[door Tim van der Snoek, Involve]
De mogelijkheden voor Virtual Reality (VR) zijn eindeloos. Reisbureaus laten er potentiële klanten alvast een kijkje mee nemen op vakantiebestemmingen, gameproducenten brengen er levensechte spellen mee uit en psychologen behandelen er hoogtevrees mee. Kunnen we VR ook inzetten voor interne communicatie? En wat is dan de waarde daarvan?
Medewerkers bij verhuistrajecten vast laten rondkijken op bouwlocaties, nieuwe processen of systemen visueel tot leven wekken, of online vergaderingen laten plaatsvinden op een virtuele locatie naar keuze. VR is interessant vanwege de unieke toegevoegde waarde in vergelijking met andere communicatiemiddelen. Wat die waarde nu precies is, heeft Tim van der Snoek, adviseur bij Involve, tijdens zijn afstudeeronderzoek voor KPN onderzocht.
Wat maakt VR uniek?
Virtual Reality onderscheidt zich van andere communicatiemiddelen omdat je er een complete en realistische fictieve werkelijkheid mee kunt creëren.
Word jij weleens opgeslokt door een goed boek? Dan construeer je zelf een fictieve werkelijkheid. Zit je helemaal in een film? Dan laat je je meeslepen door een fictieve werkelijkheid die de filmmaker voor jou heeft gecreëerd. Met Virtual Reality gebeurt eigenlijk hetzelfde, maar dan nog sterker. Omdat het beeld 360 graden om je heen beweegt, ben je afgesloten van de buitenwereld. De 3D-elementen zorgen voor versterkt realisme, terwijl je zelf de controle hebt over waar je heen kijkt. Dit alles bij elkaar zorgt ervoor dat je de werkelijkheid en de geprojecteerde werkelijkheid niet meer zintuiglijk kunt onderscheiden.
Deze ervaring noemen we presence. Daarvan bestaan twee soorten:
- Spatial presence: het gevoel dat je aanwezig bent in een virtuele ruimte, waardoor je lichaam reageert alsof je er écht bent. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een achtbaanervaring in VR.
- Social presence: het gevoel dat de virtuele personages interactie met jou persoonlijk hebben. Zo blijkt uit eerder onderzoek dat tijdens VR-interactie bij 98 procent van de deelnemers de hele lichaamshouding verandert.
Dankzij de sterke social presence staat VR van alle communicatiemiddelen het dichtst bij live face-to-face communicatie. Het gevoel dat de personen in de VR-omgeving echt tegen jou praten, maakt een boodschap persoonlijk en indringender en daardoor komt deze beter over dan via middelen als video, webcasts of nieuwsbrieven. Organisaties kunnen dus belangrijke en impactvolle inhoud beter met VR communiceren wanneer face-to-face niet rendabel is door bijvoorbeeld geografische spreiding van personeel.
Virtual Reality onderzoek
Ik heb de gebruikersbeleving van video, 360˚ video en VR-video met elkaar vergeleken. Hieruit blijkt dat virtual reality inderdaad tot de sterkste presence-ervaring leidt. Vervolgens onderzocht ik de reactie van de deelnemers op de inhoud. In de drie formats was de inhoud identiek: medewerkers kregen uitleg over een tool waarmee ze konden reflecteren op de samenwerking in hun team en werden opgeroepen om de tool ook te gaan gebruiken. Wat bleek? Deelnemers die in VR de inhoud hadden gekregen, waren hier positiever over en waren vaker van plan om de reflectietool te gaan gebruiken.
En nu de praktijk
De vraag is nu: wat kunnen we met VR als intern communicatiemiddel in de praktijk? Hoewel VR inzetten nog duur is, blijkt uit het onderzoek dat we toch moeten nadenken over situaties waarin de kosten inzet van VR waard zijn. Want het rendement van een sterke presence-ervaring kan groot zijn en de investering die VR vraagt meer dan waard zijn.
Binding
Zo kun je medewerkers op afstand en op lastig te bereiken locaties betrekken door ze virtueel te laten kijken in machinekamers of andere locaties die van belang zijn voor hun werk. Op die manier kunnen zij kennis van en/of betrokkenheid bij de organisatie vergroten. Internationale organisatie kunnen lokale medewerkers rond laten kijken op het hoofdkantoor en andersom kunnen collega’s van het hoofdkantoor meekijken met wat er lokaal gebeurt. Dat zorgt voor meer binding en scheelt aanzienlijk in de vliegkosten. Medewerkers kunnen een nieuw proces beleven in 360° en proeven aan hoe het zou zijn om in dat proces te werken. Tot slot kan je belangrijke en impactvolle inhoud door de directie tegelijkertijd laten delen met medewerkers op diverse locaties.
VR is dus vooral geschikt om leidinggevenden en medewerkers zelf te laten ervaren wat er in hun organisatie allemaal gebeurt of gaat gebeuren en dat vergroot de acceptatie van de inhoud. Het creëert meer binding, meer kennis, meer betrokkenheid en meer intentie om te veranderen. Daarmee maken we met VR interne communicatie effectiever.
Plaats als eerste een reactie
Ook een reactie plaatsen? Word lid van Adformatie!