TU Eindhoven benaderde freelancer Enith Vlooswijk voor een opdracht. Ze bedankte, maar stapte wel met het onderwerp naar de Volkskrant. Dat werd ruzie.
De woordvoerder van de technische universiteit: ‘Er is natuurlijk geen zwarte lijst of ban, die suggestie is absurd en beledigend.’
De freelancer: ‘Ik eet mijn slipper op als dat niet zo is (…). De hoofdredacteur van universiteitsblad Cursor en relatieblad Slash Magazine heeft mij aan de telefoon verteld dat hij mij van het hoofd niet meer als schrijver mocht inschakelen (…). Het woord 'zwarte lijst' is van mij. Ik zou niet weten hoe je het anders moet noemen.’
Ongewenste insteek
De TU Eindhoven en freelance journalist en tekstschrijver Enith Vlooswijk liggen overhoop met elkaar. Vlooswijk, die de afgelopen jaren redactiewerk voor de TU/e deed, in dienst en als freelancer, werd door de afdeling Communicatie gevraagd een artikel over fondsenwerving te schrijven. Ze nam de bijbehorende informatie tot zich, maar even later bedankte ze voor de eer. Ze liet wel weten er een verhaal voor de Volkskrant over te maken.
Aanvankelijk had de TU/e daar geen probleem mee en werkte juist graag mee aan het artikel, aldus Vlooswijk. ‘Pas toen ze het idee kregen dat mijn insteek ze niet beviel, gingen ze tegenwerken. Toen was het voor mij al te laat om te stoppen.’
Aan de haal gaan
De afdeling Communicatie van de TU/e was weinig gecharmeerd van Vlooswijks gedrag en vond dat ze met de informatie aan de haal ging.
In diverse emails liet ze Vlooswijk weten dat ze als freelancer was gebriefd en het vertrouwen had beschaamd door de informatie te gebruiken voor het artikel. Haar werd gevraagd het stuk te laten ‘rusten’. Ook werd Vlooswijk gemaild dat de TU/e ‘ongeacht de uitkomst’ consequenties zou verbinden aan deze kwestie.
Vlooswijk: ‘Die 'consequenties' bleken later dus te zijn dat de hele afdeling me niet meer mocht inschakelen. En dat de andere universiteiten werden gebeld. De voorlichter van Wageningen vertelde me na afloop dat hij verbaasd was dat ik zulke zinnige vragen stelde: na het telefoontje wist hij werkelijk niet wat hij moest verwachten. Dat was voor mij de druppel.’
Kinderachtig gedrag
Vlooswijk besloot haar ervaringen in een artikel te plaatsen op ReportersOnline. Daarin toont ze haar verbazing over het ’kinderachtige’ gedrag van de afdeling Communicatie.
Volgens Vlooswijk is haar in de briefing van de TU/e geen nieuwe informatie gegeven: ‘De informatie die ik van ze kreeg, was niet vertrouwelijk: deze was al uitvoerig in het nieuws geweest, stond al online. Ik was eenvoudigweg nooit op het idee gekomen om erover te schrijven, totdat zij me op het idee brachten.’
Dubbelrol freelancers
De rel tussen Vlooswijk en de TU/e staat niet op zichzelf, en heeft alles te maken met de dubbelrol van veel freelance journalisten die er ook bijklussen met commerciële opdrachten. Die twee petten haalde Vlooswijk nu zelf door elkaar, zo geeft ze toe. In die zin begrijpt ze de boosheid bij de TU/e wel.
Vlooswijk: ‘Ik ben zelf voor een belangrijk deel schuldig aan de situatie, ja. Ik worstel al een paar jaar met die dubbele functie, voornamelijk omdat ik al een paar keer nieuws zag waarmee ik niks mocht doen. In het halfjaar voorafgaand aan de opdracht was ik om die reden het tekstschrijven in opdracht al gaan afbouwen. Ik wilde die dubbele pet niet meer dragen, uit principe niet. Het is zeker vragen om problemen, alleen komen die problemen normaal niet zo overduidelijk aan de oppervlakte. Dit is best een uitzonderlijk geval, hoor.’
Niet kies
De afdeling Communicatie van TU/e is allerminst blij met de ontstane situatie. Koen van Tankeren, die er sinds kort ad interim het woord voert: ‘Vlooswijk bedankte voor de opdracht nadat ze wel eerst de informatie tot zich had genomen die wij in ons magazine wilden publiceren. Daarbij gaf ze aan diezelfde informatie te zullen gebruiken voor een artikel in de Volkskrant. Ze had de krant zelfs al gepolst of die trek had in een dergelijk artikel.'
De TU/e heeft daarop aangeven deze gang van zaken niet kies te vinden, aldus Van Tankeren, 'omdat we de scheiding tussen communicatie en journalistiek graag helder houden. Gelukkig komt Vlooswijk achteraf ook zelf tot het besef dat ze een commerciële opdracht heeft vermengd met haar journalistieke pet.'
Delicate scheiding
Van Tankeren noemt de beschuldiging dat TU/e een zwarte lijst zou hanteren ‘absurd en beledigend’, maar geeft tegelijkertijd aan er geen behoefte te hebben om het akkefietje met Vlooswijk verder op de spits te drijven.
De woordvoerder: ‘Het wakkert vakmatig wel weer de discussie aan hoe de communicatiesector en de freelancers moeten omgaan met de dunne scheiding tussen commerciële activiteiten en journalistiek. Juist omdat deze delicaat is en omdat het onderscheid tussen interne en externe communicatie ook steeds meer vervaagt.’
Het artikel over fondsenwerving in De Volkskrant is hier te lezen.
Foto: Stephane Gaudry, via Wikimedia Commons
