De grote ruildeal om de horeca te redden

Ik heb een aantal kennissen die zich sinds corona ontpopt hebben tot kruisvaarders tegen het overheidsbeleid. Elke dag trakteren ze hun sociaal netwerk op een niet aflatende stroom tegencijfers en contra-argumenten die zouden moeten aantonen dat de overheid knettergek is. Ik heb het daar lastig mee. Als ondernemer weet je dat er oneindig veel KPI’s zijn waarop je kan sturen. Je moet er een beperkt aantal kiezen en daar aan houden. In ons geval zijn dat het aantal IC-bedden. Ik snap heus wel dat je als overheid schandpaal wil vermijden wanneer talloze mensen een gruwelijke stikdood sterven omdat er geen IC-bedden meer over waren.

Verschraling

Ondernemerschap leert je ook dat als je stuurt op een ene KPI, je trade-offs moet maken op andere: Zet je in op acquisitie, dan moet je bewust zijn dat je minder aandacht besteedt aan klanttevredenheid en retentie. Zo is het ook met Corona-beleid. De trade-offs zijn enorm. Of je het nu wil of niet, een lockdown duwt de hele horeca over de klif. En dat heeft een prijs. Ook al probeert de overheid met kapitaalinjecties horecaondernemers overeind te houden, velen zullen het niet redden. Ik ben bang dat we de tweede-orde effecten hiervan zwaar onderschatten: het verdwijnen van banen voor mensen die nergens anders werk vinden, verschralen van gemeenschapsleven, en verschraling van de magie van de binnenstad.

Ik heb het gevoel dat de overheid door alle lawaaimakers juist veel te lang veel te soft is gebleven. We hadden meer harde trade-offs moeten voorstellen: Een algemene mondkapjesplicht in ruil voor het openen– onder voorwaarden – van de horeca. Lijkt me niet onrealistisch, zeker als je ziet dat de restaurants van hotels tegenwoordig afgeladen vol zitten en we geen noemenswaardige ‘superspreader events’ hebben gehad. Ook Bill Gates gaf laatst aan dat mondkapjes veel effectiever zijn dan we eerst hadden aangenomen.

Kans

De overheid mist een kans, vooral ook in communicatie, om de dilemma’s waarvoor ze staat aan ons voor te leggen. We zijn wat mondkapjes betreft net kinderen. Als je ons voorzegt dat het moet, dan gooien we met z’n allen de kont tegen de krib. Maar als je de keuze anders presenteert en je zegt 'ok, hier is de deal: Als we met z’n allen ons aan een mondkapjesplicht houden, dan gaan cafés en restaurants onder voorwaarden weer open. Maar alleen als we ons aan een aantal afspraken houden. Geen feestjes en het mondkapje gaat pas af als je aan tafel zit'. 

Ik denk dat Nederland perfect vatbaar is voor dit soort trade-offs. Niemand wil zijn favoriete cafés en restaurants naar de knoppen zien gaan. Bovendien maakt het deze lockdown net iets draaglijker en de overheid een stukje sympathieker. We onderschatten het psychologische effect van een algemene mondkapjesplicht. Doordat we iedereen zien met een kapje, worden we continu herinnerd dat we voorzichtig moeten zijn. Wat hebben we te verliezen?