Succesvolle mensen, we zijn er gek op. We, zetten ze op een voetstuk en krijgen er geen genoeg van om ze in interviews uit te horen over hóe het toch allemaal zo gekomen is. Maar hoe word je nu eigenlijk succesvol in je werk? Zijn daar universele wetten, regels, eigenschappen of gedragspatronen aan te verbinden? In Communicatie Magazine van maart ondervroeg Floor Bakhuys Roozeboom drie experts over de succesformule voor de communicatieprof van de toekomst.
1. Wees een mensenmensch
Om in het communicatievak een deuk in een pakje boter te kunnen slaan, moet je redelijk (of liever nog: goed) met andere mensen door een deur kunnen. Je moet in teams kunnen werken of ze aan kunnen sturen. Je moet niet bang zijn om vreemden op te bellen of op nieuwe mensen af te stappen. En om jouw het verhaal van jouw bedrijf of klant goed voor het voetlicht te brengen moet je je in anderen kunnen verplaatsen. Ja, om succes te boeken in dit vak kun je maar beter extravert zijn. Dus omarm dat ‘mensenmensch’ in jezelf en als je er geen bent, dan word je er toch gewoon een?.
2. Houd jezelf een wortel voor
Behalve een goed ontwikkelde ‘mensenknobbel’ hebben succesvolle mensen volgens Kilian Wawoe, universitair docent human resource management aan de VU, nog een andere eigenschap gemeen en dat is: proactiviteit. Wawoe deed onderzoek naar welke persoonlijkheidskenmerken bepalen of bankmedewerkers worden gewaardeerd door hun leidinggevenden en ontdekte dat naast extravertheid ook proactiviteit een belangrijke factor is voor succes: ‘Succesvolle mensen beschikken over het vermogen om ideeën om te zetten in daden. Ze zijn er goed in om zichzelf een doel te stellen en vervolgens stappen te zetten om dat doel ook daadwerkelijk te verwezenlijken.’
3. Ga met je tijd mee
Zorg dat je toekomstbestendig bent en blijft. Of om even die hopeloos afgezaagde Wayne Gretzky-quote erin te knallen: skate to where the puck is going, not to where it has been.’ Ofwel: als je blijft hangen in je oude trucje en niet open staat om nieuwe dingen te leren, dan zul je van alle kanten worden ingehaald door vakgenoten die wel met hun tijd meegaan. Wat zijn dan de skills waar de communicatieprofessional van de toekomst zich maar beter in kan bekwamen? Volgens het 2015 World PR Report zullen ‘digital savy, creative content creators’ het vak gaan domineren. Social media community management kwam als verreweg de belangrijkste skill naar voren, gevolgd door multi media content creation, insight & planning, creativity en analytics.
4. Wees flexibel
Om je te kunnen blijven onderscheiden, kun je er maar beter voor zorgen dat je de new school communicado in jezelf wakker kust. Betekent dat dan dat je jezelf moet veranderen? Inderdaad. Voor gewone stervelingen die tot de besten in het vak willen behoren, luidt toch het advies: stel je flexibel op. Op je vrije dag toch nog even een persbericht opstellen: prima. Iets doen wat totaal buiten je comfortzone ligt: heerlijk. Een uitgekiende strategie op het laatste moment 180 graden omgooien: maak me gek. Succesvolle mensen zijn ambitieus en vinden het niet erg om offers te brengen om hun doel te bereiken. Maar belangrijker nog, zo blijkt uit ongeveer ieder lijstje met eigenschappen van succesvolle mensen dat ooit is opgesteld: ze vrezen verandering niet. Sterker nog: ze omarmen het zelfs.
5. Sell yourself
Behalve dol op verandering, zijn succesvolle communicatiemensen ook goede pr managers. Vooral voor zichzelf. ‘Volgens veelgevraagd imagocoach en personal branding deskundige Zabeth van Veen wordt het belang van personal branding sterk onderschat: ‘Mensen denken vaak: ik hoef mezelf niet te verkopen, want ik weet wat ik kan. Dan zeg ik: mooi dat jij het weet, maar weten anderen het ook?. Als ik iemand via LinkedIn aanbeveel aan een relatie, dan moet ik niet hoeven zeggen: ja sorry van dat amateuristische profiel, maar hij of zij is heus heel goed in z’n werk. Je moet jezelf kunnen verkopen, anders gaat kans na kans aan je voorbij.’
