Eind vorig jaar hadden Sandy Wenderhold en Ebru Umar – die elkaar al een tijdje kenden - al eens gepraat over het uitgeven van ‘een blaadje’. Umar is vooral bekend als columnist en journalist en Wenderhold is directeur en eigenaar van een van de grotere porno-uitgeverijen in de branche, Sansyl BV. Ze vroeg Umar nog wel of ze het niet erg vond om dan ‘met die pornochick geassocieerd te worden’. Waarop Umar pareerde: ‘Jij kunt je beter afvragen of je je met die gekkie wilt associëren.’
Maar ze bleken elkaar heel goed aan te vullen. ‘Sandy zegt gewoon hardop wat ik denk. Ik hoef mezelf dan alleen nog maar in de uitvoerstand te zetten.’ En andersom noemt Wenderhold Umar fascinerend. ‘Omdat ze steeds een andere, vaak onverwachte kant laat zien en niet meehobbelt met de meute. Wat voor mij een reden is om met Ebru samen te werken en samen een blad uit te gaan geven.’ En heel belangrijk: ze hadden een gezamenlijke missie met FAB, waarover straks meer.
Sanoma-glossy
FAB dat was toch het glossy magazine van Sanoma? Inderdaad in 2012 geïntroduceerd, gericht op de doelgroep vrouw 35-49, maar dan ‘een mentaliteitsblad met een gidsfunctie’. Maar na nog geen twee jaar liet Sanoma in september 2013 weten FAB niet te continueren, omdat de titel niet aan de verwachtingen voldeed. In januari werd bekend dat Umar ineens het merk FAB had overgenomen en ze liet het in eerste instantie een online doorstart maken. Ineens? Ja, want ze kocht FAB ‘in een vlaag van verstandsverbijstering’. Dat ging dus zo:
‘De long version is dat ik vorig jaar juni in Turkije zat en me afvroeg: wat wil ik nou met mijn leven? Ik heb namelijk een belachelijk goed leven. Drie stukjes per week tikken, zoals ik deed, is eigenlijk niks. Ik zou nog wel hoofdredacteur van Opzij willen worden.’
Waarom zou ze dat dan willen? ‘Allereerst omdat het een kutblad is. Libelle is wat Opzij had móeten worden. Zij hebben evenementen, cursussen en politieke cafés. Daar wordt vaak lacherig over gedaan, maar Libelle staat echt midden in de samenleving. Dat kan je van Opzij niet zeggen.’
Wenderhold valt haar in de rede: ‘Maar je zegt dat je het een kutblad vindt.’ Umar: ‘Ja, inhoudelijk vind ik het ook niks. Ik vind de mensen die geïnterviewd worden niet boeiend en de tone of voice spreekt me niet aan. Aan Opzij kun je alleen maar winnen. Daarnaast leek het me zo lekker om in loondienst te werken, want dan kun je om vijf uur naar huis.’ Wenderhold moet hard lachen. ‘Als hoofdredacteur niet hoor!’ Umar: ‘Wedden van wel?’ Wenderhold: ‘Nee, dan ben je een slechte hoofdredacteur. Dream on!’
Blaadje kopen
Maar ja, het ging evengoed niet door. Toch heeft Umar het geprobeerd. ‘Ja, hoofdredacteur Margriet van der Linden ging weg en ik dacht: zij gaan me never nooit vragen, maar ik schrijf ze gewoon een brief. Hilarisch! Het was ook echt een hele goede brief. Ik had hem eerst aan een vriend gestuurd en die zei: “Of ze haten je na het lezen van deze brief, of ze vinden je fantastisch”. Toen hoorde ik lange tijd niets, het was eigenlijk gênant. Ik had ze nog wel telefonisch benaderd, maar vervolgens kwam ik erachter dat Weekbladpers Opzij ging verkopen.’
Daarna belde Umar die vriend weer aan wie ze de sollicitatiebrief had laten lezen. ‘Hij zei: FAB stopt bij Sanoma en je moet nu dan een abonnement op nota bene de Marie Claire nemen. Nou ja! Maar je kan de naam en url wel overnemen als je een blaadje wilt kopen. Maar ik wilde eigenlijk helemaal geen blaadje kopen. Maar toen ging ik nadenken: de deadline halen zoals nu, en soms ook over die deadline heengaan, dat is geen uitdaging. Ik wil iets meer.’
