagt er altijd wel iemand naar de mogelijke risico’s van TikTok, dus dit onderwerp speelt absoluut. Bedrijven willen weten hoe het zit. Dus dan leggen we onder andere uit dat TikTok zich vooralsnog aan de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) houdt en data mag delen met landen als China.’ Scheufler zegt geen bedrijven te kennen die na een uitleg over TikTok besluiten om niet op het platform te adverteren. ‘Dat is vooral omdat er geen reden is om nu met TikTok te stoppen.’ Het bureau van Scheufler heeft onder andere LOI, Spar, Rabobank, Trimbos Instituut en SNS Bank als klanten.

Ook Tess Scholten, medeoprichter van For You Agency en eveneens een bekende TikTok-gebruiker, kent geen afhakers. For You Agency werkt onder andere voor Philips, Linda.Meiden, Magnum, New York Pizza, The Avocado Show en HP. En Jarne Michiels, betrokken bij Roads Agency, zegt dat het onderwerp ‘op dit moment niet echt speelt bij onze klanten.’ Het bureau waar hij voor werkt houdt het privacyvraagstuk wel in de gaten, voegt Michiels toe.

Scheufler stipt aan dat de privacyzorgen om TikTok ook van toepassing zijn op andere socialmediadiensten. ‘Meta en Google hebben al meermaals hoge boetes gehad in privacyschandalen en er vindt nu ook onderzoek plaats naar een mogelijk privacylek bij Twitter. Het verschil met TikTok is dat het een Chinees platform is en Meta, Google en Twitter Amerikaans zijn. En dat speelt naast de privacyzorgen mee, zeker in de Verenigde Staten. Want we hebben het over advertentiegelden die wegvloeien van Amerikaanse bedrijven naar een Chinees bedrijf.’

Om te voorkomen dat Westerse overheden een verbod op TikTok afvaardigen, zet moederbedrijf ByteDance de nodige stappen om overheden tegemoet te komen. Sinds juni 2022 verloopt al het Amerikaanse dataverkeer van de socialmediadienst via servers van het Amerikaanse Oracle. En vorige maand werd die samenwerking uitgebreid: Oracle gaat nu ook code in de Amerikaanse versie van TikTok goedkeuren voor die live gaat. Met die controlestap wil de Amerikaanse overheid afdwingen dat ByteDance geen ‘achterdeurtje’ in de code van de TikTok-app bouwt om mee te kunnen kijken. En binnenkort opent TikTok in Ierland een Europees datacenter. Het socialmediabedrijf wil hier de gegevens van Europese en Engelse gebruikers opslaan – zonder uit te sluiten dat die gegevens ook naar datacenters in andere landen gestuurd worden.