6. Borrel je een slag in de rondte
Jezelf verkopen dus, maar hoe doe je dat dan? ‘Dat doe je vooral door te zorgen dat je aardig gevonden wordt,’ zegt Kilian Wawoe. ‘In welk vakgebied je je ook begeeft, om echt succesvol te worden, is het sociale aspect ontzettend belangrijk. Goed kunnen opschieten met collega’s, gezellig doen op borrels, vriendjes worden met de juiste mensen: dat het ertoe doet, weten de meeste mensen wel, maar hoezeer het ertoe doet, wordt vaak onderschat. Natuurlijk moet je je vak verstaan, anders kom je nergens, maar hoe je je op sociaal vlak onderscheidt, bepaalt uiteindelijk toch of je hogerop komt of niet.
7. Gedraag je als man
Er zijn wetenschappelijke verklaringen aan te voeren waarom mannen in de topfuncties van het bedrijfsleven – en zo ook in de communicatiewereld - oververtegenwoordigd zijn. Mannen blijken meer geneigd om risico’s te nemen. Mannen zijn doorgaans beter in bluffen. Mannen kunnen zichzelf beter verkopen. Vrouwen willen zich doorgaans vooral onderscheiden met prestaties en hard werken, maar hebben minder affiniteit hebben met de politieke spelletjes. ‘Wawoe: Dan zie je vrouwen die ’s avonds zonder morren nog een paar uur doorknallen, maar wél die netwerkborrel skippen, waar hun mannelijke collega’s al vanaf vijf uur staan te pimpelen. Vrouwen krijgen vervolgens een schouderklopje voor hun harde werk, terwijl op die borrel de deals worden gesloten en fundamenten voor toekomstige promoties worden gelegd.’
8. Zie er goed uit (maar ook weer niet té)
Mensen geloven eerder wat ze zien dan wat ze horen. Dus vraag je altijd af wat anderen zien als ze naar je kijken. Wat voor kleren heb je aan? Wat voor schoenen? Hoe zit je haar? Wat voor kleuren draag je? Zijn het kleuren die je toegankelijk maken of leiderschap uitstralen? Mensen bepalen in een paar seconden wat hun eerste indruk van je is – positief of negatief - en omdat mensen nu eenmaal graag gelijk hebben, zullen ze daarna op zoek gaan naar bevestigingen van die eerste indruk.’ Betekent dat dan dat je knap moet zijn om succesvol te worden? ‘Er gezond en verzorgd uitzien is belangrijker dan knap zijn,’ zegt Zabeth Van Veen. ‘Al helpt een aantrekkelijk uiterlijk zeker wel. Vooral voor mannen overigens. Voor vrouwen helpt het alleen als ze niet té knap zijn. Als het om topfuncties gaat kan mooi zijn zelfs tegen ze werken.’
9. Accepteer dat de wereld oneerlijk in elkaar zit
Borrelen en de juiste vrienden hebben is belangrijker dan de beste zijn in je vak. Mannen zijn vaker succesvol dan vrouwen. Mooie mannen hebben het gemakkelijker, maar mooie vrouwen dan weer niet. Zit de wereld dan echt zo oneerlijk in elkaar? ‘Ja,’ zegt Zabeth van Veen, ‘helaas wel. Ga maar na: als een vrouw een topfunctie wil krijgen, kan ze beter zorgen dat op haar sociale profielen niet alleen maar kinderfoto’s te zien zijn. Terwijl dat voor een man niets uitmaakt. Als iemand met een buitenlandse achternaam solliciteert, komt het voor dat hij minder uitnodigingen krijgt dan iemand met hetzelfde cv en een oer-Hollandse naam. Dat is de realiteit. Je dat heel oneerlijk vinden – dat is het ook - maar daar schiet je niet zoveel mee op. Je kunt je verzetten tegen hoe de wereld werkt, of je kunt er kennis van nemen en er je voordeel mee doen.’
10. Omarm wat jou uniek maakt
Volgens succesgoeroe Arjan Vergeer benaderen veel mensen de wereld vanuit een overtuiging van tekort, ofwel: het idee dat er van alles - geld, waardering, macht, liefde - te weinig is en dat je dus anderen zult moeten bevechten om je deel te krijgen. ‘Wij dagen mensen uit om te denken vanuit een overtuiging over overvloed, namelijk: dat van alles genoeg is voor iedereen. Om te krijgen wat je wilt hoef je dus geen anderen te bevechten, maar datgene in jezelf aanboren wat jou uniek, waardevol en dus onmisbaar maakt. Verspil dus geen energie door je te richten op je zogenaamde concurrenten, maar richt je op dat wat jij toe kunt voegen. Laat zien hoe jij van waarde kunt zijn. Want voor mensen die iets van waarde kunnen toevoegen is altijd plek genoeg.’
