Tesco gaat een derde van het schap schrappen en er gaan waarschijnlijk 10.000 banen verdwijnen. Marketingonline vroeg aan Hoogleraar Retail Marketing Laurens Sloot wat er in Engeland aan de hand is en wat de relatie is met de Nederlandse markt.
Hebben we in Nederland vergelijkbare formules als Tesco?
‘Het is niet één op één te vergelijken, want iedere markt heeft zijn eigen dynamiek. Sainsbury’s was lange tijd de King of Food, vergelijkbaar met Albert Heijn in Nederland. Maar AH is in Nederland marktleider gebleven, terwijl Sainsbury’s is overvleugeld door het prijsaggressieve Tesco. Het oude C1000 komt daar qua positionering misschien nog het meest bij in de buurt, maar C1000 wordt nu omgebouwd naar Jumbo, terwijl Tesco zich in Engeland heeft ontwikkeld tot een sterke marktleider. Tesco zou nu misschien met Jumbo te vergelijken kunnen zijn, maar Jumbo voert een everyday low pricing-beleid en dat is nu juist weer vergelijkbaar met ASDA. Kortom, iedere markt is anders. Bovendien verkopen de grote Engelse retailers naast levensmiddelen ook veel non-food. Zo heeft ASDA met het merk Georges een heel groot kledingmerk en verkoopt Tesco direct ook juwelen en tuinhuisjes. De Nederlandse supermarkten zijn vooral kruidenier gebleven.’
Engeland wordt door veel Nederlanders gezien als het beloofde retailland. Wat betekent het nieuws over Tesco voor Nederlandse supermarkten?
‘Het staat los van elkaar. Tesco is twintig, vijfentwintig jaar lang het lievelingskind geweest van de Engelse economie, het zag alleen maar groei. In de jaren ‘90 was Tesco net zo groot als Sainsbury’s en twintig jaar later was het twee keer zo groot.
Er spelen op dit moment drie dingen waarom Tesco moet reorganiseren. Allereerst zijn Aldi en Lidl actief geworden op de Engelse markt en zij openen de ene na de andere winkel, dat kost alle bestaande spelers omzet. Ten tweede ondergraven Aldi en Lidl het prijsgevoel van de andere retailers: Tesco was eerst voordelig, maar haalt het niet bij de Duitse discounters. Ze pakken dus niet alleen omzet weg, maar opeens ‘voelt’ Tesco niet meer zo voordelig. En ten derde zie je in veel Europese retailermarkten dat het middensegment sterk onder druk staat. Zowel high-end als low-end retailers doen het goed. High-end is in Nederland minder goed ontwikkeld dan in Engeland, hier is met name discount hard gegroeid (Lidl in food, maar in andere sectoren Action en Primark). Jumbo is van een regionale supermarkt een grote landelijke speler geworden. Maar vergis je niet in Albert Heijn, het is nog steeds een kerngezond bedrijf met een omzet per vierkante meter die tot de beste uit de branche behoort. En qua winstgevendheid kan Jumbo voorlopig nog niet tippen aan AH.’
Tesco gaat ontzettend veel producten schrappen. Wat hebben de aanbieders van de producten te vrezen?
‘Ik wil niet praten in termen van vrezen. Stel dat retailers in Nederland ook producten zouden schrappen, dan betekent dat niet automatisch dat de omzet wegvalt. Aldi en Lidl hebben voor een deel de kleren van de keizer weggenomen. De service supermarkten dachten altijd dat je heel veel merken moest aanbieden en ook nog eens veel items per merk, maar Lidl toont aan dat je met drie of vier artikelen jam tegen een scherpe prijs net zoveel omzet kunt maken als met veertig verschillende varianten. Lidl zorgt ervoor dat retailers gaan nadenken: wat voegt dat extra assortiment dan toe? Als supermarkten minder verschillende producten aanbieden, dan zijn er ook minder inkopers nodig en bovendien kunnen ze vaak betere deals sluiten met leveranciers. Dat kostenvoordeel kunnen ze dan weer aan consumenten geven. Dit zorgt voor een nieuwe werkelijkheid: serviceretailers door heel Europa, niet alleen in food, moeten heel goed nadenken over de vraag: "wat voor zin heeft het om zoveel producten aan te bieden als 80% van mijn assortiment minder dan een doos per week verkoopt?". Te veel artikelen staan domweg stof te vangen in het schap en dat kost ook geld.’
