Het is vaak moeilijk om de zenuwen in bedwang te houden tijdens een toespraak of debat, zeker als je niet geoefend bent. Een veelgemaakte fout is om commentaar op jezelf te geven. Dit geldt zowel voor, tijdens als na een presentatie. Je richt de aandacht van het publiek dan namelijk op punten die irrelevant zijn voor de kern van je verhaal. Zo komen mensen vaak vlak voordat ze beginnen met het excuus dat ze zich niet optimaal hebben kunnen voorbereiden. Fout! In plaats van sympathie bereik je hiermee het tegenovergestelde: je toehoorders zullen denken dat je je helemaal niet goed hebt ingelezen en vragen zich af waarom zij dan wel naar jou moeten luisteren. Niet doen dus. In dit artikel meer tips om geen commentaar op jezelf te hebben.
Onderbreek jezelf niet
Wat mensen ook geregeld doen is zichzelf onderbreken tijdens een toespraak. De toehoorder, die midden in het verhaal zit, wordt bruusk wakker geschud door jouw woorden (‘sorry, het ging even mis!’). De luisteraar had waarschijnlijk geen flauw idee dat er iets misging en zal je opmerking dan ook niet kunnen plaatsen. Je kunt het best gewoon doorgaan met je verhaal. Laat de metacommunicatie maar over aan de taalanalisten!
Zorg voor een goed slot
Ook bij het slot gaan mensen vaak de mist in. Je verhaal is goed voorbereid. Ondanks de zenuwen komt het prima over en ook technisch gaat er niets mis. Na de laatste woorden ben je zo opgelucht, dat dit letterlijk van je gezicht is af te lezen. Met een diepe zucht van opluchting en halfopen mond vertrek je weer naar je plaats. Dat is echt funest, je geeft hiermee het signaal dat je het niet prettig vond op het podium. Veel vaker nog zullen de toehoorders zich afvragen of je wel echt meende wat je zei.
Vergelijk een toespraak of debat maar eens met een theaterstuk of concert; wat zou er gebeuren als de acteur halverwege het stuk uit zijn rol valt en excuses begint te maken naar de zaal? Of als een violist stopt met spelen en het stuk met een rood hoofd een paar maten eerder oppakt? Het publiek zou er niet blij mee zijn, en terecht. Het is het verschil tussen een amateur en een professional. Stel jezelf dus de vraag: hoe wil jij overkomen bij de eerstvolgende toespraak? Straal kracht uit en laat zien dat je weet wat je doet en waar je het over hebt.
Uitzonderingen
Zijn er uitzonderingen op deze ‘geen commentaar’-regel? Jawel. Sommige cabaretiers kunnen het verwerken in hun verhaal en er een grap van maken. Ook ervaren sprekers kunnen op die manier sympathie opwekken bij hun publiek en kunnen vervolgens via een origineel bruggetje mooi de draad van het verhaal oppakken.
De serie Winnende Debattips is gebaseerd op de het boek ‘Debatteren om te winnen’, van het Nederlands Debat Instituut. Het boek bestellen? Klik op: Debatteren om te winnen.
Plaats als eerste een reactie
Ook een reactie plaatsen? Word lid van Adformatie!