En dus was FAB van haar. ‘Het was in een vloek en een zucht rond en niet duur. En als je wilt weten wat ik ervoor heb betaald: dat ga ik niet zeggen! Duur is een relatief begrip. Vorige week reed ik bij de lancering van het magazine in een auto van twee ton gereden. Dat vind ik duur! Iemand anders betaalt dat, ik niet.’
Foto: Thomas Schlijper
'Het glazen plafond bestaat niet. Dat zit in je hoofd!’
Umar wist dat ze wel iets kon maken van het nieuwe FAB in print, waarvan het eerste nummer in september werd gelanceerd. Het moest weg van de, zoals zij het noemt, ‘lippenstiftglossy’s’. ‘Ik hoor daar niet bij en snap niet zo dat er zo veel van zijn.’
De doelgroep waarop FAB zich richt zijn vrouwen die werk en sociaal leven met elkaar combineren. Vrouwen die zich durven te laten stimuleren door inspirerende verhalen van ondernemende vrouwen. En dat kan online én in print. Umar: ‘Ik geloof dat die twee elkaar versterken. En wat de inhoud betreft: ik vind het zo jammer dat we vrouwen in Nederland niet op hun talenten aanspreken. Wij kunnen ook echt wel wat. Ik vind het shocking dat ik dagelijks mails krijg van mensen die ik niet ken dat ze het inhoudelijk zo’n goed blad vinden.’
‘Het is niet shocking’, vult Wenderhold aan. ‘Het is juist een bevestiging van wat wij al wisten. Kijk, ik heb ook de ballen verstand van lippenstift en wat in de mode is. Maar belangrijker, ik kan me vreselijk ergeren aan de heersende gedachte dat de vrouw een zielig wezen is en anders behandeld moet worden. Daardoor blijven heel veel vrouwen studeren of een cursus doen. Tante Ciska (Dresselhuys, oud-hoofdredacteur van Opzij, red.) zei al dat ambitie een heel vies woord is voor vrouwen. Als je ook alleen maar bladen maakt voor zweefteven, zoals de Happinez, of Flow, met die vouwblaadjes. Ja, daar gaan we de ict niet meer veroveren!’
Als er maar vaak genoeg gezegd wordt dat er een glazen plafond is, dan ga je daar zelf in geloven, gaat Wenderhold verder. ‘Maar dat glazen plafond is er helemaal niet! Dat zit in je hoofd. En als dat idee steeds maar gevoed wordt… Wij willen met het blad laten zien dat er heel veel vrouwen zijn die met initiatief en daadkracht in het leven staan. En dan ga je maar op je bek, dat is helemaal niet erg. Iets toegeven is vaak moeilijk voor vrouwen. Ik werk met heel veel mannen. Die verstaan de kunst het weer of iets anders de schuld te geven van hun eigen fout. Ze halen hun schouders op en gaan weer verder. Maar vrouwen gaan meteen huilen als ze iets fout doen, en zitten in zak en as. “Ik moet in therapie.” Niet doen! Het is toch juist mooi om te leren? Het is ook gewoon slecht gesteld met vrouwen in bestuursfuncties. Veel bladen geven mannen daar de schuld van, maar het is helemaal niet waar. Want veel mannen die ik spreek vinden het gewoon leuk als een vrouw aan de top van een bedrijf staat. Maar als je de vrouw constant blijft pamperen….’
Stomme doos
FAB heeft als ondertitel #ondernemend en werkt met themanummers. Het eerste nummer had logischerwijs het thema ambitie. Umar: ‘Dat vind ik dus zo fijn aan werken met Sandy. We zijn er heel praktisch ermee aan de slag gegaan met het blad en hebben veel goede reacties gehad. Ik dacht: zie je, we zijn niet gek! We hebben echt alles in het eerste nummer gestopt. Het is ongelooflijk. Ik heb nog nooit zo hard gewerkt.’
