Bedrijf PR met je data

Nederland van Boven - waarin aan de hand van datavisualisatie en luchtbeelden een informatief en indrukwekkend beeld werd geschetst van ons land en het doen en laten van de Nederlanders – heeft laten zien dat de meest uiteenlopende gegevens voor een breed publiek toegankelijk te maken zijn, mits goed gevisualiseerd. De vraag die me sinds de kennismaking met het programma bezighoudt, is of en hoe we de mogelijkheden van datajournalistiek kunnen inzetten voor het PR’en van onze klanten. Ook zij beschikken over grote hoeveelheden data, die met de juiste analyse en visualisatie interessant kunnen worden gemaakt voor de buitenwereld.

Datajournalistiek, het distilleren van nieuws uit grote hoeveelheden data en dit visualiseren in illustraties, infographics en motion graphics, is in Nederland begonnen aan een serieuze opmars. In navolging van succesvolle voorbeeldprojecten van onder meer The Guardian en de New York Times – die speciale datateams hebben ingericht – komen ook in de Nederlandse dagbladenwereld en online journalistiek steeds meer data-georiënteerde initiatieven van de grond.

Over het op grote schaal beschikbaar maken van open data – zoals WikiLeaks op spraakmakende wijze deed – bestaat de nodige discussie, maar de pers beseft ook dat deze manier van journalistiek bedrijven tegelijkertijd interessante nieuwe kansen biedt. Ook onze nationale overheid omarmt het initiatief inmiddels en heeft een speciale website in het leven geroepen waar nationale, regionale en lokale overheden datasets kunnen delen en ook het CBS geeft grote hoeveelheden open data vrij.

Niet alleen overheidsinstellingen, maar ook commerciële organisaties beschikken binnen hun databases over grote hoeveelheden data, waar met de juiste tools voor de buitenwereld interessante informatie uit te genereren valt. Enerzijds inzetbaar voor het informeren van klanten en het optimaliseren van de samenwerking met externe partners, maar waarom ook niet voor PR-doeleinden?

We zijn in Nederland gek op onderzoekjes, vergelijkingen, lijstjes en cijfertjes. Veel bedrijven spelen hier handig op in door hun producten en diensten te PR’en middels het verspreiden van PR-uitingen op basis van een ‘onderzoek onder klanten’ of ‘ervaringen uit de markt’. Maar zeg nu zelf, het is toch veel sterker als je deze bevindingen kunt onderbouwen met feitelijke cijfers, die ruimschoots binnen je eigen systemen voorhanden zijn?

Veel bedrijven beseffen echter niet dat zij waardevolle gegevens in huis hebben, waarmee zij hun kennis kunnen profileren. Zo kan een leverancier van navigatiesystemen eenvoudig visueel inzichtelijk maken waar en wanneer zich de grootste knelpunten in het Nederlandse verkeer voordoen en een verzekeraar kan laten zien op welke vlakken de Nederlander over- of onderverzekerd is of voor welke incidenten de meeste claims worden ingediend. Interessante weetjes die met een goede afkadering, onderbouwing en visualisatie geschikt kunnen worden gemaakt voor een breed publiek.

Een mooi voorbeeld vormt de Verzuimbarometer van UNIT4. Op basis van de gegevens uit Verzuimsignaal – het systeem waarmee de ziekmeldingen van 2,5 miljoen Nederlanders worden geregistreerd – analyseerde de leverancier van bedrijfssoftware of Nederlanders zich vaker ziek meldden rondom de wedstrijden van het WK voetbal in 2010. Dit bleek niet het geval. Nieuwswaardiger zou het zijn geweest als de Nederlander zich wel vaker ziek meldde, maar dankzij een aantrekkelijke visualisatie, website en ondersteunend persbericht werd het onderzoek twee keer opgepikt door het ANP en nagenoeg alle landelijke media.

Commerciële organisaties kunnen er natuurlijk ook voor kiezen om de analyse en duiding van hun datasets over te laten aan het journalistieke werkveld, zoals overheidsinstellingen inmiddels op (beperkte) schaal mogelijk maken. Hoewel zij ongetwijfeld in staat zijn om interessante bevindingen te genereren is het vanuit security- en PR-oogpunt natuurlijk wel belangrijk om eerst even goed te bepalen welke gegevens je vrij durft te geven.