Schrijf je leuk? Zo kom je er van af.

‘Leuk’ is een woord dat met deprimerende regelmaat opduikt als het over schrijven gaat.
Geniet even mee van de volgende opdrachtomschrijving, die ik vond op freelance.nl.

Voor onze website over het maken van Natuur Communicatie middelen voor de Boswachter, Recreatie professional en de natuur cultuur communicatie professional zijn we op zoek naar een tekstschrijver die:
Korte leerzame en vooral ook leuke tekstens schrijft over QR-Codes.
(....)
Als je gek op natuur bent en ook nog eens verstand heeft van het maken van
communicatiemiddeen vinden we dat helemaal geweldig.

Ik zie het graag komen. Leuk.

Peter-Pim

PS vergeet niet je contactgegevens er bij te zetten

Serieuze copywriters mijden de Peter-Pims van deze wereld vanzelfsprekend als de builenpest. In de eerste plaats nemen Peter en Pim niet de moeite om verzorgd en foutloos Nederlands te schrijven. Wil je dat zo iemand jouw werk beoordeelt? En dan willen ze ook nog dat je leuk bent. Als je leuk wilt schrijven, moet je voor Libelle gaan werken. Schrijven om te entertainen is een ander vak dan schrijven om te verkopen.

Voor leuk geeft mijn woordenboek de volgende synoniemen:

aangenaam aantrekkelijk aardig amusant behaaglijk cool doodleuk fijn fun geestig geinig grappig humoristisch kluchtig koddig komiek komisch lachwekkend lief lollig mieters plezant plezierig prettig sympathiek tof vermakelijk

Misschien wil je geestig en sympathiek gevonden worden. Maar koddig, kluchtig of lachwekkend... nee toch? De volgende keer dat iemand je vraagt of je leuk kunt schrijven, zeg je: “Als ’t moet, maar ik schrijf altijd effectief.”

Nu ik mijn hart heb gelucht, wil ik toegeven dat ik zelf ook graag leuk schrijf. Ik denk dat iedereen de neiging heeft zijn eigen humor, woordspelingen en stijlfiguren ‘best wel geslaagd’ te vinden. Daar is ook niks op tegen. Zolang je maar zeker weet dat de doelgroep het ook kan waarderen en dat je argumentatie staat als een huis. Maar vóór mijn teksten naar de klant gaan, redigeer ik ze. En dat houdt ondermeer in het ‘ontleuken’ van alles wat ik teveel heb ‘opgeleukt’.

Dit stukje heb ik in de eerste plaats geschreven om er zelf wat van te leren. Om eens helder te krijgen wat ik doe – of meer zou moeten doen – om mijn creatieve geldingsdrang ondergeschikt te maken aan het resultaat.

1. Analyseer veel verschillende teksten
Reclame is iets anders dan content en sociale media hebben weer een andere belevingswereld. Verschillende teksten vragen om verschillende schrijfstijlen. Maar ze dienen hetzelfde doel: meebouwen aan een gezond bedrijfsresultaat. Reclame bestaat niet alleen uit kreten, professioneel twitteren is meer dan een eind weg leuteren en white papers zijn geen gebruiksaanwijzingen. Of, om het positief te verwoorden, ook reclameteksten moeten informeren en argumenteren, ook in sociale media gaat het om het genereren van actie en ook content is gebaat bij een spannende kopregel en een plezierig leesbare inhoud. Als ik een tekst in een van deze genres tegenkom die ik erg goed vind (niet ‘leuk,’ dus) leg ik hem graag even onder het mes om te kijken hoe de schrijver dit effect bereikt heeft.

2. Doe de eikenhout test
Ik heb ooit, als junior, het vak geleerd door debiliserende hoeveelheden brochuretekst te schrijven voor eikenhouten meubelen. Anno 2011 onderwerp ik mijn teksten nog steeds aan de eikenhout test. Dat gaat zo: ik ga in de stoel (fauteuil, relaxfauteuil) van mevrouw De Vries zitten. Zij is de dame voor wie ik schrijf. Mevrouw De Vries heeft smaak, al is het niet mijn smaak. Ze verdient mijn respect. En ze is, uiteindelijk, degene die het beleg op mijn boterham betaalt.

Mevrouw De Vries bladert in een brochure barstensvol eikenhouten meubelen. Hier en daar leest ze een stukje tekst. Wat spreekt haar aan? Waar krijgt ze een warm gevoel bij? En hoeveel van mijn vondsten, woordspelingen en tekstversierselen gaan langs haar heen of laten haar koud? Met andere woorden: wat heb ik voor mevrouw De Vries geschreven en wat heb ik voor mezelf geschreven?

3. Leer van teleshopping programma’s
Toegegeven, zelfs het weerbericht is leuker, maar de goede zijn het summum van verkoopgericht tekstschrijven: “But wait! There’s more!” Elk denkbaar argument komt aan bod. Elke kritische vraag die jij kunt bedenken wordt gesteld en beantwoord. De belangrijkste proposities worden er letterlijk ingehamerd. Fantastisch spul voor copywriters! Als je een paar klassieke ‘infomercials’ wilt zien, kijk dan eens op YouTube bij Ginsu.

4. Kijk hoe de groten uit de literatuur het doen
Lees schrijvers die niet leuk zijn, maar onversierd en effectief schrijven. Ik moet in de loop der jaren van heel wat auteurs een klein beetje hebben opgestoken. Een paar waarvan ik het me bewust ben: Franz Kafka, Jan Arends, Julius Caesar. Iedereen kan zijn eigen voorbeelden vinden en er, met gepaste eerbied, bij in de leer gaan.

En natuurlijk probeer ik het woord ‘leuk’ zoveel mogelijk te vermijden.
Ik ben benieuwd of meer mensen daar allergisch voor zijn.