Foetuspoppen en miskraambrief zetten R.-K. Kerk buiten spel

Die rel dreunde lang na. De boodschap van hulpbisschop De Jong lag allengs in de sloot en zonk naar de bodem. Ethische discussies over zaken rond leven en dood, zoals abortus en euthanasie zijn nodig. Zolang de gekozen vorm maar past.

Door de gekozen vorm (foetuspoppetje) blijft De Jongs boodschap onbelicht en richt alle aandacht zich niet (meer) op de inhoud. Als de hulpbisschop in de brief de aanslagen van 9/11 met de abortuspraktijk in Nederland vergelijken, helpt dat niet mee aan een effectieve dialoog over persoonlijke ethische vraagstukken. Een Brabantse pastoor die nu hulpbisschop is in bisdom 's-Hertogenbosch vergeleek eens tijdens dodenherdenking de abortuspraktijk met nazi-martelingen. Wat je ook moreel mag vinden van abortus, wie de Tweede Wereldoorlog of 9/11 erbij haalt, gaat publicitair voor de bijl.

De kwestie rond de foetus werd overigens nog recentelijk verergerd door een open brief van Mariska Orbán-de Haas (Katholiek Nieuwsblad) aan Hennis: een apologie voor de overhandigde minifoetus. Orbán vergeleek hierin abortus met een miskraam, een lot dat Hennis zelf ten deel was gevallen. Het zal ongetwijfeld oprecht zijn, maar Hennis en in haar voetspoor de hele sociale mediawereld, inclusief shockblogs als GeenStijl, Sargasso en Retecool vielen over haar heen.

Zo kunnen we een medialitanie samenstellen van oprecht bedoelde pogingen die mislukken. Léonard, Orbán, Schilder, De Jong, Mennen. Het grondpersoneel van de Rooms-Katholieke Kerk zit ernstig gevangen in haar eigen cocon. Gelijk hebben is uitstekend, maar gelijk krijgen is belangrijker om vanuit je missionaire taak jouw product tot aan de einden van de aarde te verkondigen. Natuurlijk mag een kerk op ideologische gronden claimen dat zij de waarheid in pacht heeft. Of katholieken in deze tijden zo hard op deze trommel moet slaan, is een ander verhaal. Spreken over abortus en seksuele kwesties? Nu even niet, graag.

Recent zie je dat de wijze waarop opiniemakers uit de kerkelijke wereld communiceren contraproductief is voor hun inhoudelijke boodschap. Hierdoor gaat het niet over de inhoud, maar over de vorm, exact het verwijt dat de kerk aan 'de media' richt. Dit is schadelijk, want daardoor verwijderen kerk en maatschappij van elkaar. De kerk had eens een zeer grote positieve stem in het maatschappelijk welzijnswerk. Nu zingt zij zich hard en soms vals los van de maatschappij. De kerk verliest grip op de mensen voor wie ze is ingesteld.

De catholica heeft behoefte aan meer communicatieprofessionals. Bijvoorbeeld katholieke mediaspecialisten en journalisten die de harde tucht van de mediawetten kennen. Zij kennen de weg in medialand en kunnen anderen behoeden voor mediale uitglijders die de waardevolle inhoudelijke boodschap laten wegschuiven onder het gesteggel over de gekozen vorm.

Drs. Frank G. Bosman is cultuurtheoloog, www.goedgezelschap.eu
Drs. Eric van den Berg is katholiek mediawatcher en internetondernemer, www.isimedia.nl