'Goede vakinformatie heeft altijd toekomst'

'Behaalde resultaten uit het verleden bieden geen garantie voor de toekomst,’ realiseerde ik mij, buigend over deze bijdrage vanwege de periode dat ik hoofdredacteur was.
Meer dan tien jaar.
Maar ik ben ook alweer acht jaar geen hoofdredacteur meer, hoewel niet helemaal uit het vak verdwenen.
Kan ik mij dan maar beter op het verleden concentreren?

Juist als je, zoals ik, tegen de 70 loopt, is het verleidelijk om te verhalen over hoe anders het vroeger ging.
Het lijkt wel alsof er in die acht jaar meer veranderd is in het vak dan in de afgelopen 20 jaar samen.
Gelukkig heb ik de Gouden Tijd nog meegemaakt.
Onbewust stapte ik net op voor de Nieuwe Tijd, de combi van online dominantie en economische crisis.
Toch is het mooie vak van vakbladjournalistiek niet wezenlijk veranderd.

De Gouden Tijd garandeert doorgaans vrolijke gezichten en grootste plannen.
Daarover wil iedereen wel met je over praten, en over mooie nieuwe klanten, geworven toppers en nieuw gestarte of overgenomen bureaus.
Het is de tijd van de dure lunches buiten de deur, met Chablis.
In plaats van het 'kom eens een kopje koffie halen' van nu. Of het 'zullen we ergens een broodje eten.'
De tijd van de buitenissige feesten in Cannes (waar je wel de absolute vaktoppers persoonlijk ontmoet, ik zal die zakentrips altijd verdedigen), van exclusieve persreisjes naar verre oorden, van prijzige relatiegeschenken (die werden verloot, maar dat terzijde).

In de Gouden Tijd werken betekent ook, ik geef het eerlijk toe, dat je je veel makkelijker onafhankelijk kan opstellen.
De advertenties, je inkomen als cc-blad, is toch gegarandeerd.
Straffeloos kun je kritisch blijven doen tegen een vaak adverterend reclamebureau, een te veel op redactie lijkende advertorial hooghartig weigeren en een adverteerder de deur wijzen die vraagt: ‘Maar dan moeten jullie wel eens over ons schrijven.’ Zo'n weinig commerciële houding bij vakbladen, en daar niet alleen, kan in de Nieuwe Tijd tot gevolg hebben dat er, in het extreme geval, collega's in de ww belanden.

Zelfs in de Gouden Tijd vond ik de rol van vakbladjournalist moeilijker dan welke andere vorm van printjournalistiek, inclusief de kwaliteitsdag- en weekbladen.
Dat is nu niet anders.
Ik heb enig recht van spreken, want zag verschillende soorten redacties van binnen.
Je contacten moeten goed zijn, maar niet te goed. Afstand bewaren is geen sinecure.
En als je met een directeur niet goed opschiet, jammer dan, maar het gaat niet om hem/haar, maar om het bureau. Luxe: je contacten komen altijd naar je toe.
Want je hebt doorgaans gratis publiciteit te bieden, als vakblad, en dat maakt je zelfs in de beste tijden interessant.
Al ben je dan kritisch en pik je veel niet.

Zo dicht tegen een branche aanschurken, zoveel te horen krijgen, on en vaak off the record, en toch aan het eind van de week een stuk schrijven dat nog boeit: een uitdaging van formaat.
En als iets niet goed zit met je artikel weet je dat je je gesprekspartner weer snel ergens tegenkomt.
Of volgt er een moeilijk telefoontje.
En dan moet je weer verder met elkaar.
Hoe dan ook.
Toen ik heel lang geleden bij de Volkskrant werkte publiceerden ze die kritische brief over je artikel niet eens.
Als je 'm al te zien kreeg. Klagers werden nooit doorverbonden.

De taak van hoofdredacteur van een vakblad zijn is onnoemelijk veel moeilijker geworden in de Nieuwe Tijd. Wil ik maar zeggen.
Dus past bescheidenheid bij het schrijven van dit epistel en zeker bij het terugblikken.
Ook vakbladen zijn dunner geworden, dus niet alle doelgroepen komen meer aan hun trekken.
Lastig. Je uitgever blaast je in de nek als er te weinig of geen winst meer wordt gemaakt.
Tegenspartelen is ineens niet zo vanzelfsprekend meer.
De zeggenschap over de inhoud is gaan schuiven.

Redacties zijn lean en mean.
Een v/h nieuwskrant als Adformatie moet nu online schitteren, maar als printtitel de diepte in, duiden, onthullen, vooruitlopen op discussies en voorspellen wat er gaat gebeuren na belangrijke gebeurtenissen in het vak.
Langer nadenken over te coveren onderwerpen.
En meedenken over hoe je extra inkomsten genereert.
Een nieuw soort vakbladjournalist moet opstaan.
Van alle markten thuis, al is het oppassen geblazen voor de Jack of all trades, de master of none.

Het heeft z'n voordelen om ex-hoofdredacteur te zijn, wil ik ook maar zeggen.
Daarom wens ik het ijzersterke merk Adformatie nog meer succes dan normaal. In welke verschijningsvorm(en) dan ook.
Goede vakinformatie heeft altijd waarde, dus altijd toekomst.
Nog minstens 40 jaar schat ik.

Lees ook onze jubileumeditie online