Wenderhold: ‘Nee, ik heb jou inderdaad nog nooit zó hard zien werken. Hoe zij een knop heeft omgezet. Die energie was leuk om te zien. We maken het blad deels bij mij in het bedrijf en Ebru stormde regelmatig ons kantoor binnen: “Zo gaan we het doen!”
Ze kunnen ook kritisch op elkaar zijn. ‘Dat was vroeger met andere vrouwen moeilijker. En Ebru is ook niet de makkelijkste. Dat is de evolutie. Vroeger werd je alleen op je kookkunsten aangesproken. Je kan elkaar gewoon de waarheid zeggen en denken: wat een stomme doos ben je. En dan is het weer klaar. Heerlijk.’
FAB wordt gemaakt vanuit de BV die Wenderhold en Umar samen hebben en onder Sansyl valt. ‘Iedereen in mijn bedrijf werkt mee, we hebben een heel geduldige vormgever en een goede fotograaf. En Ebru heeft een enorm netwerk waar ze uit put. Qua advertenties is het zo dat Ebru zelf een deel doet, want met haar marketingachtergrond kan ze heel goed verkopen. Voor een klant is het ook heerlijk om met hoofdredacteur zelf te praten. Maar we zijn eigenlijk nog wel op zoek naar iemand voor de acquisitie. Dus mochten mensen die dit lezen geïnteresseerd zijn? Verder willen we heel graag met adverteerders samen onderzoek doen naar wat er leeft onder vrouwen. Wij willen stimuleren dat vrouwen carrière maken, dat willen grote bedrijven ook.’
Sky is the limit
Dit jaar komt FAB nóg een keer uit en volgend jaar moeten er zes nummers uitkomen. De oplage is – voorlopig – 30.000 en de titel is overal verkrijgbaar. Er zijn columns van de twee zelf, maar ook van bijvoorbeeld Zehra Dogan, Femmetje de Wind, Lies Visschedijk en Mike Boddé, terwijl ook onder meer Erik van Muiswinkel en Howard Komproe meewerken.
Verder zijn er naast print en digitaal ook grote plannen met events. Maar dat is nog geheim, want straks loopt iemand anders met het idee weg. Umar: ‘Maar de sky is the limit. Ik heb nog geen vakanties gepland.’
Beiden willen nog eens benadrukken dat ze heel trots zijn op het eerste nummer. ‘Het leest heel lekker’, zegt Umar. ‘Op sommige dingen zijn we heel kritisch geweest, andere zaken hebben we er maar snel doorheen geduwd. Dus komen we in het volgende nummer met twee pagina’s met wat er allemaal mis ging in nummer 1. We moeten zeker nog bijsturen.’
Wenderhold: ‘De bladen die ik gewend ben om te maken vind ik ook nog steeds hartstikke leuk, maar dit vind ik stiekem misschien nog wel leuker. Ik krijg er energie van.’ Lachend: ‘Het voordeel is ook dat ik voor het eerst mijn eigen magazine in het openbaar kan laten zien. Op straat en in de auto. Dat is met de andere bladen die ik uitgeef toch moeilijker.’
Ook de reacties van vakgenoten waren goed. ‘Het grootste compliment kreeg ik van één van de betere bladenmakers van Nederland, met wie ik regelmatig contact heb. Die was altijd negatief over alles waar ik mee kwam. Nu zei hij: “Maar het valt echt reuze mee!”.
Allebei moeten hard lachen.
Er was ook iemand die had gezegd: ‘Het lijkt nergens op’, maar die bedoelde dat het blad nergens ánders op lijkt. ‘Maar we krijgen ook van bladenmakers op onze kop’, zegt Wenderhold. ‘Hé jullie zijn meteen begonnen! Er moet rust in het begin van het blad! Maar wie zegt dat, waarom moet dat? We doen het gewoon zoals we zelf willen.’
Umar: ‘We bieden een totaalpakket en we zijn nergens aan gebonden. We zijn een niet-traditionele uitgever en we hebben dit vanuit de lezer gemaakt en niet vanuit de adverteerder, wat wel vaak gebeurt.’
Eigenlijk is FAB voor Umar dus wat Opzij had moeten zijn. Ze geeft het min of meer toe. Hoewel? ‘Ik doe het beter dan Opzij, want ik heb geen geschiedenis. We zijn pas net begonnen.‘
